Najnowsze badania nad dziejami, kulturą i religią Ameryki Łacińskiej II 3305-NBKAL2-1U
Celem kursu jest zapoznanie studenta z wybranymi zagadnieniami dotyczącymi historii, kultury i religii przedhiszpańskich ludów Mezoameryki i Ameryki Południowej oraz analiza form w jakich elementy dawnych tradycji przetrwały w epoce kolonialnej i współczesnej. Omawiane
zagadnienia należą do następujących bloków tematycznych: badanie i krytyczna analiza źródeł historycznych, zmiana i ciągłość rdzennych tradycji kulturowych i wierzeń religijnych, analiza materiałów etnograficznych. Po ukończeniu kursu student posiada podstawową wiedzę na temat historii i aktualnej sytuacji wybranych grup etnicznych Ameryki Łacińskiej, a także umiejętność samodzielnej krytycznej analizy materiałów źródłowych i etnograficznych.
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
W cyklu 2023L: w sali zdalnie | Ogólnie: w sali | W cyklu 2024L: zdalnie w sali |
Efekty kształcenia
Student zna i rozumie specyfikę przedmiotową i metodologiczną właściwą dla badań nad dziejami i kulturą (w tym religiami) Ameryki Łacińskiej; terminologię z zakresu badań nad historią i kulturą Ameryki Łacińskiej na poziomie rozszerzonym; powiązania badań nad dziejami i kulturą (w tym religiami) Ameryki Łacińskiej z innymi dziedzinami nauk humanistycznych i społecznych; podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej w badaniach nad historią i kulturą (w tym religiami) Ameryki Łacińskiej; zjawiska naukowe i kulturalne w krajach Ameryki Łacińskiej, a zwłaszcza ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach nowych badań i trendów z zakresu badań nad dziejami i kulturą (w tym religiami) Ameryki Łacińskiej z innymi dyskursami humanistycznymi;
terminologię, teorię i metodologię z zakresu badań nad dziejami i kulturą (w tym religiami) Ameryki Łacińskiej; współczesne dokonania ośrodków i szkół badawczych, obejmujące wybrane zagadnienia z badań nad dziejami i kulturą (w tym religiami) Ameryki Łacińskiej (K_W01; K_W02; K_W03; K_W04; K_W05; K_W06)
Student potrafi wykorzystać nabyte umiejętności badawcze, obejmujące krytyczną analizę wytworów kultury, źródeł historycznych i zjawisk społecznych krajów Ameryki Łacińskiej, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie badań nad dziejami i kulturą Ameryki Łacińskiej; samodzielnie zdobywać wiedzę na temat historii i kultury Ameryki Łacińskiej i poszerzać umiejętności badawcze w tym zakresie; wykorzystać nabyte umiejętności językowe w zakresie rozumienia i tworzenia tekstów ustnych i pisemnych z wykorzystaniem terminologii fachowej odnoszącej się do historii i kultury Ameryki Łacińskiej
(K_U01; K_U02; K_U03)
Student jest gotowy do współdziałania w grupie, przyjmując w niej różne role
(K_K01)
Kryteria oceniania
Warunki zaliczenia kursu:
- aktywny udział w zajęciach i dyskusjach, przygotowanie do zajęć poprzez lekturę zadanych fragmentów źródeł i tekstów analitycznych; przygotowanie i prezentacja, indywidualnie lub w grupach, mini-projektów zadanych przez prowadzącą do opracowania w domu (40% oceny końcowej)
- końcowy egzamin pisemny (60% oceny końcowej)
Obecność na zajęciach:
Dopuszczalne są dwie nieobecności bez usprawiedliwienia. Po trzeciej nieobecności należy przedstawić usprawiedliwienie (np. lekarskie).
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Przykładowa literatura (podczas kursu pracujemy na wybranych fragmentach tekstów):
Źródła:
Alva Ixtlilxochitl, Fernando de (1997), Obras históricas, edición facsimilar, edición, estudio introductorio y apéndice documental de
Edmundo O’Gorman, prólogo de Miguel León-Portilla, 2 vol., México, IIH-UNAM – Instituto Mexiquense de Cultura (fragmentos elegidos)
Alvarado Tezozomoc, Hernando de (2001) Crónica mexicana. Edición de Gonzalo Diaz Migoyo y German Vazquez Chamorro. Madrid, Dastin Historia (Crónicas de America).
Anales de Cuauhtitlan (1998) en: History and Mythology of the Aztecs. The Codex Chimalpopoca, trad. de John Bierhorst. Tuscon,
University of Arizona Press (fragmentos elegidos)
Cantares mexicanos, en: León-Portilla, Miguel et al. (2011), México, UNAM/ Fideicomiso Teixidor
Códice Vaticano A (s. f.) Original de la Biblioteca Apostólica Vaticana, núm. cat. Vat. Lat. 3738, Ciudad del Vaticano, disponible en: https://
digi.vatlib.it/view/MSS_Vat.lat.3738.
