Seminarium tematyczne: Języki Francji (Langues de France) - perspektywa socjolingwistyczna 3304-2DXW-ST-56
Centralizacji władzy w XIX w. towarzyszyła polityka unifikacji językowej, w wyniku której jedynym oficjalnym językiem Republiki stał się francuski (od 2008 r. także francuski język migowy). W rzeczywistości jednak sytuacja językowa Francji jest dużo bardziej różnorodna, a składają się na nią zarówno odmiany terytorialne i środowiskowe języka francuskiego (np. „akcenty” – accent du Midi, accent populaire...), odrębne języki mniejszościowe (np. prowansalski), jak i języki imigrantów. Co więcej języki mieszają się ze sobą, dając początek nowym zjawiskom, takim jak Multicultural Paris French. Wykorzystując podejście socjolingwistyczne, przyjrzymy się na zajęciach współczesnej sytuacji językowej na terenie Francji, starając się zrozumieć jej genezę i konsekwencje dla społeczeństwa i pojedynczych użytkowników języka.
Z jednej strony przyjrzymy różnorodności językowej współczesnej Francji: językom mniejszościowym (m.in. jęz. oksytański, jęz. bretoński), odmianom regionalnym języka francuskiego (accent du Midi, parler marseillais), odmianom środowiskowym (français populaire), francuskiemu językowi migowego. Z drugiej strony poruszymy teoretyczne zagadnienia socjolingwistyczne takie, jak: pojęcie języka / języka regionalnego / dialektu, norma językowa, polityka językowa, reprezentacje i ideologie socjolingwistyczne, prawa językowe i dyskryminacja ze względu na język (glottophobie).
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
Student/studentka/osoba studiująca zna i rozumie:
- w pogłębionym stopniu pojęcia i odpowiadające im terminy stosowane w socjolingwistyce francuskiej (K_W02);
- w pogłębionym stopniu sytuację socjolingwistyczną współczesnej Francji (języki i odmiany języka, reprezentacje i ideologie socjolingwistyczne, założenia polityki językowej) (K_W03);
- w pogłębionym stopniu tendencje, kierunki i metodologie badawcze w socjolingwistyce francuskiej (K_W04).
Umiejętności:
Student/studentka/osoba studiująca potrafi:
- rozpoznawać, analizować w pogłębionym stopniu i interpretować różne rodzaje zjawisk językowych i społecznych związanych z kontaktem języków, ideologiami językowymi i polityką językową na terenie Francji, stosując adekwatną i złożoną terminologię oraz właściwe metody i techniki badawcze (K_U05);
- przedstawiać własne poglądy, odwołując się do różnych źródeł i złożonych ujęć teoretycznych, oraz argumentować w pogłębionym stopniu przyjęty punkt widzenia w zakresie zagadnień socjolingwistycznych będących przedmiotem zajęć (K_U06);
- stosować pogłębioną wiedzę z zakresu socjolingwistyki (K_U12).
Kompetencje społeczne:
Student/studentka/osoba studiująca jest gotów/gotowa do:
- aktywnego uczestnictwa w kulturze ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa językowego Francji, korzystając w pogłębiony sposób z różnych form i mediów (K_K06);
- przestrzegania zasad z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego w zakresie pracy zespołowej nad projektem o charakterze naukowym (K_K07).
Kryteria oceniania
Kryteria zaliczenia przedmiotu:
- obecność na zajęciach: dopuszczalne 2 nieobecności,
- aktywność podczas zajęć (znajomość literatury przedmiotu, udział w dyskusji),
- przygotowanie projektu w zespole 2-osobowym na wybrany temat, uzgodniony z prowadzącą, związany z problematyką seminarium. Projekt obejmuje przygotowanie pisemnego konspektu i prezentację na forum grupy. Powinien świadczyć o znajomości aparatu pojęciowego socjolingwistyki i literatury przedmiotu omawianych na zajęciach.
Literatura
BLANCHET, Ph. (2016), Discriminations : combattre la glottophobie, Textuel.
BLANCHET, Ph. (2018), Éléments de sociolinguistique générale, Lambert-Lucas.
BOURDIEU, P. (2001), Langage et pouvoir symbolique, Le Seuil.
BOUTET, J., Costa, J. (dir.) (2021), Dictionnaire de la sociolinguistique, MSH.
BOYER, H. (2017), Introduction à la sociolinguistique, Dunod (2e éd.).
CALVET L.-J. (2002 [1974]), Linguistique et colonialisme. Petit traité de glottophagie, Payot.
CANDEA, M., Veron L. (2019), Le français est à nous ! Petit manuel d’émancipation linguistique, La Découverte.
GADET, F. (coord.) (2017), Les parlers jeunes dans l’île-de-France multiculturelle, Ophrys.
GADET, F., RALPH L. (2014), Le français au contact d’autres langues, Ophrys.
GASQUET-CYRUS, M. (2923), En finir avec les idées fausses sur la langue française, Éd. de l’Atelier.
HAGÈGE, Cl. (1996), Le français, histoire d’un combat, Éd. Michel Hagège.
WALTER, H. (1988), Le Français dans tous les sens, Robert Laffont.
WALTER, H. (1998), Les Français d'ici, de là, de là-bas, JC Lattès.
Wybrane numery pism: „Langage et société", „Cahiers internationaux de sociolinguistique", „Glottopol. Revue de sociolinguistique en ligne”, „Lengas. Revue de sociolinguistique”, „Revue d’études d’oc”.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: