Najnowsze badania nad dziejami, kulturą i religią Hiszpanii II 3305-NBKH2-1U

Zajęcia mają na celu przedstawienie najnowszych badań nad historią i współczesną kulturą Hiszpanii w kontekście głównych tendencji współczesnej humanistyki. Podczas zajęć poddamy refleksji nowe nurty intelektualne, perspektywy i kategorie wyłaniające się z prac badaczy różnych dziedzin humanistyki (antropologii kultury, nauk społecznych, filozofii, historii, nauk politycznych, gender studies) w świetle ich wykorzystania do badań kultury i społeczeństwa Hiszpanii na przestrzeni ostatnich lat. Szczególny nacisk będzie kładziony na te spośród najnowszych badań, które narodziły się wraz ze swoim przedmiotem będącym konsekwencją zmian, problemów i wyzwań współczesnego świata.
Zakres tematyczny zajęć:
Człowiek i zdrowie
Natura i wyzwania ekologii
Mniejszości
Ujęcia narodowe, polityczne, a nurty "connected"
Analiza, czy synteza?
Formy przekazu badań naukowych
Technologia i badania humanistyczne
Media i kultura popularna
Stereotypy i mity narodowe.

El objetivo del curso es presentar el estudio más reciente sobre la cultura e historia de España en el contexto de corrientes de humanidades contemporáneas más importantes. Se reflexionará sobre nuevas tendencias, perspectivas de investigación y categorías analítico interpretativas provenientes de varias disciplinas de humanidades (antropología de cultura, ciencias sociales, filosofía, historia, politología, estudios de género) en relación con su uso dentro del ámbito de la investigación sobre los fenómenos sociales y culturales de España. Nos interesará sobre todo la investigación que ha surgido como consecuencia de cambios y retos del mundo contemporáneo.
Temas:
El hombre y la salud.
La naturaleza y los desafíos de la ecología.
Minorías
Enfoques políticos nacionales y tendencias "conectadas"
¿Análisis o síntesis?
Formas de transmitir la investigación cientifica
Tecnología y humanidades
Medios y cultura popular
Estereotipos y mitos nacionales.

W cyklu 2024L:

1. Tartessos - mit czy rzeczywistość?
2. Rola kobiety w społeczeństwie Iberów
3. Hiszpania rzymska. Taktyka eksterminacji kulturowej
4. Hiszpania Wizygotów w świetle badań archeologicznych
5. Hiszpania chrześcijańska. Kreatywne podejście do historii: Covadonga
6. Hiszpania Habsburgów: polityczne uwikłania sztuki
7. Kobieta hiszpańska epoki późnego oświecenia i romantyzmu
8. Izabela II, „la de los tristes destinos”
9. Korupcja wyborcza w XIX-wiecznej Hiszpanii
10. Kacykowie i kacykizm w Hiszpanii: strategie wciąż aktualne?
11. Historia XIX-wiecznej Hiszpanii poprzez karykaturę
12. Kataloński Modernisme – nacjonalizm architektoniczny?
13. Polityka przestrzenna w perspektywie krytycznej. Miasta kreatywne
14. Hiszpania XX wieku. Muzyka jako forma oporu: Nova Canço katalońska, cantautores

W cyklu 2025L:

Zakres tematyczny.
1. Hiszpania prehistoryczna
Neandertalczycy i Homo Sapiens
Altamira
Skąd się wzięli Hiszpanie - migracje które uformowały ludność Hiszpanii.
2. Hiszpania rzymska
Wojny punickie i taktyka eksterminacji kulturowej
Rzymski podbój Hiszpanii a USA na Bliskim Wschodzie
3. Hiszpania Wizygotów
Polemiczna „hiszpańskość” przedarabskiego Półwyspu
4. Hiszpania muzułmańska
Mit wielokulturowości i tolerancji
5. Hiszpania chrześcijańska
El Cid - próba stworzenia własnego państwa.
Kreatywne podejście do historii: Covadonga,
Pryscylian i grób św. Jakuba.
6. Hiszpania rekonkwisty
Rekonkwista jak podbój Dzikiego Zachodu.
Jak powstała zjednoczona Hiszpania - bez Portugalii ale z Katalonią.
7. Hiszpania Królów Katolickich i Habsburgów
Czystki etniczne
Inkwizycja jako państwowa tajna policja
8. Hiszpania XIX wieku
Francisco de Goya: polityczne uwikłanie sztuki i dramat osobisty artysty
Antyklerykalizm i klerykalizm.
Korupcja wyborcza w XIX-wiecznej Hiszpanii
9. Hiszpania XX wieku
Narodziny współczesnej kultury popularnej: emancypacja kobiet i seks
Propaganda wojenna w kulturalnych odsłonach: piosenka, fotografia i malarstwo wojny domowej
Muzyka jako forma oporu: Nova Canço katalońska, cantautores.

1. España prehistórica
Neandertales y Homo Sapiens
Altamira
De donde vienen los españoles - emigraciones prehistoricas que formaron la populacion de España
2. España romana
Guerras púnicas y tácticas de exterminio cultural.
La conquista romana de España y las guerras de EEUU
3. España de los visigodos.
La polémica "hispanidad" de la península premusulmana.
4. España musulmana
"El mito del multiculturalismo y tolerancia.
El Cid entre dos mundos
5. España cristiana
Una historia “creativa”: Covadonga, la tumba de Santiago
Prisciliano
6. España de la reconquista
La reconquista como la conquista del Lejano Oeste
España unida: con Portugal pero sin Catalunya
7. España de los Reyes Católicos y de los Habsburgos.
La limpieza étnica.
La Inquisición como policía secreta de estado.88.
8. España del siglo XIX.
Francisco de Goya: uso político del arte y drama personal del artista.
Clericalismo y anticlericalismo.
9. España del siglo XX.
El nacimiento de la cultura popular moderna moderna: la emancipación de la mujer y el sexo.
La propaganda de guerra en versión cultural: canciones, fotografía y pintura de la Guerra Civil.
La música como forma de resistencia: Nova Canço catalana y cantautores castellanos.

Założenia (opisowo)

Wymagana jest biegła znajomość języka hiszpańskiego (język zajęć i większości bibliografii). Podstawowa orientacja w historii i kulturze Hiszpanii.

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2024L:

Matylda Urjasz-Raczko

W cyklu 2025L:

Tadeusz Miłkowski

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Tryb prowadzenia

w sali

Efekty kształcenia

Efekty kształcenia w zakresie wiedzy:
Student po ukończeniu zajęć
- zna powiązania kierunku iberystyka z innymi dziedzinami nauk humanistycznych i społecznych (K_W02, S1K_W02)
- zna i rozumie zjawiska naukowe i kulturowe w Polsce i Hiszpanii, a zwłaszcza ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach nowych badań i trendów z zakresu studiowanego kierunku z innymi dyskursami humanistycznymi (S1K_W04)
- rozumie i potrafi zastosować w praktyce terminologię, teorię i metodologię z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiów iberystycznych (K_W05)
- zna współczesne dokonania ośrodków i szkół badawczych, obejmujące wybrane obszary dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiów iberystycznych (K_W06, S1K_W06)
- zna i rozumie specyfikę przedmiotową i metodologiczną właściwą dla studiowanego kierunku, którą jest w stanie rozwijać twórczo i stosować w działalności profesjonalnej, terminologię z zakresu studiowanego kierunku na poziomie rozszerzonym (S1K_W01)

Efekty kształcenia w zakresie umiejętności:
Student po ukończeniu zajęć
- potrafi wykorzystać nabyte umiejętności badawcze, obejmujące krytyczną analizę wytworów kultury i zjawisk społecznych Hiszpanii, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiów iberystycznych (S1K_U01)
- umie samodzielnie zdobywać wiedzę w zakresie studiowanego kierunku i poszerzać umiejętności badawcze oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodową (K_U02, S1K_U02)

Efekty kształcenia w zakresie kompetencji społecznych:
Student po ukończeniu zajęć
- jest gotów do współdziałania w grupie, przyjmując w niej różne role (K_K01, S1K_K01)
- rozstrzygania dylematów związanych z wykonywaniem przyszłego zawodu (S1K_K02)

Kryteria oceniania

1. Uczestnictwo w zajęciach (dwie nieobecności nieusprawiedliwione)
2. Przedstawienie w formie prezentacji prac na wybrany temat (minimum 2)
3. Test.

1.Participación en las sesiones (se aceptan dos ausencias sin justificar)
2. Presentación de un trabajo sobre un tema escogido (mínimo 2)
3. Un test.

Literatura

Barthes, Roland (2012) Mitologías. Madrid: Biblioteca Nueva. (fragmentos)
Beck, Urlich (1998) La sociedad del riesgo. Hacia una nueva modernidad. Barcelona: Paidós. (fragmentos)
Lemmey,Huw, Miller, Ben (2025 Gays malos, Verso, Barcelona
Lopez-Cordón Cortezo,María Victoria, Los estudios históricos sobre las mujeres en la Edad Moderna:: estado de la cuestión, Revista de historiografía (RevHisto), INº. 22, 2015, págs. 147-181
Mañoso Valderrama, Joaquín (2020) Ciudad saludable en una sociedad de riesgo, (En:) Turismo pos-COVID-19: Reflexiones, retos y oportunidades / coord. por Moisés R. Simancas Cruz, Raúl Hernández Martín, Noemí Padrón Fumero, pp. 93-104
Mirgos, K. (2015) La estereotipización de las mujeres inmigrantes de Europa del Este. In F. J. García Castaño, A. Megías Megías, & J. Ortega Torres (Eds.), Actas del VIII Congreso sobre Migraciones Internacionales en España. Granada: Instituto de Migraciones.
Oltra Christian (2005) Modernización ecológica y sociedad del riesgo hacia un análisis de las relaciones entre ciencia, medio ambiente y sociedad, Papers: revista de sociología, ISSN 0210-2862, ISSN-e 2013-9004, Nº 78, pp. 133-150.
Sanabria Sing, Carolina, (2018) Repensar Gran Hermano 20 años después: la casa como simulacro., Zer: Revista de estudios de comunicación = Komunikazio ikasketen aldizkaria, ISSN-e 1137-1102, Vol. 23, Nº. 45 (Noviembre/Azaroa), pp. 185-202.
Sánchez Belando, María Victoria; Rius Ulldemolins, Joaquim; Zarlenga, Matías I. (2012) ¿Ciudad creativa y ciudad sostenible?: un análisis crítico del "modelo Barcelona" de políticas culturales, Revista crítica de ciencias sociais, ISSN 0254-1106, ISSN-e 2182-7435, Nº. 99, pp. 31-50.
Vega Ramos, María JoséImperios de papel: introducción a la crítica postcolonial, Barcelona : Crítica, 2003.

W cyklu 2024L:

Collins, R., Hiszpania w czasach Wizygotów: 409-711, PWN, Warszawa 2007
Burdiel, I., Isabel II. Una biografía, Taurus, 2010
Don Pelayo y Covadonga, Desperta Ferro Antigua y Medieval, 69 (2022)
Capellán, G., ed., Dibujar discursos, construir imaginarios. Prensa y caricatura política en España (1836-1874), Ed. Universidad de Cantabria, 2022
Grajber, E., The Architecture of Antoni Gaudí as Memory of the Renaixença Movement Ideals, [w]: Performing Memories: Media, Creation, Anthropology, and Remembrance, Newcastle upon Tyne, Cambridge Scholars Publishing, 2021
Obtułowicz, B., Kobieta hiszpańska w dobie kształtowania się społeczeństwa liberalnego, Wydawnictwa Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2004
Obtułowicz, B., Farsa wyborów parlamentarnych jako zaprzeczenie systemu przedstawicielskiego w dobie década moderada (1844–1854) w Hiszpanii, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Historica IX (2010)
Rodríguez de la Peña, M. A., Imperios de crueldad. La Antigüedad clásica y la inhumanidad, Encuentro, Madrid 2022
Romero Salvador, C., Caciques y caciquismo en España (1834-2020), Catarata, 2021
Ruiz Vivas, C. M., Las mujeres iberas. Análisis de su representación en cerámicas y relieves del levante peninsular, Astarté. Estudios del Oriente Próximo y el Mediterráneo 2 (2019)
Tarteso. Arqueología e Historia, Desperta Ferro, 12 (2017)

W cyklu 2025L:

Alfonso VI, Desperta Ferro Antigua y Medieval 64
Altamira, Desperta Ferro, Arqueologia 28
Álvarez Junco, José, Mater Dolorosa. La idea de España, Taurus, Madrid 2001
Bennassar, Bartolomé, Historia de los españoles , Crítica, Barcelona 1989
Caizan, Cristina, Por Napoleón en España. Los soldados polacos en los Sitios de Zaragoza (1808-1809), Madrid 2021
Callahan, William, La Iglesia católica en España, Critica 2005
Catlos, Brian, Reinos de Fe, Pasado y Presente, Barcelona 2018
El Cid, Desperta Ferro, Antigua y Medieva 40
Don Pelayo y Covadonga, Desperta Ferro Antigua y Medieval, 69 (2022)
La España de los nacionalismos y autonomías, Sigma, Madrid 2003
García Fitz, Francisco. “La Reconquista: un estado de la cuestión.” Revista del Centro de Historia del Crimen de Durango, 6, 2009: 142-215.
García Fitz, Francisco. “¿Una ‘España musulmana sometida y tributaria’? La España que no fue.” Historia. Instituciones. Documentos, 31, 2004: 227-248.
Illescas Nájera, Francisco, “De la convivencia al fracaso de la conversión: algunos aspectos que promovieron el racismo antijudío en la España de la Reconquista.” Revista de Humanidades. Tecnológico de Monterrey, 14, 2003:227-256.
Miłkowski,Tadeusz, Kościół w społeczeństwie hiszpańskim XIX i XX wieku. Od mnichów na wojnie do wojny z mnichami, Oficyna Wydawnicza Leksem, Łąck 2006
Miłkowski, Tadeusz, Obraz Hiszpańskiej Ameryki w kinie frankistowskiej Hiszpanii 1939-1951, Ameryka Łacińska nr 3/4 2021
Netanyahu Milejkowski, Bencijon, Los orígenes de la Inquisición en la España del siglo XV, Crítica 1999.
Numancia, Desperta Ferro, Arqueoligia 41
Obtułowicz, B., Kobieta hiszpańska w dobie kształtowania się społeczeństwa liberalnego, Wydawnictwa Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2004
Obtułowicz, B., Farsa wyborów parlamentarnych jako zaprzeczenie systemu przedstawicielskiego w dobie década moderada (1844–1854) w Hiszpanii, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Historica IX (2010)
Payán, Miguel, La historia de España a través del cine , Cacitel, Madrid 2007
Pablo, Santiago de. Creadores de sombras: ETA y el nacionalismo vasco a través del cine, Tecnos, 2017.
PIAY AUGUSTO, DIEGO (2019). Prisciliano. Vida y muerte de un disidente en el amanecer del Imperio cristiano, Colección piedras angulares, Gijón 2020
Porrinas González,David , El Cid. Historia y mito de un señor de la guerra Desperta Ferro Ediciones . Madrid, 2019
La Reconquista, Desperta Ferro , Antigua y Medieval 13
Rodríguez de la Peña, M. A., Imperios de crueldad. La Antigüedad clásica y la inhumanidad, Encuentro, Madrid 2022
Visigodos en Espana, Desperta Ferro Antigua y Medieval 16

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3305-NBKH2-1U w USOSweb