Códice Mendoza (1997) The Essential Codex Mendoza, ed. de Frances F. Berdan y Patricia R. Anawalt, 4 v., Berkeley-Los ÁngelesLondres, University of California Press.
Códice Xolotl (1981 [1951]), Ed. de Charles Dibble. México, IIH-UNAM.
Garcilaso de la Vega, Inca (2012) Comentarios reales. Edición de Enrique Pupo-Walker, Madrid, Ediciones Catedra.
Durán, Diego (1967) Historia de las Indias de Nueva España, ed.de Angel Ma. Garibay Kintana, 2 tomos, México, Porrúa (fragmentos). Guaman Poma de Ayala, Felipe (1980). Nueva crónica y buen gobierno. John V. Murra y Rolena Adorno, eds.; traducciones del quechua por Jorge L. Urioste. 3 tomos. México D.F.: Siglo Veintiuno
Historia de los mexicanos por sus pinturas (2005) en: Garibay, Ángel Ma Teogonía e historia de los mexicanos. Tres opúsculos del siglo XVI. México, Porrúa (fragmentos).
Hystoyre du Mechique (2002) edición, paleografía y traducción de Rafael Tena Martínez, México, CONACULTA (fragmentos elegidos)
Las Casas, Bartolomé de (2004) Los indios de México y Nueva España. Antología. México, Porrúa (fragmentos elegidos)
Leyenda de los soles, (1945) ed. de Feliciano Velázquez, Primo, México, UNAM, pp. 122-124.
Ruiz de Alarcón, Hernando, Tratado de las supersticiones y costumbres gentilicias que hoy viven entre los indios naturales de esta Nueva España, online: http://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/tratado-de-las-supersticiones-y-costumbres-gentilicas-que-hoy-viven-entre-los-indios-naturales-de-esta-nueva-espana--0/html/cf187f38-7e62-49f7-bcf3-71d3c710fe4e_2.html#1
Sahagún, fray Bernardino de (1989) Historia general de las Cosas de Nueva España, ed. de Josefina García Quintana y Alfredo López
Austin, 2 vols. México, CONACULTA – Alianza Editorial Mexicana (fragmentos elegidos)
Opracowania:
Adje Both, Arnd (2008) “La música prehispánica. Sonidos rituales a lo largo de la historia”, Arqueología mexicana, vol. XVI, núm 94, pp. 28-37.
Baéz-Jorge, Felix (1989) “Imágenes numinosas de la sexualidad en Mesoamérica”, Estudios de cultura nahuatl,vol.19, pp. 107-120.
Baéz-Jorge, Felix (2010) “Mitología y simbolismo de la vagina dentada”, Arqueología Mexicana, vol. XVIII, núm. 104, pp. 51-55.
Dehouve, Danièle, (2010) “Un ritual de cacería: el conjuro para cazar venados de Ruiz de Alarcón”, Estudios de Cultura Nahuatl 40.
Díaz-Cortel, Patricia Martel (2004) “La magia de la palabra en el ritual de los Bacabes”, Arqueología mexicana, vol. XII, núm.69, pp. 34-39.
Johansson, Patrick (2006) “Erotismo y sexualidad entre los huastecos”, Arqueología mexicana, vol. XIV, núm.79, pp. 58-65.
León-Portilla, Miguel (2001) El destino de la palabra. De la oralidad y los códices mesoamericanos a la escritura alfabetica. Mexico, Fondo de Cultura Económica.
López-Austin, Alfredo (1996) El cuerpo humano e ideología. Las concepciones de los antiguos nahuas. 2 vols. México: UNAM (fragmentos elegidos).
Martínez Gonzalez, Roberto (2017) El nahualismo, 2a. reimp., México, UNAM (fragmentos).
Millán, Saúl (coord.) (2018) Las culturas indígenas de México. Atlas Nacional de Etnografía. México, Instituto Nacional de Antropología e Historia.
Neurath, Johannes (2008) “Cacería ritual y sacrificios huicholes: entre depredación y alianza, intercambio e identificación”, en: Journal de la société des américanistes, vol. 94 núm. 1 (fragmentos).
Montalvo Nolasco, Luis Heredia Barrera (2015) "Xochitlalli, Mayordomía, Todos
Santos, Ritos Funerarios y Cosmovisión en San Juan del Río (hoy Rafael Delgado), Veracruz, Veracruz.
Olivier, Guilhem, (2015) Cacería, sacrificio y poder en Mesoamérica. Tras las huellas de Mixcóatl, “Serpiente de Nube”. México, Fondo de Cultura Económica/UNAM/Fideiscomo Teixidor/Centro de Estudios Mexicanos y Centroamericanos (fragmentos elegidos).
Ortiz de Montellano, Bernard (2004) “Magia medicinal azteca.”, Arqueología mexicana, vol. XII, núm.69, pp. 30-33.
Torre Castellanos, Renée de la; Gutierrez Zuñiga, Cristina (2016) “El Temazcal: Un ritual pre-hispánico transculturalizado por redes alternativas espirituales”, Ciencias sociales y religión, vol. 18, núm. 24, pp. 153-172.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: