Literatura hiszpańska III wykład 3305-LKH3-31w
Wykład poświęcony jest literaturze i kulturze hiszpańskiej od końca XIX wieku do końca XX.
Tematy, lektury obowiązkowe (teksty utworów literackich):
I. Koniec XIX- pocz. XX wieku. Przełom modernistyczny w Hiszpanii:
1. Wplyw Rubéna Darío na poezję hiszpańską.
2.Gatunki i tendencje: poezja (Antonio Machado, Manuel Machado, Juan Ramón Jiménez), teatr i powieść (Valle-Inclán).
Lektury obowiązkowe:
Wybór poezji Antonia Machado i Juana Ramóna Jiméneza.
II. Literatura i kultura XX wieku. Część pierwsza: 1898-1936
1. Pokolenie 98: rok 1898 w historii Hiszpanii; polemiki wokół nazwy „Pokolenie 98”; Ganivet i "Idearium español". Najwybitniejsi przedstawiciele: Miguel de Unamuno, Azorín (José Martínez Ruiz), Pío Baroja, Ramón del Valle-Inclán, Ramiro de Maeztu. Gatunki literackie: powieść, esej literacki, teatr.
Lektury obowiązkowe:
-Pío Baroja: "El árbol de la ciencia";
-Miguel de Unamuno: "Niebla";
-Ramón del Valle-Inclán, "Luces de bohemia";
2. Nowecentyzm i Pokolenie 1914. Najwybitniejsi przedstawiciele i ich poglady: José Ortega y Gasset i Ramón Gómez de la Serna.
3. Tendencje awangardowe w literaturze i sztuce:
3.1. Ramón Gómez de la Serna: "Proclama futurista a los españoles" (lektura obowiązkowa);
3.2. Ultraizm: Pierwszy manifest ULTRA (lectura obowiązkowa); przedstawiciele: Casinos-Asséns, Guillermo de Torre.
3.3. Surrealizm. Poezja Pokolenia 27: Lorca, Alberti, Cernuda,
Aleixandre (wybrane utwory poetyckie). Artysci surrealisci Dalí y Buñuel.
3.4. Kreacjonizm: twórcy i założenia poetyckie.
4. Pokolenie 27. Najwybitniejsi przedstawiciele i ich dzieła: poezja, teatr.
Lektury obowiązkowe
-Federico García Lorca: "Romancero gitano", "Bodas de sangre", "La
casa de Bernarda Alba", "Poeta en Nueva York" + fragmenty "El público".
III. Literatura i kultura XX wieku. Część druga: 1939-1975.
1. Wojna domowa (1936 1939) i jej konsekwencje.
Literatura i teatr w okresie wojny. Wprowadzenie cenzury politycznej i moralnej w 1939 r.; podział społeczeństwa na zwycięzców i zwyciężonych; problem dwóch kultur i dwóch literatur; emigracja i literatura emigracyjna po 1939 roku: powieści Ramóna J. Sendera i Maxa Auba; teatr Rafaela Albertiego; poezja Juana Ramóna Jiméneza.
2. Okres powojenny w literaturze i kulturze w Hiszpanii (1939 -1975)
Glówne tendencje estetyczno-formalne; cenzura frankistowska; życie literackie i kulturalne; kultura oficjalna i podziemie kulturalne.
2.1. Tremendyzm, realizm krytyczny, “nowa powieść”:
Lektury obowiązkowe
-Camilo José Cela, "La familia de Pascual Duarte".
-Carmen Laforet, "Nada".
-Fragmenty powiesci:
-"Tiempo de silencio" - Luis Martín Santos;
- "Señas de identidad" - Juan Goytisolo.
2.2. Nowy dramat i teatr realistyczny o wydźwięku symbolicznym i metaforycznym i jego twórcy: Antonio Buero Vallejo, Alfonso Sastre, Lauro Olmo. Narodziny antyrealistycznej awangardy, np. Fernando Arrabal i Francisco Nieva. Teatry kameralne i studyjne oraz teatry niezalezne.
Lektura obowiązkowe
-Antonio Buero Vallejo, "El sueño de la razón".
2. 3. Tendencje w poezji powojennej, np. José Hierro, Carlos Bousoño, Blas de Otero.
IV Literatura i kultura XX wieku. Część trzecia: época de transición (1975-1978-1982). Literatura i kultura po śmierci gen. Franco: zniesienie cenzury, prawo do wolności słowa. "Odzyskiwanie" awangardy XX wieku. Literatura tworzona przez kobiety i ruch feministyczny. Pisarki współczesne: autorki powieści (np. Carme Riera, Almudena Grandes) i autorki dramatów (np. Paloma Pedrero, Lola Blasco).
V Koniec XX wieku: postmodernizm i ponowoczesność w literaturze i teatrze.
Lektury obowiązkowe
- Javier Cercas, "Soldados de Salamina".
- Juan Mayorga, "El jardín quemado".
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
lektura monograficzna
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
1. Wiedza: Po ukończeniu kursu semestralnego student/-ka powinien/-nna znać główne kierunki i tendencje w literaturze i kulturze (teatr, sztuka, literatura) hiszpańskiej od końca XIX wieku do końca XX wieku.
2. Umiejętności: Student/-ka zdobywa umiejętność definiowania kluczowych zjawisk w kulturze i literaturze XX wieku, a także zastosowania ich do analizy tekstów literackich oraz innych tekstów kultury; potrafi przeprowadzić krytyczną analizę tekstu literaturoznawczego; jest przygotowany do pojecia profesjonalnej analizy procesów literackich i kulturowych w Hiszpanii XX wieku.
3. Kompetencje społeczne: Student/-ka zna elementarną terminologię używaną w opisie literatury, rozumie jej źródła oraz zastosowanie, potrafi tym samym uważnie i aktywnie słuchać prowadzącego zajęcia oraz dyskutantów; dokładnie rozumie zadawane mu pytania; selekcjonuje i porządkuje informacje uzyskane w procesie porozumiewania się; umie systematyzować i oceniać krytycznie poznawane treści.
Kryteria oceniania
Wyklad kończy sie egazminem ustnym. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń na podstawie kolokwium na ocene.
Praktyki zawodowe
W ramach programu studiów.
Literatura
PODRĘCZNIKI
-Baczyńska, Beata, Historia literatury hiszpańskiej, Warszawa, PWN, 2014.
-Mainer, José Carlos, La Edad de Plata, (1902-1939). Ensayo de
interpretación de un proceso cultural. Cátedra, Madrid 1981.
-Pedraza, Felipe B., Milagros Rodríguez Cáseres, Manual de literatura española (Pamplona: Cénlit Ediciones); rozdziały dotyczące tematów wykładów w tomach:
T. VIII. Generación de fin de siglo. Introducción, líricos y dramaturgos (2001);
T. IX: Generación de fin de siglo. Prosistas (2000);
T. X. Novecentismo y vanguardia. Introducción, prosistas y dramaturgos (1991);
T. XI. Novecentismo y vanguardia. Líricos (1993);
T. XIII. Posguerra: narradores (1995);
T. XIV. Posguerra: dramaturgos y ensayistas (1995).
ANTOLOGIE
- Antología de la literatura española del siglo XX, red. Arturo Ramoneda, Madrid: Ed. SGEL, 1996 (tercera edición).
- Aproximación a la poesía española contemporánea, oprac. Víctor Manuel Ferreras Tascón, Warszawa: PWN, 1983.
Studia I opracowania
-Aszyk, Urszula, Współczesny teatr hiszpański w walce ...o teatr,
Warszawa, PIW, 1988.
-Aszyk, Urszula, Entre la crisis y la vanguardia. Estudios sobre el teatro
español del siglo XX, Varsovia: Universidad de
Varsovia, 1996.
-Cardona, Rodolfo, y Anthony N.Zahareas, Visión del esperpento.
Teoría y forma en los esperpentos de Valle-Inclán, Madrid:
Ed. Castalia, 1970.
-Historia del teatro español, red. Javier Huerta Calvo, T. II, Madrid:
Gredos, 2003.
-Potok, Magda, El Malestar. La narrativa de mujeres en la España contemporánea. Wyd. UAM,
Poznań, 2010.
-Ruiz Ramón, Francisco, Historia del teatro español. (Siglo XX), T II,
Madrid: Cátedra, 1975.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: