Język literacki a przekład 3305-JLP-01
W trakcie zajęć studenci zapoznają się z podstawowymi zagadnieniami z zakresu różnych stylów języka polskiego i hiszpańskiego w utworach literackich. Szczególny nacisk położony zostanie na nabycie umiejętności praktycznych:
- rozpoznawanie i unikanie form niepoprawnych gramatycznie i stylistycznie oraz „fałszywych przyjaciół” tłumacza,
- tworzenie jasnego, spójnego i pozbawionego błędów tekstu literackiego w języku polskim zróżnicowanym gatunkowo i stylistycznie,
- korzystanie ze słowników, wydawnictw poprawnościowych itp.
Ważnym elementem zajęć będzie również praca nad wyeliminowaniem z tekstów docelowych sformułowań nieudolnych stylistycznie, nadużywanych oraz utrudniających zrozumienie tekstu. Studenci będą w trakcie zajęć przygotowywać własne przekłady oraz redagować przekłady już istniejące w języku polskim i hiszpańskim wybranych tekstów literackich. Dzięki temu będą mogli wyrobić w sobie podstawową wrażliwość językową i wiedzę na temat każdego z języków docelowych, a w rezultacie przygotowywać wartościowe tłumaczenia. Podane problemy omawiane będą w kontekście przekładu literackiego z i na oba języki. Wśród wybranych zagadnień omawianych w trakcie zajęć znajdują się: poprawność składniowa, poprawność gramatyczna, poprawność fleksyjna, poprawność interpunkcyjna, frazeologizmy i metafory itp.
Przykładowi autorzy, których dzieła będą omawiane i tłumaczone na język polski:
- współczesna literatura hiszpańska (Javier Marías, Eduardo Mendoza, Carlos Ruíz Zafón i inni),
- arcydzieła literatury latynoamerykańskiej (Jorge Luis Borges, Julio Cortázar, Gabriel García Márquez, Mario Vargas Llosa i inni),
- dawniejsza i nowsza poezja hiszpańska (Federico García Lorca, Rafael Alberti, San Juan de la Cruz, Juan Ramón Jiménez, Antonio Machado, Miguel de Unamuno, Juan Rejano i inni),
- dawniejsza i nowsza poezja latynoamerykańska (Pablo Neruda, Rubén Darío, Octavio Paz, César Vallejo, Vicente Huidobro i inni).
Przykładowi autorzy, których dzieła będą omawiane i tłumaczone na język hiszpański:
- współczesna literatura polska (Olga Tokarczuk, Szczepan Twardoch, Zygmunt Miłoszewski i inni),
- arcydzieła literatury polskiej (Adam Mickiewicz, Henryk Sienkiewicz, Juliusz Słowacki i inni),
- dawniejsza i nowsza poezja polska (Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Adam Zagajewski, Marcin Świetlicki, Krystyna Dąbrowska, Jacek Dehnel i inni).
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
WIEDZA:
(K_W01): Student ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu nauk humanistycznych w systemie nauk oraz ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej.
(K_W03): Student zna elementarną terminologię używaną w opisie języka i literatury, rozumie jej źródła oraz zastosowania.
(K_W04): Student ma elementarną wiedzę o metodologii badań nad literaturą, językiem i przekładem.
(K_W10): Student ma podstawową wiedzę o miejscu iberystyki w systemie nauk oraz o jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi.
(K_W12): Student ma podstawową wiedzę niezbędną w profesjonalnej analizie i interpretacji tekstów reprezentujących różne rejestry i style funkcjonalne języka hiszpańskiego i polskiego.
(K_W15): Student ma świadomość kompleksowej natury języka oraz jego złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń.
UMIEJĘTNOŚCI:
(K_U01): Student potrafi - z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów - wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje.
(K_U13): Student potrafi określić podstawowe funkcje językoznawcze w procesie tłumaczenia.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
(K_K01): Student rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie.
(K_K02): Student ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności językowych w zakresie języka hiszpańskiego i polskiego, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji, doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia.
(K_K04): Student potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie i innych zadania.
(K_K05): Student prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu tłumacza tekstów literackich na język polski i hiszpański.
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu następuje na podstawie następujących kryteriów:
1. Obecność na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności) - 10%
2. Aktywny udział w zajęciach (gruntowna praca nad omawianym tekstem i umiejętność krytycznej oceny własnych i cudzych przekładów) - 50%
3. Praca zaliczeniowa (przetłumaczenie wybranego przez prowadzącą fragmentu tekstu literackiego, którego język nosi znamiona rejestrów omawianych podczas kursu) - 40%
Literatura
Teksty teoretyczne:
S. Barańczak, 2004. Ocalone w tłumaczeniu. Poznań: a5.
J. Brzozowski, 2011. Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
M. Gaszyńska-Magiera, 2011. Recepcja przekładów literatury iberoamerykańskiej w Polsce w latach 1945-2005 z perspektywy komunikacji międzykulturowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
R. García López, 2000. Cuestiones de traducción: hacia una teoría particular de la traducción de textos literarios. Granada: Comares.
A. Hurtado Albir, 2004. Traducción y traductología. Introducción a la traductología. Madrid: Cátedra.
J. Jarniewicz, 2012. Gościnność słowa. Szkice o przekładzie literackim. Kraków: Wydawnictwo Znak.
P. Newmark, 1992. Manual de traducción, Madrid: Cátedra.
P. Sommer (ed.), 2016. O nich tutaj (książka o języku i przekładzie), Kraków – Warszawa, Instytut Książki – Literatura na Świecie.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: