Badania nad literaturą portugalską - tekst i kontekst II 3305-BLP2-1U
Przedmiot poświęcony jest przeglądowi literatury dziecięcej, popularnej i młodzieżowej Portugalii, poszerzonemu o twórczość z całego portugalskojęzycznego obszaru kulturowego. Zajęcia koncentrują się również na współczesnych problemach poruszanych w literaturze dla dzieci i młodzieży, takich jak kwestie tożsamości, różnorodności, ekologii czy wyzwań społecznych. Omawiane będą także teorie i narzędzia metodologiczne wywodzące się z badań literaturoznawczych, pozwalające na analizę i interpretację tekstów adresowanych do młodych odbiorców. Kurs przygotowuje do samodzielnych badań oraz krytycznej refleksji nad miejscem i funkcją literatury dziecięcej i młodzieżowej w kulturze.
Podczas zajęć omówione zostaną poniższe moduły:
I. Po co i jak czytać książki dla dzieci?
Wprowadzenie teoretyczne do badań nad literaturą dziecięcą i młodzieżową.
II. Czytanie obrazów.
Książki ilustrowane, picturebooki, powieść graficzna. Jak czytać warstwę graficzną?
a. ALMEIDA, Maria Inês (2016) Diário de um Migrante. Lisboa, Dinalivro.
b. ONDJAKI (2013) Uma Escuridão Bonita. Alfragide, Caminho.
ONDJAKI (2025) O tempo do cão. Alfragide, Caminho.
c. PESSOA, Ana (2019) Aqui é um bom lugar. Lisboa, Tangerina.
III. Adaptacje.
Historia o “Kopciuszku”, od klasycznej wersji braci Grimm, przez opowiadanie Sophii de Mełło Breyner Andresen i filmowe adaptacje, po queerowe odczytanie wg. Milly Lacombe. Teoria adaptacji, język inkluzywny.
a. ANDRESEN, Sophia de Mello Breyner (2013) “História da Gata Borralheira”. In: Histórias da Terra e do Mar, Porto, Porto Editora.
b. LACOMBE, Milly (2016) Over the Rainbow. Um Livro de Contos de Fadxs. São Paulo, Planeta.
IV. Katastrofa klimatyczna i ekokrytyka w literaturze młodzieżowej.
a. AGUALUSA, José Eduardo (2021) A Vida no Céu. Lisboa, Quetzal.
V. Splątane losy w erze globalizacji: perspektywy transkoloniailne.
a. ONDJAKI (2007) Os da minha rua. Alfragide, Caminho.
b. ALMEIDA, Djaimilia de Pereira (2022) Esse Cabelo. São Paulo, Todavia.
Uwagi:
1. Używanie narzędzi sztucznej inteligencji tylko po uprzedniej konsultacji z prowadzącymi, w sposób uprawniony i etyczny oraz w zgodzie z wytycznymi URK: https://dokumenty.uw.edu.pl/dziennik/DURK/Lists/Dziennik/Attachments/134/DURK.2023.98.UURK.98.pdf.
2. Zastrzeżenie: nieliczne treści zawarte w materiałach źródłowych mogą zawierać elementy trudne do odbioru dla osób wrażliwych (np. treści erotyczne, przemoc).
3. Podczas zajęć możliwy jest udział w 1-2 inicjatywach wydziałowych (konferencje, spotkania eksperckie, etc.) zgodnych z efektami programowymi.
4. Studenci mają prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w skali semestru. Wymagana frekwencja to co najmniej 60%.
|
W cyklu 2024L:
jaka w module stałym |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024L: | W cyklu 2025L: |
Rodzaj przedmiotu
Ogólnie: seminaria magisterskie języki obce monograficzne fakultatywne | W cyklu 2024L: obowiązkowe monograficzne języki obce | W cyklu 2025L: języki obce monograficzne obowiązkowe |
Tryb prowadzenia
Ogólnie: w sali | W cyklu 2024L: mieszany: w sali i zdalnie | W cyklu 2025L: w sali |
Efekty kształcenia
Absolwent zna i rozumie zaawansowaną terminologię krytyki literackiej, przedmioty i obszary badań obejmujące współczesną dziecięcą i młodzieżową literaturę portugalską i portugalskojęzyczną; zna i rozumie różne metodologie badawcze specyficzne dla krytyki literackiej i historii literatury, a także ich zaawansowaną terminologię; rozumie, na czym polega profesjonalna analiza procesów literackich i wie, jak przeprowadzić ją z analityczną głębią i językowym wyrafinowaniem; rozumie miejsce literaturoznawstwa portugalskiego w naukach humanistycznych i zdaje sobie sprawę z potrzeby podejścia interdyscyplinarnego; zna i rozumie zjawiska historyczne, kulturowe i literackie omawianych okresów; wie, jak umiejscowić badane teksty w ich kontekście politycznym i historycznym; rozumie powiązania kulturowe między Portugalią a Brazylią i portugalskojęzycznymi krajami Afryki oraz ich przełożenie na współczesne życie kulturalne w krajach portugalskojęzycznych.
(K_W02, K_W03, K_W04, K_W05, K_W06, K_W08, K_W09)
Absolwent potrafi czytać ze zrozumieniem teksty dotyczące tematów i problemów związanych ze współczesną dziecięcą i młodzieżową literaturę portugalską i portugalskojęzyczną. Potrafi bronić własnego punktu widzenia i opinii w sposób teoretycznie świadomy, dyskutować i problematyzować w języku portugalskim tematy związane z literaturą portugalską, zarówno ustnie, jak i pisemnie, a także argumentować na podstawie punktów widzenia innych autorów i formułować wnioski; wie również, jak przeprowadzać analizy literackie, będąc w stanie wybrać najbardziej odpowiedni krytyczny / teoretyczny punkt widzenia dla dzieła i / lub przedmiotu swoich badań; umie posługiwać się zaawansowaną terminologią właściwą dla literaturoznawstwa, w formie pisemnej i ustnej, w ramach prezentacji wyników niezależnych badań/pracy/prezentacji; potrafi rozpoznać różne gatunki literackie, nawet w płynnych sytuacjach współczesności, i kontekstualizować teksty w odpowiednim okresie; posiada ugruntowane umiejętności badawcze, umie odróżnić istotne źródła i opracowania od informacji pozbawionych wartości naukowej; potrafi dyskutować w języku portugalskim ze specjalistami w dziedzinie literaturoznawstwa z obszaru luzofońskiego.
(K_U01, K_U03, K_U04, K_U05, K_U06, K_U07, K_U08)
Absolwent jest dobrze przygotowany do krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności oraz rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju w duchu „uczenia się przez całe życie”; wchodzi w interakcje i komunikuje się ze społecznościami portugalskojęzycznymi oraz aktywnie uczestniczy w kulturze portugalskiej poprzez różne formy i media; jest przygotowany do śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w dziedzinie literatury, w obszarze języka portugalskiego, a także do przyjęcia odpowiedzialności za obronę dziedzictwa kulturowego obszaru językowego.
( K_K01, K_K02, K_K03, K_K06, K_K07, K_K08)
Kryteria oceniania
Studenci będą oceniani w następujący sposób:
a) 50% - Aktywny udział w zajęciach (dyskusja, analiza, problematyzacja).
b) 50% - Napisanie krótkiego eseju (maks. 4000 słów, nie wliczając bibliografii) na temat/problem jednego z dzieł wymienionych w sylabusie.
Wymagana jest systematyczność i terminowość.
Studenci mają prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w skali semestru. Wymagana frekwencja to co najmniej 60%.
Ocena zostanie wystawiona na podstawie następującej skali:
100%–ocena 5!
92%–99% – ocena 5
85%–91% – ocena 4,5
77%–84% – ocena 4
71%–76% – ocena 3,5
60%–70 % – ocena 3
Poniżej 60% – ocena 2
Praktyki zawodowe
Tłumacz, krytyk literacki, nauczyciel języka i literatury, redaktor
Literatura
Bibliografia podmiotu:
AGUALUSA, José Eduardo (2021) A Vida no Céu. Lisboa, Quetzal.
ALMEIDA, Djaimilia de Pereira (2022) Esse Cabelo. São Paulo, Todavia.
ALMEIDA, Maria Inês (2016) Diário de um Migrante. Lisboa, Dinalivro.
ANDRESEN, Sophia de Mello Breyner (2013) “História da Gata Borralheira”. In: Histórias da Terra e do Mar, Porto, Porto Editora.
LACOMBE, Milly (2016) Over the Rainbow. Um Livro de Contos de Fadxs. São Paulo, Planeta.
ONDJAKI (2007) Os da minha rua. Alfragide, Caminho.
ONDJAKI (2013) Uma Escuridão Bonita. Alfragide, Caminho.
ONDJAKI (2025) O tempo do cão. Alfragide, Caminho.
PESSOA, Ana (2019) Aqui é um bom lugar. Lisboa, Tangerina.
Bibliografia przedmiotu:
BOROWSKI, Gabriel (2015) “Globalne wykorzenienie: Życie w niebie José Eduardo Agualusy w perspektywie ekokrytyki postkolonialnej”. In: W. Charchalis, R. Díaz-Szmidt, E. Siwierska, M. Szupejko (ed.) Współczesne literatury afrykańskie i inne teksty kultury w świetle badań postkolonialnych, Warszawa, ASPRA-JR: 195-214.
GLOTFELTY, Cheryl & FROMM, Harold (ed.) (1996) The ecocriticism reader: landmarks in literary ecology. London, The University of Georgia Press.
HUNT, Peter (1995) Understanding children's literature. London, Routhledge.
HUNT, Peter (2001) Children’s literature. Oxford, Blackwell.
HUTCHEON, Linda (2006) A Theory of Adaptation. New York, Routhledge.
LIONNET Françoise (2000) “Transnationalism, Postcolonialism or Transcolonialism? Reflections on Los Angeles, Geography, and the Uses of Theory”. Emergences, vol. 19, no.1: 25-35.
ŁUKASZYK, Ewa (2020) “Ondjaki’s classmates Read Honwana. Towards a Transcolonial Theory”. In: Elke Sturm-Trigonakis (ed.) World Literature and the Postcolonial: Narratives of (Neo) Colonialization in a Globalized World, Thessaloniki, J.B. Metzler: 171-180.
RUNDELL, Katherine (2019) Why You Should Read Children’s Literature, Even Though You Are So Old and Wise. London, Bloomsbury.
VAN DER LINDEN, Sophia (2011) Para Ler o Livro Ilustrado. Translated by Dorothée de Brochard. São Paulo, Cosac Naify.
|
W cyklu 2024L:
Jak w module stałym |
Uwagi
|
W cyklu 2024L:
W trakcie semestru, Student czyta, poznaje i przedstawia (pisemnie - mini-esej pdf 3 - 5 str., typowy format TNR, marginesy 2,5, interlinia 1,5, zgloszony w trakcie zajęć do wspólnego omówienia przez Uczestnikow) jedną (1) pracę magisterską obronioną na renomowanym Uniwersytecie Języka Portugalskiego (w kraju luzofońskim, ze zbiorów on-line) , mając na uwadze przydatność tejże do celów treściowych i przesłanek metodologicznych rozwijanych w swoim magisterium. Tolerancja nieusprawiedliwionych nieobecności: 3. Od 4-tej nieusprawiedliwionej nieobecności Student ma szansę zaliczenia eksternistycznego - w uzasadnionych przypadkach. Zamiar studiowania eksternistycznego (via Skype) należy zgłaszać na początku semestru. Wymagana jest znajomość i zastosowanie kanonów pracy naukowej - w jęz. portugalskim. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: