Metodologia i źródła w badaniach historycznych i kulturowych (do XVIII w.): między Hiszpanią a Ameryką I 3305-HN1-1U

Po ukończeniu zajęć student i studentka zna i rozumie specyfikę przedmiotową i metodologiczną z zakresu nauk historycznych oraz nauk o kulturze i religii (ze szczególnym uwzględnieniem historii kultur, antropologii historycznej i etnohistorii), którą jest w stanie rozwijać twórczo i stosować w działalności profesjonalnej; zna cechy i specyfikę różnych form komunikacji naukowej na przykładach opracowań z zakresu historii kultury, zna terminologię z zakresu studiowanego kierunku na poziomie rozszerzonym, w szczególności takie pojęcia i koncepcje jak analiza dyskursu, ikonografia, krytyka źródeł, krytyka dekolonialna, egodokumenty, pamięć historyczna, kulturowa i zbiorowa, tradycja wynaleziona; zna powiązania filologii iberyjskiej z innymi dziedzinami nauk humanistycznych i społecznych; zna podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej; zjawiska naukowe i kulturalne w hiszpańskojęzycznych krajach Ameryki Łacińskiej oraz w Hiszpanii, a zwłaszcza ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach nowych badań i trendów z zakresu studiowanego kierunku z innymi dyskursami humanistycznymi; terminologię, teorię i metodologię z zakresu nauk historycznych oraz nauk o kulturze i religii; zna współczesne dokonania ośrodków i szkół badawczych, obejmujące wybrane obszary dyscyplin naukowych historia oraz nauki o kulturze i religii, właściwych dla studiów iberystycznych (S2K_W01; S2K_W02; S2K_W03; S2K_W04; S2K_W05; S2K_W06).

Po ukończeniu zajęć student i studentka potrafi wykorzystać nabyte umiejętności badawcze, obejmujące krytyczną analizę wytworów kultury i zjawisk społecznych w hiszpańskojęzycznych krajach Ameryki Łacińskiej oraz w Hiszpanii, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dyscyplin naukowych historia oraz nauki o kulturze i religii; potrafi rozpoznać różne typy narracji historycznej i krytycznie je ocenić pod względem formalnym i językowym; potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę w zakresie studiowanego kierunku, potrafi przeprowadzić kwerendę źródłową z wykorzystaniem cyfrowych baz danych; potrafi odczytać XVI- i XVII-wieczne manuskrypty napisane w j. hiszpańskim dzięki zdobyciu podstawowej wiedzy z zakresu paleografii nowożytnej; potrafi poszerzać umiejętności badawcze oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodową; potrafi wykorzystać nabyte umiejętności językowe w zakresie rozumienia i tworzenia tekstów ustnych i pisemnych z wykorzystaniem terminologii fachowej, w szczególności z zakresu dyscyplin naukowych historia oraz nauki o kulturze i religii (S2K_U01; S2K_U02; S2K_U03).

Po ukończeniu zajęć student i studentka jest gotów/gotowa współdziałania w grupie, przyjmując w niej różne role (S2K_K01).

Warunkiem zaliczenia zajęć jest:
1. Samodzielne wykonanie trzech krótkich zadań na ocenę w trakcie semestru (80% oceny końcowej).
zad. 1: Paleografia jednej strony tekstu hiszpańskiego (20%).
zad. 2: Przygotowanie listy źródeł (bibliografii) do zadanego tematu w archiwum i/lub bibliotece (20%).
zad. 3: Praca pisemna: krytyka wybranego tekstu źródłowego, 2-3 strony maszynopisu (40%).

2. Aktywny udział studenta w zajęciach i w dyskusjach opierających się na wcześniejszej lekturze tekstów źródłowych oraz tekstów teoretycznych z zakresu metodologii historiografii i etnohistorii (20% oceny końcowej).

Dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności. Każda dodatkowa nieobecność skutkuje obniżeniem oceny końcowej o pół stopnia. Istnieje możliwość odrobienia dwóch nieobecności na indywidualnych konsultacjach (forma odpowiedzi ustnej).

Przykładowa literatura (może ulec zmianie):
Alvira, Pablo (2011) “El cine como fuente para la investigación histórica: Orígenes, actualidad y perspectivas”. Revista Digital de la Escuela de Historia. 3(4): 135-152.
Amran, Rica (2006) “Calumnias y falsificación histórica : dos casos de correspondencia apócrifa relacionadas con judíos hispanos durante el medioevo”. Cahiers d'études hispaniques médiévales. 29: 317-326. https://www.persee.fr/doc/cehm_0396-9045_2006_num_29_1_1973
Arévalo Jordán, Víctor Hugo: Introducción a la paleografía Hispanoamericana, Universidad Católica de Santa Fe, Santa Fe, Argentina, 1998.
Assmann, Jan & John Czaplicka (1995) “Collective Memory and Cultural Identity.” New German Critique. 65: 125–33. https://doi.org/10.2307/488538.
Badanelli Rubio, Ana María y Ossenbach Sauter, Gabriela (2009) “Hacer Historia en la era digital: nuevas formas de acceso a las fuentes y de conservación del patrimonio”. En: El largo camino hacia una educación inclusiva: la educación especial y social del siglo XIX a nuestros días: XV Coloquio de Historia de la Educación, coord. por María Reyes Berruezo Albéniz, Susana Conejero López. Pamplona-Iruñea, 29, 30 de junio y 1 de julio de 2009, Vol. 2: 661-670.
Barthes, Roland (1994) “El discurso de la historia”. En: El susurro del lenguaje. Más allá de la palabra y la escritura. Barcelona – Buenos Aires – México, Ediciones Paidós: 163-177.
Berliner, David C. (2005) “The Abuses of Memory: Reflections on the Memory Boom in Anthropology”. Anthropological Quarterly. 78 (1): 197‐211.
Braudel, Fernand (1976). El Mediterráneo y el mundo mediterráneo en la época de Felipe II. Madrid, Fondo de Cultura Económica.
Boone, Elisabeth Hill (1998) “Pictorial Documents and Visual Thinking in Postconquest Mexico”. En: Elizabeth Hill Boone y Tom Cubbins (eds.) Native Traditions in the Postconquest World, A Symposium at Dumbarton Oaks 2nd through 4th October 1992. Washington D.C., Dumbarton Oaks Research Library and Collection: 149–199. https://www.doaks.org/research/publications/...postconquest.../book_uploaded_pdfFile
Cantera Montenegro, Margarita (2013) “Falsificación de documentación monástica en la Edad Media: Santa María de Nájera”. Espacio, Tiempo y Forma, Serie III, Historia Medieval, t. 26: 59-76.
Chimalpahin Cuauhtlehuanitzin, don Domingo de San Antón Muñón (2006) Annals of His Time. Edición y traducción de James Lockhart, Susan Schroeder y Doris Namala. Stanford, Stanford University Press.
Chimalpahin Cuauhtlehuanitzin, don Domingo de San Antón Muñón (1998) Las Ocho Relaciones y El Memorial de Colhuacan. 2 vols. Edición y traducción de Rafael Tena. México, CONACULTA.
Escalona, Julio (2012) “Épica y falsificaciones documentales en la Castilla medieval”. Realidad, ficción y autenticidad en el Mundo Antiguo: La investigación ante documentos sospechosos Antigüedad y cristianismo. (Murcia) XXIX: 175-188
Franco, Ángela (2008) “Algunas fuentes medievales del Arte Renacentista y Barroco”. Anales de historia del arte. Volumen extraordinario: 73-87.
Hobsbawn, Eric (2002) „Introducción: la invención de la tradición”. En: Eric Hobsbawn y Terence Ranger „La invención de la tradición”. Barcelona, Ed. Crítica, pp. 7-21.
Kansteiner, Wulf (2002) “Finding meaning in memory: a methodological critique of collective memory studies”. History and Theory. 41: 179‐197.
Lee Klein, Kerwin (2000) “On the Emergence of Memory in Historical Discourse”. Representations. 69: 127‐150.
Mena García, Carmen (2013) “Más allá de la historia oficial. Escritura doméstica y claves secretas en las cartas de los conquistadores del Nuevo Mundo ». Caravelle 101 (en línea): http://journals.openedition.org/caravelle/672
Mignolo, Walter (2003) The Darker Side of the Renaissance. Literacy, Territoriality and Colonization. Michigan, University of Michigan Press.
Nora, Pierre (1989) “Between Memory and history: Les Lieux de Mémoire”. Representations. 26: 7‐24.
Palacios Ontalva, J. Santiago (2011) “Cultura visual e iconografía de la Reconquista. Imágenes de poder y cruzada”. Anales de la Universidad de Alicante. Historia Medieval, Núm. 17: 303-362.
Panofsky, Edwin (1985) El significado de las artes visuales, Madrid, Alianza.
Pérex Agorreta, María Jesús, coord. (2013) Métodos y técnicas de investigación histórica I. Madrid, Universidad Nacional de Educación a Distancia: 49-60.
Sahagún, fray Bernardino de (1997) Primeros Memoriales. Paleografía y traducción de thelma D. Sullivan. Norman, University of Oklahoma Press.
Sahagún, fray Bernardino de (1950-1982) Florentine Codex. General History of the things of New Spain. Edición de Arthur J. O. Anderson y Charles. E. Dibble. 12 vols. Santa Fe, The School of American Reserch-University of Utah.
Salazar Rodríguez, María Angélica y Laurent, Muriel “Guía básica de análisis de fuentes primarias”. Acceso: https://leo.uniandes.edu.co/images/Guias/Anlisis-de-fuentes-primarias.pdf
Sharpe, Jim (1996) “Historia desde abajo”. En: Peter Burke (ed.) Formas de hacer historia. Madrid, Alianza Universidad: 38-58.
Spanish Paleography. Digital Teaching and Learning Tool. http://spanishpaleographytool.org/
Tanodi, Branka: “Documentos históricos. Normas de transcripción y publicación”, Cuadernos de historia. Serie Economía y Sociedad, Universidad Nacional de Córdoba, Argentina, vol. 3/2000, pp. 259-270.
Tuhiwai Smith, Linda (2016) A descoloizar las metodologías. Investigación y pueblos indígenas. Santiago de Chile, LOM ediciones.
Wikipedia: es.wikipedia.org
Zárate Hernández, José Eduardo (1994) “La fiesta del año nuevo purépecha como ritual político. Notas en torno al discurso de los profesionistas indígenas purhépechas.” En A. Roth y J. Lameiras (eds.) El verbo oficial. Guadalajara, El Colegio de Michoacán/ITESO, pp. 99-124.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3305-HN1-1U w USOSweb