Literatura latynoamerykańska i teoria krytyczna wobec kryzysów XXI wieku 3305-LLTK-SEM-MGR
Celem zajęć jest umożliwienie studentkom i studentom zrealizowanie innowacyjnego projektu badawczego w zakresie literatury latynoamerykańskiej i teorii literatury/komparatystyki. Podstawowym kontekstem teoretycznym będzie teoria krytyczna rozwijana w XXI wieku, a więc tradycyjna poszerzona o wątki ekokrytyczne, posthumanistyczne i dekolonialne. Skupimy się nie tylko na tekstach badaczy anglojęzycznych/o zasięgu międzynarodowym, lecz także na teoriach pochodzących z hiszpańskiego i latynoamerykańskiego kręgu kulturowego. Dodatkowo, uwzględnimy wkład polskich badaczek i badaczy w rozwój dyscypliny.
W celu ostatecznej redakcji pracy magisterskiej, będziemy ćwiczyć i poszerzać nabyte na poziomie licencjatu kompetencje prowadzenia badań oraz pisania prac naukowych, takie jak:
- wybór tematu i jego odpowiednia prezentacja;
- konstruowanie (hipo)tezy badawczej i ustalanie celu badania;
- dobór metodologii;
- „stan badań”: kwerenda biblioteczna oraz internetowa; przegląd i krytyczna analiza oraz sposoby wykorzystania źródeł;
- struktura rozpraw magisterskich, tworzenie przypisów i bibliografii, aneksów, itd.;
- styl akademicki i język używany w pracach naukowych;
- formułowanie wniosków.
Szczególny nacisk kładziony jest na umiejętność prowadzenia dogłębnej analizy tekstu. W związku z tym, podczas zajęć aktywizowana jest wiedza zdobyta na poprzednich latach studiów na zajęciach takich jak Wstęp do literaturoznawstwa oraz Literatura Ameryki Łacińskiej (I-IV) (zakładana jest znajomość materiałów ujętych w sylabusach tych przedmiotów).
Kluczowym komponentem seminarium są pogłębione ćwiczenia interpretacyjne, mające na celu rozwinięcie krytyczno-analitycznych umiejętności studentek i studentów, zarówno w lekturze tekstów literackich, jak i naukowych oraz w redagowaniu tekstów akademickich.
Formuła zajęć zakłada, w pierwszej części semestru, krytyczną lekturę źródeł teoretycznych, a następnie prezentowanie fragmetnów własnej pracy w trakcie seminarium i omawianie ich z prowadzącą oraz innymi członkami grupy. Uczestniczki i uczestnicy uczą się tworzyć i przyjmować konstruktywny feedback. Ocenie podlegać będą zarówno osoby prezentujące danego dnia referat/fragment pracy, jak również pozostałe osoby biorące udział w dyskusji, które będą musiały wykazać się umiejętnością formułowania krytycznych sądów i opinii na temat poszczególnych prezentacji oraz zadawania pytań prelegentowi/prezenterowi.
Uczestnicy i uczestniczki seminarium będą również zachęcani do aktywnego udziału w konferencjach i warsztatach organizowanych w ramach interesującego ich tematu badawczego oraz rozwijania (fragmentów) swoich prac jako artykułów naukowych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student_ka osiągnie następujące:
- WIEDZĘ:
K_W01, K_W05 zna zaawansowaną specyfikę metodologiczną i terminologię z zakresu teorii literatury i literatury Ameryki Łacińśkiej oraz potrafi ją twórczo rozwijać i stosować w działalności profesjonalnej, zwłaszcza w konstruowaniu pracy magisterskiej;
K_W02 zna powiązania teorii literatury i literatury latynoamerykańskiej z filozofią współczesną (np. posthumanizm, czasy postnormalne) oraz badaniami społecznymi i kulturowymi (np. dekolonialność);
K_W03 znajomość podstawowych pojęć i zasad z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego oraz rozumie potrzebę zarządzania zasobami własności intelektualnej w procesie pisania pracy magisterskiej;
K_W04, K_W06 zna aktualne tendencje w literaturze latynoamerykańskiej i jej kontekst kulturowy, w tym liczne kryzysy XXI wieku, a także zaawansowaną wiedzę o jej powiązaniach z aktualnymi trendami badawczymi, ośrodkami i szkołami naukowymi oraz aktywizmem;
- UMIEJĘTNOŚCI:
K_U01 potrafi wykorzystywać nabyte umiejętności badawcze w zakresie krytycznej analizy literatury latynoamerykańskiej, syntetyzować różne idee i poglądy, dobierać metody i rozwijać narzędzia badawcze, prezentować wyniki i proponować oryginalne rozwiązania złożonych problemów w tworzeniu innowacyjnego projektu badawczego (pracy magisterskiej);
K_U02 potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę z zakresu literatury latynoamerykańskiej, teorii literatury i komparatystyki;
K_U03 potrafi wykorzystywać nabyte umiejętności w rozumieniu i tworzeniu wystąpień ustnych i tekstów pisanych z zastosowaniem fachowej terminologii z zakresu teorii literatury;
K_U06 komunikuje się przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych z rówieśnikami (podczas seminariów) i specjalistami w dziedzinie literatury latynoamerykańskiej, uczestnicząc w konferencjach i wydarzeniach, podczas których może prezentować swoje badania.
- KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
K_K01 współpraca w grupie w zakresie badań, analiz i interpretacji, a także zadań ewaluacyjnych;
K_K02 rozstrzyganie dylematów związanych z przyszłym zawodem poprzez konieczność samodzielnego wybrania problemu badawczego i opracowanie go w formie długiej pracy;
K_K03 krytyczna oceny własnej wiedzy i umiejętności w zakresie pisania pracy magisterskiej, a także ocena postępów innych studentek i studentów, przy jednoczesnym rozwijaniu zrozumienia dla potrzeby ciągłego doskonalenia i rozwoju;
K_K04 aktywne uczestnictwo w kulturze Ameryki Łacińskiej, zwłaszcza w dziedzinie jej życia literackiego, poprzez prowadzenie badań i docieranie do pisarzy i specjalistów w celu skonstruowania szerokiej bibliografii do pracy magisterskiej.
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu będzie zależało od
- przesyłania na czas (w ustalonym z prowadzącą terminie) kolejnych fragmentów pracy,
- prezentacji referatów podczas zajęć,
- regularnego wykonywania zaplanowanych zadań,
- obecności na zajęciach (możliwe są 2 nieusprawiedliwione nieobecności; nieobecność na co najmniej połowie zajęć skutkuje niezaliczeniem przedmiotu),
- przygotowania wyznaczonych lektur i aktywnego udziału w dyskusjach.
Po pierwszym semestrze uczestniczki i uczestnicy powinni ustalić temat pracy, przygotować wstępny plan i częściową bibliografię.
Po drugim semestrze studentki i studenci powinni mieć pełną bibliografię i szczegółowy plan pracy z krótkim streszczeniem treści / pierwszą wersję wstępu. Niespełnienie tych warunków oznacza niemożliwość kontynuowania seminarium w następnym roku.
Po zakończeniu trzeciego semestru (pierwszego semestru drugiego roku) uczestniczki i uczestnicy powinni przygotować co najmniej jeden rozdział pracy oraz zaprezentować fragmenty analiz (min. 10 stron A4) wykonanych w trakcie badań.
Na koniec czwartego semestru (drugiego semestru drugiego roku) studentki i studenci powinni przedstawić ostateczną wersję pracy magisterskiej.
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Zakres literatury będzie dobrany indywidualnie do wybranych tematów prac.
Pozycje podstawowe dla wszystkich uczestniczek i uczestników seminarium:
PODRĘCZNIKI:
Bal, Mieke, "Teoría de la narrativa (Una introducción a la narratología)", Madrid 1990.
Burzyńśka, Anna, M.P. Markowski, "Teorie literatury XX wieku. Podręcznik", Kraków 2009.
Culler, Jonathan, "Breve introducción a la teoría literaria", Barcelona 2000.
Eco, Umberto, "Seis paseos por los bosques narrativos", Barcelona 1996.
Genette, Gérard, "Figuras III", Barcelona 1989.
Genette, Gérard, "Palimpsestos", Madrid1989.
Guillén, Claudio (1985), "Entre lo uno y lo diverso: introducción a la literatura comparada: (ayer y hoy)", Barcelona, Tusquets, 2005.
Hühn, Peter et al. (eds.): the living handbook of narratology. Hamburg: Hamburg University. http://www.lhn.uni-hamburg.de/.
Hutcheon, Linda "La política de la parodia posmoderna", Criterios, La Habana, edición especial de homenaje a Bajtín, 1993, pp. 187-203.
Nayar, Pramod K. "Contemporary Literary and Cultural Theory: From Structuralism to Ecocriticism", Pearson Education India 2010.
Selden, Raman et.al, "La teoría literaria contemporánea", Barcelona 2010.
Tyson, Lois "Critical Theory Today: A User-Friendly Guide", London-New York 2014.
Valles Calatrava, José R. "Teoría de la narrativa (Una perspectiva sistemática)", Iberoamericana Vervuert, 2008.
TEORIA:
Bakke, Monika, „Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu”, Wydawnictwo UAM, 2015.
Braidotti, Rosi, “El conocimiento posthumano”, Gedisa, 2019.
Brumal. Revista de Investigación sobre lo fantástico, VOL. 10 NÚM. 1 (2022) NÚMERO ESPECIAL: LO FANTÁSTICO ANDINO (SIGLOS XX Y XXI) Y MANIFESTACIONES DEL MONSTRUO FANTÁSTICO EN LA FICCIÓN CONTEMPORÁNEA, https://revistes.uab.cat/brumal/issue/view/20.
Fiedorczuk, Julia, “Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki”, Wydawnictwo Naukowe Katedra, 2015.
Foucault, Michel, “Las palabras y las cosas”, Siglo XXI, 1968.
Gajewska, Agnieszka (red.), “Teorie wywrotowe. Antologia przekładów”, Wydawnictwo Poznańskie, 2012.
Gallego Cuiñas, Ana, "Feminismo y literatura (argentina) mundial: Selva Almada, Mariana Enríquez y Samanta Schweblin", en: Literatura latinoamericana mundial: dispositivos y disidencias / coord. por Gustavo Guerrero, Jorge J. Locane, Benjamín Oltra y Martín de los Santos, Gesine Müller, 2020, págs. 71-96.
Gallego Cuiñas, Ana (ed.). “Novísimas: las narrativas latinoamericanas y españolas del siglo XXI”, Iberoamericana Vervuert, 2021, https://doi.org/10.31819/9783968690872.
Giorgi, Gabriel "Formas comunes. Animalidad, cultura, biopolítica", Eterna cadencia, 2014.
Heffes, Gisela "Introducción. Para una ecocrítica latinoamericana: entre la postulación de un ecocentrismo crítico y la crítica a un antropocentrismo hegemónico", Revista de Crítica Literaria Latinoamericana, no. 79 (2014), pp. 11-34.
Jauregi, Carlos. "Canibalia. Canibalismo, calibanismo, antropofagia cultural y consumo en América Latina", Casa de las Américas, 2005.
Mignolo, Walter D. "El pensamiento decolonial: desprendimiento y apertura. Un manifiesto", en: El giro decolonial: reflexiones para una diversidad epistémica más allá del capitalismo global, Santiago Castro-Gómez y Ramón Grosfoguel (comp.), Bogotá: Siglo del Hombre Editores, 2007.
Quijano, Aníbal. “Coloniality and modernity/rationality”, en: Mignolo, Walter; Escobar, Arturo (eds.). Globalization and the decolonial option. Routledge, 2010. p. 22-32.
Revista Iberoamericana, vol. 89 (282-283), numer specjalny: "Escritoras latinoamericanas del siglo XXI", 2023.
Roas, David "Tras los límites de lo real. Una definición de lo fantástico", Páginas de Espuma, 2011.
Royo Hernández, Simón, "Pasajes al posthumanismo: historia y escritura", Madrid 2012.
Sardar, Ziauddin. “Welcome to postnormal times”. Futures, v. 42, n. 5, p. 435-444, jun. 2010. Disponible en: https://doi.org/10.1016/j.futures.2009.11.028.
Suvin, Darko, “On the Poetics of the Science Fiction Genre”, College English, Vol. 34, No. 3, 1972, pp. 372-382.
Weinstock, Jeffrey A. (ed.), "The Monster Theory Reader", University of Minnesota Press, 2020.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: