Literatura Hiszpanii I 3305-LH1-11W
Kurs ma na celu przestawienie studentom panoramy literatury Hiszpanii, która obejmuje okres od średniowiecza do XX wieku. Na zajęciach omawiane będą teksty prozatorskie, poetyckie oraz dramatyczne, które ilustrują prądy literackie na przestrzeni wieków. Założeniem kursu jest ukazanie hiszpańskiej literatury w ujęciu diachronicznym, lecz w powiązaniu ze współczesnymi kulturowo-literackimi zjawiskami.
Analiza tekstów (w tym fragmentów) zaproponowanych do lektury prowadzona będzie w różnych ujęciach, uwzględniając podstawowe elementy analizy literaturoznawczej i dramatologicznej, co ma na celu rozwinięcie kompetencji krytycznoliterackich osób studenckich.
Osoby studenckie zostaną również zapoznane z kontekstem historycznym, społecznym i kulturowym, w którym powstały omawiane dzieła. Pozwoli to nie tylko na uzupełnienie perspektywy analitycznej, lecz także na orientację studentów w różnorodnej gamie zjawisk literatury hiszpańskiej. Kurs uwzględnia także elementy recepcji hiszpańskich dzieł w Polsce
Program zajęć:
1. Wprowadzenie. Liryka średniowieczna (poezja ludowa, poezja uczonych kleryków). Epika i "Chansons de geste".
- Magda Potok "Kim jest Cyd? Historia – literatura – przekład" (str. 5-14)
2. Teatr średniowieczny i prerenesansowy. Poezja Jorgego Manriquego. „Celestyna” Fernanda de Rojas. Liryka i epika na przełomie epok.
- “Celestyna” Fernando de Rojas (fragmenty);
- “Strofy na śmierć ojca” Jorge Manrique.
3. Wprowadzenie do renesansu. Liryka dworska i mistyczna. Proza i teatr doby renesansu.
- Garcilaso de la Vega (wybrane utwory).
- Św. Teresa z Ávila i Św. Jan od Krzyża (wybrane utwory).
4. Renesansowa powieść i jej odmiany. Romans łotrzykowski. Miguel de Cervantes: życie i twórczość.
- „Łazik z Tormesu”
5. Satyra na powieść rycerską i arcydzieło literatury hiszpańskiej: „Przemyślny szlachcic Don Kichot z Manczy” Miguela de Cervantesa.
- „Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manchy” (tom 1) Miguel de Cervantes.
6. Złoty wiek: barok. Nowa komedia hiszpańska. Lope de Vega: twórczość dramatyczna.
- „Nowa sztuka pisania komedii” (fragmenty) Lope de Vega.
- „Rycerz z Olmedo” Lope de Vega.
7. Teatr Pedra Calderona de la Barki. Auto sacramental jako wyraz ducha epoki. Liryka barokowa
- “Życie jest snem” Pedro Calderón de la Barca.
- “Wielki teatr świata” (fragmenty) Pedro Calderón de la Barca.
8. Dramatyczne metamorfozy legendy: Don Juan Tenorio
- “Zwodziciel z Sewilli i kamienny gość” Tirso de Molina
9. XVIII i XIX wiek. Romantyzm. Mit Don Juana: romantyczna wizja świata.
- „Don Juan Tenorio” José de Zorrilla.
10. Realizm i naturalizm. Benito Pérez Galdós, Leopoldo Alas “Clarín”, Emilia Pardo Bazán.
- „Regentka” (fragmenty) Leopolda Alasa
- „Dwór w Ulloa” Emilii Pardo Bazán
11. Modernizm. Pokolenie 98 i jego przedstawiciele. Miguel de Unamuno.
- „Mgła” Miguel de Unamuno
Kurs w całości prowadzony w j. polskim.
W cyklu 2023Z:
Patrz: Podstawowe informacje o przedmiocie |
W cyklu 2024Z:
Patrz: Podstawowe informacje o przedmiocie |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
Absolwent zna i rozumie:
podstawowe metody analizy hiszpańskich tekstów literackich, które charakteryzują się zróżnicowanymi rejestrami oraz stylami; podstawową terminologię z zakresu analizy tekstów literackich, obejmujące epikę, lirykę i dramat hiszpański; w sposób usystematyzowany historię literatury hiszpańskiej (tendencje, prądy danej epoki, głównych autorów oraz ich twórczość) od jej pierwszych przejawów po wiek XX; w sposób podstawowy powiązania literatury hiszpańskiej (epiki, liryki oraz dramatu) z procesami historyczno-kulturowymi (K_W02, K_W03, K_W04, K_W05)
Absolwent potrafi:
czytać ze zrozumieniem różne rodzaje tekstów literackich; przedstawić własne poglądy, opinie, dyskutować na temat hiszpańskich utworów literackich; rozpoznawać różne rodzaje hiszpańskich tekstów literackich (epika, liryka, dramat), umiejscowić je w ogólnym kontekście historyczno-kulturowym oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii i właściwych metod; samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności z wykorzystaniem odpowiednich źródeł z wybranych obszarów dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiów hispanistycznych (tekstów źródłowych, materiałów pomocniczych, opracowań monograficznych, itp.); napisać oraz zredagować pracę pisemną z zastosowaniem odpowiednich metod oraz właściwych źródeł z zakresu literaturoznawstwa i historii literatury hiszpańskiej; przygotować wystąpienia ustne z zastosowaniem odpowiednich metod oraz właściwych źródeł z zakresu literaturoznawstwa i historii literatury hiszpańskiej; posługiwać się podstawową terminologią z zakresu historii literatury hiszpańskiej oraz literaturoznawstwa (K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U05, K_U06, K_U07).
Absolwent jest gotów do:
krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności, samodzielnej i autonomicznej pracy oraz rozumie potrzebę doskonalenia i uczenia się przez całe życie; planowania i organizacji pracy, przedsiębiorczości i współdziałania w zespole oraz przestrzegania zasad etyki zawodowej; aktywnego uczestnictwa w kulturze Hiszpanii korzystając z różnych form i mediów oraz do pracy w zespole pełniąc różne role; śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w kulturze i literaturze Hiszpanii (K_K01, K_K02, K_K03, K_K04).
Kryteria oceniania
Zaliczenie kursu następuje na podstawie pozytywnej oceny z egzaminu końcowego w sesji egzaminacyjnej. Egzamin weryfikuje zarówno nabycie wiedzy dotyczącej poszczególnych epok historyczno-literackich, jak również nabycie umiejętności analitycznych w pracy nad tekstem literackim. Szczegółowe informacje dot. zakresu i formy egzaminu zostaną przedstawione na pierwszych zajęciach.
Warunki dopuszczenia do egzaminu końcowego są następujące:
‣ Uczestnictwo w zajęciach.
Uczestnictwo w zajęciach jest obowiązkowe. Dopuszczalne są dwie nieobecności nieusprawiedliwione w semestrze. Opuszczenie 50% lub więcej zajęć przewidzianych w danym roku akademickim skutkuje nieklasyfikowaniem (NK).
‣ Przygotowanie do zajęć.
Osoba studencka powinna przychodzić na zajęcia z przeczytaną lekturą wskazaną przez osobę prowadzącą oraz z wykonanymi zadaniami, jeśli zostaną zadane.
‣ Aktywne uczestnictwo.
Jest poddawane ocenie ciągłej uczestnictwo na zajęciach tzn. udział w debatach w trakcie zajęć i/lub zaangażowanie w analizę oraz interpretację tekstów (indywidualną i grupową).
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
Lista obowiązkowych lektur:
1. Potok, Magda, "Kim jest Cyd? Historia – literatura – przekład", Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej, 98/2, 2007: 5-26 (dostępny online: https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=113024)
2. Fernando de Rojas, "Celestyna. Tragikomedia o Kalikście i Melibei", Fernando de Rojas. Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1962.
3. "Żywot Łazika z Tormesu". Warszawa : Książka i Wiedza, 1988.
4. Miguel de Cervantes, "Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manchy" (t. 1). Poznań : Dom Wydawniczy Rebis, 2017.
5. Lope de Vega, "Rycerz z Olmedo". Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007.
6. Pedro Calderón de la Barca, "Życie jest snem". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.
7. José Zorrilla, "Don Juan Tenorio", Open access: https://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=120406
8. Tirso de Molina, "Zwodziciel z Sewilli i kamienny gość". Wrocław: Wydawnictwo Wacław Bagiński, 2000
9. Emilia Pardo Bazán, "Dwór w Ulloa". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984. [możliwa zmiana na inną lekturę z nurtu powieści realistycznej lub naturalistycznej].
10. Miguel de Unamuno "Mgła". Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze "Rój"; Drukarnia Artystyczna, 1928.
Bibliografia pomocnicza:
Anannikowa, L., Średniowiecze to stan umysłu, Książki. Magazyn do czytania, 2018, 6(33), 60–63.
Baczyńska, Beata, Historia literatury hiszpańskiej. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014
Chaciński, B, Nowe jest stare. Polityka, 2014, 2(2940), 74–76.
Fuentes, C., Cervantes, czyli krytyka sztuki czytania (J. Petry, tłum.), Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1981 [1976]).
Krzemińska, A., Hipsterzy dziewiętnastego wieku, Polityka, 2013, 44(2931), 100–101.
Potok, Magda, Arcydzieła literatury hiszpańskiej: dziesięć wykładów, Poznań, Wydawnictwa Naukowe UAM, 2016.
Río Á. del, Historia literatury hiszpańskiej, Warszawa, PWN, 1970-1972 (2 tomy).
Sarzyński, P., Żaba może znaczyć wszystko, Polityka, 2016, 5(3044), 78–80.
Sawicka, A., Czy Don Juan może być zbawiony?, Dekada Literacka, 1999, 7/8, 20-21.
Wesołowska, E., Calderona mit wyśniony, w: U. Aszyk (red.), Teatr Calderona: tradycja i współczesność (s. 60–72), Katowice, Wydawnictwo UŚ, 2002.
Przydatne mogą okazać się również następujące pozycje:
Burzyńska Anna, Markowski Michał Paweł. Teorie literatury XX wieku. Znak, Kraków, 2006;
Pavis, Patrice. Słownik terminów teatralnych. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, 2002.
W cyklu 2023Z:
Patrz: Podstawowe informacje o przedmiocie |
W cyklu 2024Z:
Patrz: Podstawowe informacje o przedmiocie |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: