Konwersatorium historyczno-kulturowe IIz/IIIz + p : Rewolucja francuska - zmiany i zaniechania 3304-1DZXW-KHK-17
Celem zajęć poświęconych Historii i Kultury Francji będzie omówienie okresu Wielkiej Rewolucji Francuskiej, w którym Francja przeżywała nie tylko dynamiczne zmiany ustrojowe ale także kulturowe oraz światopoglądowe. Główny nacisk położony zostanie na zachodzące zmiany w tym bardzo krótkim okresie dziejów Francji a także na zaniechania, czy też brak zmian, których można by się spodziewać po dynamicznych przemianach typowych dla tejże Rewolucji. Podczas zajęć omówione zostaną następujące zagadnienia:
1/ rodzaje społecznych przemian sprzed Wielkiej Rewolucji Francuskiej – pierwsze przejawy praktyk demokratycznych w niektórych kręgach społecznych (kawiarnie literackie, loże masońskie itp.)
2/ wolnomularstwo francuskie
3/ krótka historia polityczna Wielkiej Rewolucji Francuskiej
4/ przemiany prawne – kara śmierci, zawód kata, gilotyna
5/ sytuacja kobiet w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej – nowe/stare prawa i obowiązki, rozwód (zaangażowanie polityczne kobiet, kobiece kluby, salony Mme Necker i Mme de Staël, działalność Olympe de Gouges),
6/ trzy Deklaracje prawa człowieka i obywatela oraz Deklaracja praw kobiety i obywatelki autorstwa Olympe de Gouges
7/ pojęcie obywatela – jego prawa, obowiązki, prawa wyborcze Francuzów
8/ historia niewolnictwa, (niewolnictwo w czasach Antyku, Code noir z XVII wieku, teorie medyczne i genetyczne usprawiedliwiające klasyfikację ras, Société des Amis des Noirs w II połowie XVIII wieku, Rewolucja wobec niewolnictwa, rewolta na Saint-Domingue, pozycja Napoleona wobec problemu, proces kolonizacyjny w XIX i XX wieku, dekolonizacja, uznanie niewolnictwa za zbrodnię przeciwko ludzkości – święto 10 maja)
9/ Rewolucja wobec Kościoła – pojęcie dechrystianizacji i wandalizmu rewolucyjnego, nowe rodzaje kultów religijnych, „wynalazki” rewolucyjne – kalendarz, system dziesiętny
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
po ukończeniu konwersatorium student/ka powinien/na umieć:
1. sporządzić listę podstawowych pozycji bibliograficznych z zakresu omawianej tematyki
2. przedstawić i skomentować tekst źródłowy
3. przedstawić i skomentować opracowanie z wybranej dziedziny
4. zabierać głos w dyskusji panelowej na określony temat dotyczący kultury Francji
5. przygotować i napisać parostronicowy tekst w języku francuskim/polskim podsumowujący zagadnienia, które poruszane były na konwersatorium
Kryteria oceniania
zaliczenie przedmiotu jest na stopień, na który składają się: czynny udział w dyskusjach dotyczących komentowanych tekstów oraz napisanie sprawdzianu, który będzie miał miejsce pod koniec semestru. Na sprawdzianie należy wykazać się wiedzą merytoryczną oraz skomentować fragment tekstu źródłowego. Możliwe są także kartkówki na początku zajęć z tekstu źródłowego, który był do przygotowania na zajęcia.
Literatura
Baczko Bronisław, Jak wyjść z Terroru: Termidor a Rewolucja, tłum. Wiktor Dłuski, Gdańsk 2005
Baczko Bronisław, Rewolucja : władza, nadzieje, rozterki, tłum. Wiktor Dłuski, Gdańsk 2010
Bielecki Robert, Bastylia 1789, Warszawa 1991
Błaszkiewicz Jan, Meller Stefan, Rewolucja francuska 1789-1794: społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983
Cisek Andrzej Marceli, Kłamstwo Bastylii. Szkice o wydarzeniach i ludziach Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Warszawa 2010
Fayard Jean-François, 100 dni Robespierre’a, tłum. Beata Spieralska, Warszawa 2006
Furet François, Ozouf Monat, Dictionnaire critique de la Révolution française, Flammarion, Paris 1992
Gabryjelska Krystyna, „Olympe de Gouges – samotna we wspólnej sprawie”, Motyw samotności i wspólnoty w dawnych literaturach romańskich (Średniowiecze – Oświecenie), pod. red. Doroty Szeligi i Ewy Doroty Żółkiewskiej, Warszawa 2010, s. 84-89
Gerould Daniel, Historia gilotyny : legenda i morał, tłum. Anna Kruczkowska, Gdańska 1996
Godechot Jacques, Les institutions de la France sous la Révolution française et l’Empire, Paris, PUF, 1968
Halévi Ran, Les loges maçonniques dans la France d’Ancien Régime. Aux origines de la sociabilité démocratique, Paris, Armand Colin, 1984
Jurga M. Robert, Machiny do tortur : kat, narzędzia, egzekucje, Czerwonak 2014
Klimaszewska Anna, Mosakowski Marek, Code noir: u źródeł ordonansu Ludwika XIV w sprawie niewolników, Gdańska 2013
Konstytucja V Republiki Francuskiej (Deklaracja praw człowieka i obywatela z dnia 26 sierpnia 1789 roku), przekład i opracowanie Zdzisław Jarosz, Warszawa 1997
Manfred Albert, Rousseau, Mirabeau, Robespierre – Trzy portrety z epoki Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Warszawa 1988
Matyaszewski Paweł, „Deklaracja Praw Kobiety i Obywatelki Olimpii de Gouges (1791). Między propozycją a prowokacją”, Głos kobiecy, głos męski. Obcy w dawnych literaturach romańskich, pod red. Mai Pawłowskiej, Wrocława 2004, s. 168-182
Mezzadri Luigi, Rewolucja francuska a Kościół, tłum. Ewa Łukaszyk, Kraków 2007
Milewska Monika, Ocet i łzy : terror Wielkiej Rewolucji Francuskiej jako doświadczenie traumatyczne, Gdańska 2001
Millar Angel, Masoneria: zarys dziejów, tłum. Hanna Pawlikowska-Gannon, Warszawa 2008
Ozouf Mona, Święto rewolucyjne 1789-1799, tłum. Andrzej Siemek, Warszawa 2008
Poradowski Michał, Dziedzictwo Rewolucji Francuskiej, Wrocław 2001
Pietrzykowski Ryszard, Wielka Rewolucja Francuska, Warszawa 1992
Rozważania o gilotynie, Albert Camus, tłum. Wacław Rapak, Egzekucja, Hermann Hesse, tłum. Jerzy Prokopiuk, Portret kata, Joseph de Maistre, tłum. Jan Trybusiewicz, Kraków 1991
Sieyès abbé, Qu’est-ce que le Tiers-Etat ?, in. Oeuvres de Sieyès, Paris, EDHIS
Soboul Albert, Dictionnaire historique de la Révolution française, PUF, Paris, 1989
Soboul Albert, Rewolucja francuska, tłum. Paweł Hertz, Warszawa 1951
Voter, élire pendant la Révolution française 1789-1799. Guide pour la recherche, red. S. Aberdam i inni, CTHS, 1999
Wysłobocki Tomasz, „Biblioteczka małego sankiuloty, czyli co każdy młody republikanin wiedzieć i umieć powinien”, Pismo, lektura, biblioteka w dawnych literaturach romańskich, pod red. Anny Rzepki, Doroty Pudo, Magdaleny Wrany, Kraków 2014
Wysłobocki Tomasz, Obywatelki. Kobiety w przestrzeni publicznej we Francji przełomu wieków XVIII i XIX, Kraków 2014
Wysłobocki Tomasz, „Thomas, Diderot, Galiani i pani d’Épinay – oświeceniowy spór o kondycję kobiety”, Pharmacopea. Uzależnienia, obsesje, konflikty, pod red. Mai Pawłowskiej i Tomasza Wysłobockiego, Wrocław 2013
Wysłobocki Tomasz, „Zapomniana płeć – jak Rewolucja francuska nie chciała pamiętać o kobietach”, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Romanica 8, 2013, red. W. K. Pietrzak i K. A. Kula, s. 223-231
Zdaniuk Bartłomiej, Wybory parlamentarne we Francji 1789-1914: problem reprezentatywności wyboru, Warszawa 2005
Żywczyński Mieczysław, Kościół i rewolucja francuska, Kraków 1995
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: