Historia PALOP II 3305-HPALOP2-11
Zajęcia poświęcone PALOP-om mają za zadanie ukazanie procesu kształtowania się narodowości Angoli, Mozambiku, Gwinei-Bissau, Wysp Zielonego Przylądka oraz Wyspy Świętego Tomasza i Książęcej. Studenci zapoznają się z historią przedkolonialną, kolonialną i postkolonialną byłych kolonii portugalskich oraz poznają kultury tych krajów i ich największych grup etnicznych.
Zajęcia kładą nacisk na rozumienie podstawowych pojęć z zakresu teorii historii oraz na rozwijanie umiejętności krytycznej analizy źródeł i dyskursów historycznych. Mają charakter propedeutyczny i monograficzny — prezentują wybrane zagadnienia z zakresu dziejów PALOP-ów.
W oparciu o różne typy źródeł – teksty prasowe, fotografie, filmy, mapy czy relacje podróżnicze – dokonamy krytycznej analizy kluczowych zagadnień związanych z historią kolonii portugalskich w Afryce i z dzisiejszymi zjawiskami polityczno-kulturowymi. Na zajęciach studenci zapoznają się z podstawowym warsztatem pracy historyka.
Ćwiczenia mają kształtować zdolność krytycznego myślenia historycznego oraz przybliżać warsztat pracy ze źródłami, a także pogłębiać rozumienie złożonych uwarunkowań procesów społecznych, politycznych i kulturowych zachodzących w krajach PALOP i w Europie (jeśli powiązane z PALOPem). Celem ćwiczeń jest rozwijanie umiejętności krytycznego czytania źródeł oraz literatury przedmiotu i podmiotu, ustosunkowywania się do naukowej dyskusji oraz formułowania własnych interpretacji i aktywnego uczestnictwa w dyskusji na temat analizowanego problemu.
Orientacyjna lista tematów:
1. Wydarzenie historyczne a fakt historyczny – dyskusja na podstawie tekstu Tomasza Falkowskiego i przykładów z zakresu historii kolonialnej.
2. Wprowadzenie do rozumienia, interpretacji i wyjaśnienia w historii. Czy możemy oceniać przeszłość przez pryzmat współczesności?
3. Portugal não é um país pequeno – propaganda imperialna względem Afryki.
4. Fotografia jako źródło historyczne – obiektywne świadectwo czy wizualny konstrukt ideologiczny? Exposição Colonial Portuguesa.
5. Współczesna recepcja imperium w Portugalii. Praca z materiałem źródłowym.
6. Muzea, pomniki, debaty – o współczesnych rozliczeniach z przeszłością.
7. Afryka cudzymi oczami – od 19-wiecznych relacji podróżniczych do współczesnej popkultury.
8. Różne - projekty studentów.
UWAGA: podczas zajęć mogą pojawić się treści trudne lub przykre dla osób wrażliwych. Studenci zostaną o tym poinformowani z wyprzedzeniem.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024L: | W cyklu 2025L: |
Efekty kształcenia
Student zna i rozumie podstawową terminologię, przedmiot i kierunki badań obejmujące dzieje Afryki portugalskojęzycznej; podstawy metodologii badań właściwej dla przedmiotu; najważniejsze wydarzenia i zjawiska z zakresu historii krajów PALOPu oraz ich przełożenie na współczesne życie kulturalne krajów portugalskojęzycznych; rozumie kontekst imperium portugalskiego i współczesnych zjawisk międzynarodowych wynikających z kolonialnej historii.
(K_W02; K_W03; K_W04; K_W06; K_W08; K_W09).
Student potrafi czytać ze zrozumieniem teksty dotyczące tematyki związanej z historią i kulturą krajów PALOPu; przedstawić własne poglądy, opinie, dyskutować, prezentować przygotowane zagadnienia związane z dziejami Afryki portugalskojęzycznej, a także argumentować z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz formułować wnioski; rozpoznawać różne rodzaje tekstów i właściwie klasyfikować źródła i opracowania historyczne; umiejscowić je w ogólnym kontekście historyczno-kulturowym oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii; przygotować samodzielnie pracę i wystąpienie ustne w oparciu o stosowanie dobrane i opracowane lektury; posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami.
(K_U01; K_U03; K_U04; K_U05;K_U06).
Student rozumie potrzebę ciągłego doskonalenia się i rozwoju w duchu ‘lifelong learning’; współdziałania w grupie (także w społecznościach językowych portugalskich) oraz pracy indywidualnej, aktywnego uczestnictwa w kulturze portugalskiej za pośrednictwem różnorodnych form i mediów oraz śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących portugalskojęzycznym obszarze językowym w zakresie wiedzy o przeszłości, a także brania odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe danego obszaru językowego.
(K_K01; K_K03; K_K06; K_K07; K_K08).
Kryteria oceniania
Obowiązuje ciągły system oceniania.
Bieżąca weryfikacja wiedzy:
obecność na zajęciach, udział studenta w dyskusji i realizacja zadań zleconych podczas zajęć i w ramach prac domowych, lektura tekstów (możliwe 'wejściówki'), kolokwium z całości materiału w czasie sesji letniej.
Aktywny udział w zajęciach, przygotowanie, wejściówki i inne - 40% oceny końcowej;
Kolokwium - 50% oceny końcowej;
Projekt - 10% oceny końcowej.
UWAGA:
1. Używanie narzędzi sztucznej inteligencji tylko po uprzedniej konsultacji z prowadzącymi, w sposób uprawniony i etyczny oraz w zgodzie z wytycznymi URK: https://dokumenty.uw.edu.pl/dziennik/DURK/Lists/Dziennik/Attachments/134/DURK.2023.98.UURK.98.pdf.
2. Zastrzeżenie: nieliczne treści zawarte w materiałach źródłowych mogą zawierać elementy trudne do odbioru dla osób wrażliwych (np. treści erotyczne, przemoc).
3. Podczas zajęć możliwy jest udział w 1-2 inicjatywach wydziałowych (konferencje, spotkania eksperckie, etc.) zgodnych z efektami programowymi.
4. Studenci mają prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w skali semestru. Wymagana frekwencja to co najmniej 60%.
5. Skala oceniania:
100%–ocena 5!
92%–99% – ocena 5;
85%–91% – ocena 4,5;
77%–84% – ocena 4;
71%–76% – ocena 3,5
60%–70 % – ocena 3;
Poniżej 60% – ocena 2.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
Podstawowa bibliografia obejmuje następujące pozycje:
A.H. Oliveira de Marques, „Historia Portugalii”, przeł. J. Klave, Warszawa 1987.
E. Domańska, J. Pomorski, "Wprowadzenie do metodologii historii", PWN, Warszawa 2022 (wybrane rozdziały).
M. Tymowski, "Europejczycy i Afrykanie", Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2017.
K. Zeidler, "Restytucja dóbr kultury ze stanowiska filozofii prawa", Wolters Kluwer, 2011.
R. Kapuściński, "Jeszcze dzień życia", Warszawa 1976.
B. Davidson, "Społeczna i polityczna historia Afryki w XX wieku", Warszawa 2011.
B. Davidson, "Stara Afryka na nowo odkryta", PIW - różne wydania.
M. Jagłowski, "Luzytania wyobrażona", Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2024.
M. Tymowski, "Europejczycy i Afrykanie", Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2017.
+Fragmenty tekstów źródłowych w wyborze, tłumaczeniu i opracowaniu prowadzącej.
+Źródła ikonograficzne (obraz, ryciny, rysunki satyryczne i karykatury, fotografie z epoki).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: