Literatura portugalska II wykład 3305-LP2-31w
Podczas zajęć będziemy analizować kanoniczny wybór XIX-wiecznych portugalskich autorów i tekstów literackich z epoki romantyzmu i realizmu. Wykłady będą podążać tą samą ścieżką, co zajęcia praktyczne, jednak wykłady będą koncentrować się na literaturze krytycznej i badaniu zjawisk estetycznych, kulturowych i historycznych, które kontekstualizują analizowane dzieła literackie. W ten sposób celem jest przekazanie studentom wiedzy, która umożliwi im przeprowadzenie odpowiedniej hermeneutyki badanych tekstów literackich.
Bezpośredni kontakt z tekstami pochodzącymi z bibliografii pasywnej będzie również kształcił umiejętności czytania i pisania w odniesieniu do tego typu tekstów, a także zapozna ich z pisarstwem akademickim i metajęzykiem literaturoznawstwa w języku portugalskim.
Tematy lekcji zostały ułożone chronologicznie i zorganizowane z perspektywy problematyzującej, w celu rozwinięcia analitycznego i krytycznego spojrzenia na teksty i zjawiska.
Nacisk zostanie również położony na naukę języka portugalskiego zgodnie z podejściem CLIL (zintegrowane kształcenie przedmiotowo-językowe), badając korzyści płynące z kontaktu z tekstami literackimi w nauce języka portugalskiego.
Przewiduje się następującą organizację:
θ. Wstępna refleksja nad literaturą i czytanie tekstu literackiego [tydzień 1]
============================================================
> Do czego służy literatura? Co charakteryzuje dobrego czytelnika? Jak czytać tekst literacki? Jakie praktyki i dzielenie się są uzasadnione na zajęciach z literatury?
I. Romantyzm [tygodnie od 2 do 7]
============================================================
> Wyrażanie siebie w konflikcie; namiętna miłość; remitologizacja historii i wynalezienie narodu; odpowiedzialność i interwencja społeczna
w literaturze; napięcia między prawdą a pięknem w literackim uchwyceniu rzeczywistości.
1. Almeida Garrett, Folhas Caídas [wybrane wiersze]
2. __________. Frei Luís de Sousa
II. Realizm [tygodnie od 8 do 14]
============================================================
> „O realismo como nova expressão de arte”; literatura jako przedmiot interwencji estetycznej i społecznej; „A Geração de 70" (Pokolenie lat 70-tych); Eça de Queirós i szkoła realistyczna - od praktyki do przezwyciężenia; charakterystyka stylu Queirosian; przebudzenie modernizmu wraz z poezją Cesário Verde - wędrówka i obserwacja rzeczywistości; dwumian miasto/kraj; eklektyzm stylu Cesarian: impresjonizm literacki i parnasizm.
1. Antero de Quental [wybrane wiersze]
2. Eça de Queirós. Contos [wybrane opowiadania]
3. Cesário Verde. O Livro de Cesário Verde [wybrane wiersze]
Szczegółowy harmonogram organizacji pracy semestralnej zostanie przekazany na pierwszych zajęciach.
W cyklu 2023Z:
Jak w module podstawowym. |
W cyklu 2024Z:
Jak w module podstawowym. |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Rodzaj przedmiotu
Ogólnie: seminaria licencjackie monograficzne języki obce obowiązkowe | W cyklu 2024Z: języki obce monograficzne obowiązkowe seminaria licencjackie | W cyklu 2023Z: języki obce monograficzne obowiązkowe seminaria licencjackie |
Tryb prowadzenia
Ogólnie: w sali | W cyklu 2024Z: mieszany: w sali i zdalnie w sali zdalnie | W cyklu 2023Z: mieszany: w sali i zdalnie w sali zdalnie |
Efekty kształcenia
===========================
Student zna i rozumie:
===========================
rozszerzoną terminologię metajęzykową z zakresu literaturoznawstwa, treści tematyczne i kierunki badawcze dotyczące portugalskiej literatury romantyzmu i realizmu; odpowiednie metody badań historycznoliterackich oraz pogłębioną terminologię (retoryka i wersyfikacja); różne techniki i podejścia do profesjonalnej analizy procesów literackich ("close reading"); miejsce studiów nad literaturą portugalską i teorią literatury w systemie nauk oraz potrzebę podejścia interdyscyplinarnego; zjawiska historyczne, kulturowe i literackie omawianego okresu; kontekst polityczny i historyczny, w którym sytuują się omawiane teksty (wojna domowa i wprowadzenie liberalizmu w Portugalii, regeneracja, brytyjskie ultimatum); związki kulturowe między Portugalią a Brazylią i ich odbicie we współczesnym życiu kulturalnym krajów portugalskojęzycznych.
(K_W02, K_W03, K_W04, K_W05, K_W06, K_W08, K_W09)
===========================
Student potrafi:
===========================
czytać i rozumieć teksty dotyczące portugalskiej literatury romantyzmu i realizmu , a także teksty literackie z tych okresów; syntetyzować i problematyzować, w mowie i na piśmie, teksty z pasywnej bibliografii literatury portugalskiej, broniąc własnego punktu widzenia w sposób uzasadniony i wykorzystując w argumentacji poprawną terminologię, innych autorów oraz inną wiedzę z zakresu
literatury, kultury i historii; przeprowadzić wnikliwą i pogłębioną analizę literacką w formie eseju lub referatu naukowego, uwzględniającą zarówno wymiar tekstowy, jak i kontekstualny, posługując się szeroką terminologią z zakresu literaturoznawstwa; opracować pracę badawczą, wykazując się dużą autonomią i niezależnością myślenia; rozpoznawać i analizować różne gatunki literackie oraz
przyporządkowywać teksty do odpowiednich epok; rozwijać kompetencje w zakresie korzystania z odpowiednich źródeł i opracowań; współpracować ze specjalistami w dziedzinie literaturoznawstwa z obszaru portugalskojęzycznego.
(K_U01, K_U03, K_U04, K_U05, K_U06, K_U07, K_U08)
===========================
Student jest gotów do
===========================
Student jest gotów do krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności i rozumie potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju w duchu ‘lifelong learning’; współdziałania i komunikowania się ze społecznościami językowymi portugalskimi oraz aktywnego uczestnictwa w kulturze portugalskiej za pośrednictwem różnorodnych form i mediów; ma przygotowanie do śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących portugalskojęzycznym obszarze językowym w zakresie literatury, a także brania odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe danego obszaru językowego.
(K_K01, K_K02, K_K03, K_K06, K_K07, K_K08)
Kryteria oceniania
Każdy student będzie oceniany poprzez:
1) aktywne uczestnictwo w zajęciach - 20%
(udział w dyskusjach; wykonanie zadań klasowych i pracy domowej)
2) Prezentacja ustna na odpowiedni temat/problem lub na temat biografii autora lub jednego z jego dzieł (więcej informacji można znaleźć w wytycznych dotyczących zadań) - 30%.
3) Wypełnienie dwóch "kart lektur" (ficha de leitura) dotyczących tekstów z bibliografii krytycznej: (zobacz sekcję bibliografii pasywnej) po jednej karcie lektur dla każdego punktu programu (romantyzm i realizm) - 20%
(więcej informacji znajduje się w wytycznych dotyczących zadań).
4) Test wiedzy na koniec semestru - 20%.
---
Studenci będą oceniani według następującej skali:
<60% - 2; 60%-70% - 3; 71%-76% - 3+; 77%-84% - 4; 85%-91% - 4+; 92%-99% - 5; 100% - 5!
N.B. Studenci mają prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w skali semestru.
Praktyki zawodowe
Przekład tekstów literackich, nauczanie języka i literatury.
Literatura
===================
1. Bibliografia ogólna
===================
COELHO, Jacinto do Prado, Dicionário de Literatura, 3.ª edição, Porto, Figueirinhas, 1985.
ECO, Umberto (dir.), História da Beleza, trad. de António Maia da Rocha, Lisboa, Difel, 2004.
MOISÉS, Massaud, Pequeno Dicionário de Literatura Portuguesa, São Paulo, Cultrix, 1981.
OLIVEIRA MARQUES, A.H de, História de Portugal. Vol. III – Das revoluções liberais até aos nossos dias, 3.ª edição, Lisboa, Palas
Editoras, 1986.
REIS, Carlos e LOPES, Ana Cristina, Dicionário de Narratologia, 2.ª edição, Coimbra, Livraria Almedina, 1990.
SARAIVA, António José e LOPES, Óscar, História da Literatura Portuguesa, 16.ª edição, Porto, Porto Editora, s/d [1992].
SERRÃO, Joel, Cronologia Geral da História de Portugal, 4.ª edição, Lisboa, Livros Horizonte, 1980.
SERRÃO, Joel, Dicionário de História de Portugal, dir. de Joel Serrão, Lisboa, Iniciativas Editoriais, 1992
SILVA, Vítor Manuel de Aguiar e, Teoria da Literatura, 8.ª edição, Coimbra, Livraria Almedina, 1992.
================================
1.2. Strony internetowe (charakter ogólny)
================================
1. Biblioteca digital do Camões - Instituto da Cooperação e da Língua
(http://cvc.instituto-camoes.pt/conhecer/biblioteca-digital-camoes.html)
2. Projeto Vercial ( http://alfarrabio.di.uminho.pt/vercial/ )
3. Revista Colóquio Letras (http://www.coloquio.gulbenkian.pt/)
4. E-Dicionário de Termos Literários (http://www.edtl.com.pt/ )
5. Dicionário de Personagens da Ficção Portuguesa (http://dp.uc.pt/ )
6. Associação Internacional de Lusitanistas (http://lusitanistasail.net/ )
================================
1.3 Aktywna bibliografia
================================
Zapoznaj się z pracami wskazanymi dla zajęć praktycznych.
================================
1.4 Bibliografia pasywna
================================
===========
Grupa A
===========
1. Feijó, António M. (2020). O Cânone, Lisboa: Tinta-da-China.
2. VECCHI, Roberto e RUSSO, Vincenzo (orgs.) (2022) A Literatura Portuguesa — Modos de Ler. Tradução de Susana Rocha da Silva, Lisboa: glaciar.
3. Calafate, Pedro (2016). Portugal, um Perfil Histórico, Lisboa: Fundação Francisco Manuel dos Santos
===========
Grupa B
===========
1. Almeida Garrett
-------------------
COELHO, Jacinto do Prado (1976) "Garrett, o sincero fingido?" em Ao Contrário de Penélope, Venda Nova, Bertrand Editora, 105-109
DAVID, Sérgio Nazar (2006). "Garrett: entre a cruz do desejo e a luz do amor". Discursos. série: estudos portugueses e comparados, 105-126. Disponível em https://repositorioaberto.uab.pt/bitstream/10400.2/408/1/discursosAlmeidaGarrett105-126.pdf.pdf
GRAÇA MOURA, Vasco (1999). “Colóquios tão simples, desfigurações” in AAVV, Revista Camões, nº4, Lisboa, Instituto Camões. [disponível online em http://cvc.instituto-camoes.pt/conhecer/biblioteca-digital-camoes/doc_download/1311-q-coloquios-tao-simples-desfiguracoes-q.html]
SOUSA, Maria Leonor Machado de (1984) “Frei Luís de Sousa e a Literatura Europeia”, pp. 483-489 in AAVV, Afeto às Letras. Homenagem da Literatura Portuguesa contemporânea a Jacinto do Prado Coelho, Lisboa, Imprensa Nacional-Casa da Moeda.
2. Antero de Quental
--------------------
Martins, Ana (2002). “Introdução”. Em: Antero de Quental, Sonetos Completos.
Lisboa: Biblioteca Ulisseia.
Almeida, Onésimo Teotónio (s/d) "Odes modernas de Antero de Quental. O manifesto português da modernidade" em O Futuro ao Nosso Alcance. https://www.academia.edu/33551939/Odes_modernas_de_Antero_de_Quental_O_manifesto_portugu%C3%AAs_da_modernidade
3. Eça de Queirós
--------------------
MÓNICA, Maria Filomena (2007).“Prefácio a Contos Escolhidos” in Ensaios sobre Eça de Queirós, Lisboa, Relógio D’Água Editores, 159-173.
MOURA, Gilberto (1984). “Variações sobre «José Matias», in AAVV, Afeto às Letras. Homenagem da Literatura Portuguesa contemporânea a Jacinto do Prado Coelho, Lisboa, Imprensa Nacional-Casa da Moeda, 213-223.
REIS, Carlos (1981). “Introdução” in Introdução à Leitura d’Os Maias, 4ª ed., Coimbra, Livraria Almedina, 13-29.
GUERRA DA CAL, Ernesto (1981) “O ideal literário de Eça. O culto queirosiano da forma e o «amor da perfeição» in Língua e Estilo de Eça de Queirós, 4ª edição, Coimbra, Livraria Almedina, 67-73.
4. Cesário Verde
--------------------
MÓNICA, Maria Filomena (1986). “O Dia em que Cesário Verde Morreu” in Prelo, nº. 12.
COONEY, Nicola Trowbridge (2007). “Uma cidade fatal: A Lisboa antropomórfica de Cesário Verde” in AAVV, Cesário Verde – visões de artista, organização de Helena Carvalho Buescu e Paula Morão, Lisboa, Campo das Letras.
W cyklu 2023Z:
Jak w module podstawowym. |
W cyklu 2024Z:
Jak w module podstawowym. |
Uwagi
W cyklu 2023Z:
Zakłada się 20 godzin czytania lektur przez Studentów (2 ECTS x 10). |
W cyklu 2024Z:
Zakłada się 20 godzin czytania lektur przez Studentów (2 ECTS x 10). |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: