Komiks peruwiański a dekolonializm 3305-KPD-01W
Celem zajęć jest wprowadzenie osoby studenckiej w tematykę peruwiańskiego komiksu i jego możliwych odczytań i interpretacji w kontekście szerokorozumianej teorii dekolonialnej. Osoba studencka zapozna się z wybranymi teoriami post i dekolonialnymi i (ze szczególnym uwzględnieniem tych powstałych w Ameryce Łacińskiej) oraz z najważniejszymi peruwiańskimi komiksami, które podda krytycznej analizie. W celu lepszego zrozumienia komiksów w ramach zajęć osoba studencka zaznajomi się także z podstawowymi informacjami dotyczących peruwiańskiej kultury, historii i polityki. Po ukończeniu zajęć osoba studencka będzie wyposażony/-a w narzędzia do samodzielnej krytycznej lektury peruwiańskich komiksów w ujęciu dekolonialnym oraz w pogłębioną wiedzę na temat teorii dekolonialnej jak i peruwiańskiego kontekstu historyczno-kulturowego.
Tematyka zajęć obejmuje:
1. Kolonializm, neokolonializm, postkolonializm i dekolonializm. Czym jest i czym nie jest dekolonializm?
2. Komiks w Peru – wprowadzenie histotyczne
3. Wprowadzenie do terminologii komiksu
4. Peruwiański komiks przygodowy a (de)kolonializm
5. Rdzenny „głos” sprzed wieków w aktualnym komiksie – interpretacja dekolonialna
6. Peruwiański komiks biograficzny – dyskurs hegemoniczny czy dekolonizujący?
7. Komiks a teorie piśmienności i oralności
8. Reprezentacja Innego w peruwiańskim komiksie dla dzieci – emancypacja czy paternalizacja?
9. Dekolonialne odczytania historieta de memoria
Uwaga: Poszczególne tematy poruszane na zajęciach mogą ulec zmianie w zależności od zainteresowań studentów. Niektóre tematy obejmują kilka jednostek zajęciowych.
Zastrzeżenie: niektóre treści prezentowane w ramach kursu mogą zawierać elementy trudne do odbioru dla osób wrażliwych takie jak przemoc, brutalność i wulgarny język. Prosimy o uwzględnienie tego przy podejmowaniu decyzji o udziale w kursie
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
Po ukończeniu kursu student zna i rozumie:
• W podstawowym stopniu powiązania zagadnień dotyczących peruwiańskich komiksów z innymi dziedzinami nauk humanistycznych, takich jak literaturoznawstwo, nauki o kulturze i religii i językoznawstawo (K_W01)
• podstawowe metody analizy peruwiańskich komiksów (K_W02)
• podstawową terminologię i kierunki badań dotyczące badań post i dekolonialnych, peruwiańskiego komiksu i komiksu w ogóle (K_W03)
• w sposób podstawowy powiązania badań nad komiksem z procesami historyczno-kulturowymi Peru (K_W05)
• najważniejsze wydarzenia z historii Peru oraz istotne aspekty języka hiszpańskiego w wariancie peruwiańskim (K_W06)
Umiejętności:
Po ukończeniu kursu student potrafi:
• czytać ze zrozumieniem peruwiańskie komiksy i teorie post i dekolonialne w języku hiszpańskim (K_U01)
• przedstawić własne poglądy, opinie, dyskutować i prezentować przygotowane zagadnienia dotyczące peruwiańskich komiksów, peruwiańskiej kultury i teorii post i dekolonialnych w języku hiszpańskim (K_U02)
• rozpoznawać różne rodzaje komiksów, umiejscowić je w peruwianskim kontekście historyczno-kulturowym oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii i teorii post i dekolonialnych (K_U03)
• samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności z wykorzystaniem odpowiednich źródeł (artykułów naukowych, tekstów źródłowych, artykułów prasowych, etc.) właściwych dla badania peruwiańskich komiksów oraz historii i kultury Peru ze szczególnym uwzględnieniem perspektywi post i dekolonialnych (K_U04)
• posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla peruwiańskiego komiksu, historii i kultury oraz teorii post i dekolonialnych (K_U07)
Kompetencje społeczne:
Po ukończeniu kursu student jest gotów do
• krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności i rozumie także potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju (K_K01)
• aktywnego uczestnictwa w kulturze Peru korzystając z różnych form i mediów oraz do pracy zarówno w zespole pełniąc różne role jak i w sposób autonomiczny (K_K03)
• śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w kulturze Peru (K_K04)
Kryteria oceniania
Metody pracy:
Zajęcia opierają się przede wszystkim na dyskusjach i debatach dotyczących omawianych tekstów i ich krytycznej analizy, a także na napisaniu pracy pisemnej.
Na ocenę końcową składają się następujące elementy:
1) obecność [10%]
Dopuszczalne są 2 nieobecności nieusprawiedliwione. W zależności od sytuacji, po przekroczeniu liczby dopuszczalnych nieusprawiedliwionych nieobecności, prowadząca może podjąć decyzje o zadaniu dodatkowej aktywności, obniżeniu oceny końcowej bądź wystawieniu oceny NK (nieklasyfikowany). Przekroczenie 50% obecności skutkuje uzyskaniem oceny NK (nieklasyfikowany).
2) Aktywność i przygotowanie do zajęć [20%]
Aktywne branie udziału w prowadzonych dyskusjach, debatach oraz pracach w grupie, a także wykazywanie się znajomością omawianych komiksów i tekstów teoretycznych.
3) Pisemna praca zaliczeniowa [70%]
Przygotowanie eseju (2000-2500 słów) związanego z problematyką zajęć. Praca powinna być analizą przynajmniej jednego peruwiańskiego komiku z wykorzystaniem narzędzi metodologicznych omawianych na zajęciach. Dopuszcza się analizę porównawczą wybranego komiksu peruwiańskiego i komiksu z innego kręgu kulturowego. Temat pracy należy ustalić z prowadzącą, a następnie skonsultować z nią bibliografię i plan pracy.
W przygotowaniu eseju dopuszczalne jest użycie Sztucznej Inteligencji wyłącznie w celu drobnych korekt językowych i stylistycznych, a przeprowadzona analiza powinna być samodzielną pracą osoby studenckiej. Jeśli osoba studencka zdecyduje się na użycie SI w celu drobnych korekt językowych i stylistycznych, jest zobowiązana poinformować o tym prowadzącą i wysłać dwie wersje pracy - przed i po zmianach dokonanych przez SI. Wykorzystanie SI w celach innych niż wspomniane wyżej skutkuje niezaliczeniem przedmiotu.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
Literatura przedmiotu:
Acevedo, Juan (2016): Luchín Gonzales. Lima, Contracultura. (fragmenty)
Acevedo Juan (2021). Túpac Amaru. Lima: Dirección desconcentrada de Cultura De Cusco - Ministerio de Cultura.
Becerra, James, Alvarado, S. (2021) Abram Calderón. Memoria y violencia para un líder asháninka. Lima: Ministerio de Cultura, Biblioteca Bicentenario.
Bondy Salazar, Det, Miguel (2014) Lima la horrible. (Adaptación). Lima: Ministerio de Educación. (fragmenty)
Cossio, Jesús, Rossell, Luis, Villar, Alfredo (2019). Rupay. Violencia política en el Perú 1980-1985. Lima: Reservoir Books.
Corzo, Benjamín (ed.) (2022) La patria se dibuja. Lima: Contracultura. (fragmenty)
Det, Miguel (2011). Novísima corónica i mal gobierno. Lima: Contracultura. (fragmenty)
Det, Miguel (2015) Dioses y hombres de Huarochiri. Lima: Casa de la literatura, Colectivo Los Zorros. (fragmenty)
Flóres del Águila, J. (2019) Selva misteriosa, Planeta cómic, Lima. (fragmenty)
Machuca Vílchez, Jorge, Jallo, Jaime (2018) ¡Venceremos! Hermanos de sangre. Historias de puntería. Lima: Contracultura.
Osorio Blanco, Juan R., Bartra Moscoso, Hernán A. (1971): Trome. Lima. 1,
Rojas Feria, Carlos (2023). Tupac Amaru. Sin miedo. Lima: Carlos Humberto Rojas Feria.
Literatura podmiotu:
Acevedo, Juan (2019). Para hacer historietas. Lima: Instituto de Estudios Peruanos.
Chakravorty Spivak, Gayatri (1999/2010). Crítica de la razón poscolonial. Hacia una historia del presente evanescente. Madrid: Akal.
Cornejo Polar, Antonio (1994/2003). Escribir en el Aire. Ensayo sobre la heterogeneidad socio-cultural en las literaturas andinas. Lima: Centro de Estudios Literarios “Antonio Cornejo Polar”.
Dorfman, Ariel, Mattelart, Armand (1972/1979) Para leer al Pato Donald. Comunicación de masa y colonialismo. México D.F.: Siglo XXI.
Dussel, Enrique (1994). 1492: El encubrimiento del Otro. Hacia el origen del “mito de la Modernidad”. La Paz: plural editores; Facultad de Humanidades y Ciencias de la Educación – Universidad Mayor de San Andrés.
Mariátegui, José Carlos (1928/2007). Siete ensayos de interpretación de la realidad peruana. Caracas: Biblioteca Ayacucho.
Majluf, Natalia (2022). La invención del indio. Francisco Laso y la imagen del Perú moderno. Lima: Instituto de Estudios Peruanos
Mignolo, Walter (2011) Epistemic disobedience and the decolonial option: A manifesto. Transmodernity: Journal of Peripheral Cultural Production of the Luso-Hispanic World, 1(2): 44-66.
Prévotel, Audrey (2014): “De los libros impresos a la Nueva corónica. Los grabados como fuentes de Guaman Poma”. Letras, 85(12): 63-80.
Rama, Ángel (1984/1998): La ciudad letrada. Montevideo: Arca.
Riviera Cusicanqui, Silvia (2010). Ch’ixinakax utxiwa Una reflexión sobre prácticas y discursos descolonizadores. Buenos Aires: Tinta Limón.
Riviera Cusicanqui, Silvia (2015/2018). Sociología de la imagen. Miradas ch’ixi desde la historia andina. Buenos Aires: Tinta Limón.
Sagástegui, Carla (2003) La historieta peruana Los primeros 80 años. 1887-1967, ICPNA, Lima. (fragmenty)
Said, Edward W. (1987/2016). Orientalismo. Debolsillo.
Szurmuk, Mónica, Mckee Irwin, Robert (coord.). (2009). Diccionario de estudios culturales latinoamericanos. Ciudad de México: Siglo XXI Editores.
Quijano, Aníbal (2020). Cuestiones y horizontes. De la dependencia histórico-estructural a la colonialidad/descolonialidad del poder. Lima: Universidad Nacional Mayor de San Marcos.
White, Hayden (1973) Metahistory: the historical imagination in nineteenth-century Europe. Baltimore; London: The Johns Hopkins University Press.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: