Fonologia hiszpanska z perspektywy fonologii generatywnej 3305-FHPF-U
Fonologia jest dziedziną językoznawstwa, która rozwinęła się w XX wieku, nadal bardzo popularną i badaną w obecnym stuleciu, o czym świadczą różne podejścia i perspektywy badawcze (strukturalizm, generatywizm itp.). Celem tego kursu jest zapoznanie studentów z jednym z tych podejść, generatywizmem, poprzez prześledzenie jego historii i zidentyfikowanie jego głównych nurtów. Aby osiągnąć ten cel, przedstawiona zostanie seria ogólnych zagadnien fonologii hiszpańskiej i różnych rozwiązań, które zostały zaprezentowane.
TEMAT 1:
Czym jest fonologia, jakie są różnice między fonetyką a fonologią? Podstawowy zestaw narzędzi dla początkującego fonologa. Reprezentacja ortograficzna; operacje transkrypcji i transliteracji. Alfabety: Międzynarodowy Alfabet Fonetyczny i Alfabet RFL (Journal of Spanish Phonology).
TEMAT 2:
Więcej narzędzi: fonem i alofony. Reprezentacja fonetyczna i reprezentacja fonologiczna. Spis fonemów samogłoskowych i spółgłoskowych w języku hiszpańskim. Klasyfikacja charakterystycznych cech fonemów języka hiszpańskiego.
TEMAT 3:
Fonologia hiszpańska i fonologia języka hiszpańskiego. Historiografia hiszpańskiej fonetyki i fonologii. Krótka historia fonologii (I): (pre)historia, (II) fonologia strukturalistyczna.
TEMAT 4:
Krótka historia fonologii (II): Fonologia generatywna. Początki i chronologia: 1) klasyczna fonologia generatywna (The Sound Pattern of English, SPE); 2) modele nieliniowe - fonologia autosegmentalna, fonologia leksykalna, fonologia metryczna i fonologia prozodyczna -; teoria optymalności.
TEMAT 5:
Krótka historia fonologii (III): Pewne kontrowersje: fonologie (post)generatywne? Fonologia CVCV; fonologia (fonologie) „bezkontekstowa”. Fonologie formalne: Fonologia formalna w (hiszpańskiej) domenie?
W cyklu 2025Z:
Fonologia jest dziedziną językoznawstwa, która rozwinęła się w XX wieku, nadal bardzo popularną i badaną w obecnym stuleciu, o czym świadczą różne podejścia i perspektywy badawcze (strukturalizm, generatywizm itp.). Celem tego kursu jest zapoznanie studentów z jednym z tych podejść, generatywizmem, poprzez prześledzenie jego historii i zidentyfikowanie jego głównych nurtów. Aby osiągnąć ten cel, przedstawiona zostanie seria ogólnych zagadnien fonologii hiszpańskiej i różnych rozwiązań, które zostały zaprezentowane. |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2025Z: | W cyklu 2024L: |
Efekty kształcenia
Wiedza
Student zna i rozumie
• pozycję i znaczenie fonologii w systemie nauk o języku, a także specyfikę metodologiczną fonologii generatywnej (K_W01);
• podstawową terminologię fonologii generatywnej, jej źródła i zastosowania w hiszpańskim środowisku akademickim (K_K02);
• metodologia fonologii generatywnej (K_W03);
• miejsce fonologii generatywnej w systemie nauk o języku i jej relacje metodologiczne z innymi pokrewnymi dyscyplinami naukowymi, np. fonologią strukturalistyczną (K_W04);
• zasady dotyczące umiejętności językowych wymaganych w analizie i interpretacji tekstów językowych (artykułów) ilustrujących aspekty programu nauczania (K_W05).
Możliwości
Uczniowie potrafią
• wyszukiwać, analizować, oceniać, wybierać i wykorzystywać źródła i metody (K_U01);
• zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze pod kontrolą nauczyciela (K_U02);
• wykorzystywać umiejętności badawcze polegające na formułowaniu i analizowaniu problemów naukowych, doborze metod i narzędzi badawczych, opracowaniu i prezentacji wyników w zakresie nauczanych dyscyplin (K_U03);
• rozpoznawać różne wytwory kultury charakterystyczne dla nauczanych dyscyplin, poddawać je krytycznej analizie i interpretacji z zastosowaniem określonych metod w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie kulturowo-historycznym (K_U04);
• przedstawiać adekwatną argumentację z powołaniem się na opinie innych autorów oraz formułować wnioski (K_U05).
Kompetencje społeczne
Student potrafi
• zwiększyć swoją zdolność krytycznego spojrzenia na wiedzę zdobytą w obszarze językowym (K_K01);
• podnosić poziom wiedzy i umiejętności językowych w zakresie języka hiszpańskiego, pogłębiając zdolności komunikacyjne i samooceny oraz doskonaląc własne umiejętności (K_K02)
• śledzić procesy i zjawiska zachodzące w obszarze języka hiszpańskiego w ramach nauczanych dyscyplin (K_K03).
Kryteria oceniania
Ze względu na teoretyczny charakter przedmiotu, metodologia pracy kursu opiera się głównie na prezentacjach (Power Point) przygotowanych przez nauczyciela oraz materiałach własnnych dostarczanych studentom (kserokopie). Podczas prezentacji nauczyciel będzie zachęcał studentów do aktywnego uczestnictwa, (komentarz, dyskusja) prezentując treści zorientowane na refleksję (pytania), które ułatwiają zdobywanie wiedzy.
KRYTERIA OCENY KURSU
Kurs zostanie oceniony za pomocą 1 testu wielokrotnego wyboru na koniec kursu. Zamknięte odpowiedzi typu testowego pozwalają nauczycielowi ocenić przyswojenie wiedzy teoretycznej .
Student musi uczestniczyć w 60% zajęć składających się na kurs, aby móc przystąpić do testu wielokrotnego wyboru, który stanowi podstawe zaliczenia..
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Anderson, S. R. (1990). La fonología en el siglo XX. Madrid: Visor.
Aguilar, L. (2005). “A vueltas con el problema de las semiconsonantes y las semivocales” Verba: Anuario galego de filoloxia, 32. 121-142
Bale, Alan, and Charles Reiss. 2018. Phonology: A formal introduction. Cambridge, MA: MIT Press.
Comsky, N., Halle, M. (1979). Principios de fonología generativa. Madrid: Fundamentos
Hara, M,. (1970): “En defensa del concepto “fonema” conta la fonología generativa de la escuela de Chomsky”. Actas del III Congreso de la Asociación Internacional de Hispanistas. México. 435-442
Hualde, J.I. (2013). Los Sonidos del español: Spanish Language Edition. Cambridge University Press.
Iranzo, Valeriano. 2005: “Filosofía de la ciencia e historia de la ciencia”. Quaderns de filòsofía i ciència, 35, pp. 19-43
Martínez Celdrán, E. (1977). “¿Una insuficiencia en los rasgos fonéticos descritos por N. Chomsky y M. Halle?”. RESL, 7(1). 87-96.
Martínez Celdrán, E., Romera Barrios, L. (2007). “Historiografía de la fonética y fonología españolas”. Historiografía en el ámbito hispánico. Madrid: Arco Libros. 119-160
Núñez Cedeño, R. A, Morales-Front, A. (1999). Fonología generativa contemporánea de la lengua española. Washington: Georgetown University Press.
Schane, Sanford A. (1979). Introducción a la fonología generativa. Labor: Barcelona.
Scheer, Tobias. 2004: A lateral theory of phonology. Vol 1: What is CVCV, and why should it be? Mouton de Gruyter, Berlin.
Scheer, Tobias. 2012: Direct Interface and One-Channel Translation. A Non-Diacritic Theory of the Morphosyntax-Phonology Interface. Vol.2 of A Lateral Theory of phonology. Mouton de Gruyter, Berlin.
Sorbet, P. (2018). “Consideraciones acerca de las consonantes róticas”. Lublin studies in modern languages and literatura, 42 (I), 67-80.
Volenec, Veno & Reiss, Charles. 2020: “Formal Generative Phonology”. Radical: A Journal of Phonology, 2, pp.1-148.
INNA BIBLIOGRAFIA:
Oprócz powyższej bibliografii nauczyciel zapewni uczestnikom kursu inne materiały istotne dla rozwoju każdego z tematów.
W cyklu 2025Z:
Anderson, S. R. (1990). La fonología en el siglo XX. Madrid: Visor. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: