Edukacja językowa w XXI wieku 3304-1DX1O-EJ
Zajęcia przewidują następujące bloki tematyczne:
1. Języki często i rzadziej nauczane – ujęcie porównawcze (Polska vs reszta świata)
- tzw. „wartość komunikacyjna” języków obcych
- narzędzia europejskiej polityki językowej (ESOKJ, CARAP, EPJ, Europejski profil kształcenia nauczycieli języków obcych)
- polska polityka językowa
- nauczanie języków obcych w polskim systemie edukacyjnym (podstawa programowa, statystyki, preferencje językowe Polaków)
2. O uczeniu się języków obcych teoretycznie i praktycznie
- teorie uczenia się : behawioryzm vs konstruktywizm (poznawczy – społeczno-kulturowy – neurobiologiczny – emocjonalny)
- pedagogika i dydaktyka konstruktywistyczna – kim jest konstruktywistyczny nauczyciel?
3. Pedagogiczne podstawy współczesnej dydaktyki języków obcych
- pedagogika humanistyczna
- pedagogika emancypacyjna (Freire)
- pedagogika postmodernizmu
4. Cele kształcenia językowego – komunikacja, działanie społeczne
- podejście komunikacyjne : założenia pedagogiczne i dydaktyczne
- osiągnięcia dydaktyki komunikacyjnej vs krytyka
- dydaktyka działaniowa w praktyce edukacyjnej (np. nauczanie projektowe)
5. Mediacyjny wymiar współczesnej edukacji językowej
- rozumienie mediacji językowej
-nauczyciel jako mediator
- uczniowie jako mediatorzy
- mediator międzykulturowy
6. Uczenie się języków obcych jako wspieranie otwartości na różnorodność kulturową
- pedagogika międzykulturowa
- kompetencje międzykulturowe i interkulturowe
- podejścia do nauczania kultury w kontekście nauczania języków obcych
- projekt INCA (Intercultural Competence Assessment, 2004)
- edukacja dla demokracji
7. Uczenie się języków obcych jako wspieranie różnojęzyczności
- fenomen dwu- i wielojęzyczności
- dydaktyka wielo i różnojęzyczności
- psycholingwistyczne modele różnojęzyczności
8. Cztery podejścia pluralistyczne
- interkomprehensja
- otwarcie na języki
- kompetencja interkulturowa
- zintegrowana dydaktyka języków tercjalnych (Kucharczyk, 2018)
9. Nauczanie języków obcych jako przygotowywanie do kariery zawodowej (Gajewska i Sowa, 2014)
- dydaktyka języków obcych dla potrzeb zawodowych i specjalistycznych
- badanie potrzeb językowych
- ewolucja koncepcji nauczania języka dla potrzeb zawodowych
10. Nauczanie języków obcych jako wspieranie rozwoju osobistego
- nauczanie języków obcych jako czynnik włączania społecznego
- założenia edukacji włączającej
- podejście inkluzyjne (od segregacji poprzez integrację do inkluzji)
- założenia metodyki edukacji włączającej
- uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
11. /12 Uwarunkowania osobowościowe i indywidualne a proces efektywnego uczenia się języków obcych
- cechy i czynniki osobowościowe, temperament (Smuk, 2016)
- inteligencje
- style poznawcze, uczenia się, strategie
- zdolności i tzw. zdolności specjalne
- lęk językowy i gotowość komunikacyjna
- poczucie własnej wartości, samoocena
13. Ewaluacja kompetencji językowych
- koncepcje oceniania – od sumującego do kształtującego
- egzaminy językowe, efekt zwrotny egzaminów
- ocena vs informacja zwrotna
14. Technologie oraz sztuczna inteligencka w kształceniu językowym
- koncepcja CALL – Computer Assisted Language Learning
- koncepcja MALL – Mobile AssistedLanguage Learning
- koncepcja MALU – Mobile Assisted Language Use
- a może sztuczna inteligencja (Chat GPT)
15. Podsumowanie
- Jakie tematy są ważne dla edukacji językowej w XXI wieku? Dlaczego?
- jakiej przyszłości można spodziewać się dla edukacji językowej w kolejnych 50 latach?
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
Efekty z obszaru wiedzy
- K-W01: student/ka zna w zaawansowanym stopniu główne nurty dydaktyki językowej i wie, jak je powiązać z rozwojem pedagogiki, psychologii, teoriami uczenia się;
-K - W01: student/ka charakteryzuje istotne dla procesu uczenia się języków obcych czynniki indywidualne i społeczne;
- K-W11 :student/ka zna w zaawansowanym stopniu czynniki wspierające efektywne uczenie się języków obcych;
- K-W11: student/ka zna w zaawansowanym stopniu narzędzia europejskie opracowane na potrzeby glottodydaktyki;
- K-W12: student/ka ma pogłębioną wiedzę dotyczącą celów i działań przewidzianych dla dydaktyki różnojęzyczności, edukacji inkluzyjnej, nauczania języków dla potrzeb zawodowych, ewaluacji kształcenia językowego.
Efekty z obszaru umiejętności
- K-U04: student/ka potrafi ocenić program kształcenia językowego w ujęciu współczesnych teorii dydaktycznych i psychologicznych;
- K-U01: student/ka umie zastosować właściwą terminologię do opisu danej sytuacji kształcenia językowego
- K- U04: student/ka umie podać przykłady ilustrujące omawiane koncepcje dydaktyczne np. kompetencję interkulturową lub dydaktykę zintegrowaną.
- K-U04: student/ka odnosi się w sposób zasadny do własnej biografii językowej w perspektywie omawianych koncepcji kształcenia językowego.
Efekty z obszaru kompetencji społecznych
- K-K02: student/ka z szacunkiem i akceptacją odnosi się do osobistych historii uczestników zajęć;
- K-K02: student/ka aktywnie uczestniczy w zajęciach pamiętając, że każda osoba powinna czuc się współodpowiedzialna za dynamikę procesu grupowego;
- K-K06: student/ka potrafi zadawać trafne pytania oraz adekwatnie reaguje na sytuacje społeczne w grupie;
- K-K03: student/ka potrafi w sposób nieraniący niczyich uczuć odnosić się do wypowiedzi współuczestników zajęć.
Kryteria oceniania
- opracowanie e-portfolio odnoszącego się do wybranego obszaru tematycznego poruszanego na zajęciach;
- bieżące monitorowanie obecności i aktywności;
- dyskusje w parach i grupach;
- krótkie formy pisemne w trakcie zajęć lub po zajęciach (wejściówki, response paper, podsumowania)
Kryteria oceniania zostaną ustalone w porozumieniu z uczestnikami na początku zajęć
Literatura
Bandura E., 2007, Nauczyciel jako mediator kulturowy. Kraków:Tertium.
Candelier M., 2007, Cadre de référence pour les approches plurielles des langues et des cultures, CELV /Conseil de l’Europe, Strasbourg.
Chłopek Z., 2011, Nabywanie języków trzecich i kolejnych oraz wielojęzyczność. Aspekty psycholingwistyczne. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Czerepaniak-Walczak M., 1997, Aspekty i źródła profesjonalnej refleksji nauczyciela, Toruń: Edytor.
Damasio A.R., 2000, Tajemnica świadomości. Ciało i emocje współtworzą świadomość. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Dąbrowska A., Miodunka W.T., Pawłowski A., 2012, Wyzwania polskiej polityki językowej za granicą:
kontekst, cele, środki i grupy odbiorcze, MSZ, Warszawa.
Dewey J., 1972, Demokracja i wychowanie. Wprowadzenie do filozofii wychowania. Wrocław-Warszawa=Kraków-Gdańsk: Książka i Wiedza.
Dylak S., 2000, Architektura wiedzy w szkole. Warszawa: Difin.
Escudé P., Janin P., 2010, L’intercompréhension, clé du plurilinguisme. Paris : Cle International.
ESOKJ, 2003, Europejski System Opisu Kształcenia Językowego; uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa: CODN.
Europejski profil kształcenia nauczycieli języków. Materiał pomocniczy – zarys treści kształcenia , 2006, oprac. M. Kelly, M. Grenfell, Warszawa: CODN.
Filipiak E., 2011, Z Wygotskim i Brunerem w tle. Słownik pojęć kluczowych. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Jana Kazimierza.
Gębal P.E., 2021, Dydaktyka języków obcych. Wprowadzenie. Warszawa: PWN.
Klus-Stańska D., 2010, Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Komorowska H., 2011, Nauka języka obcego w perspektywie ucznia. Łódź: Oficyna Wydawnicza
Łośgraf.
Kucharczyk R., 2018, Nauczanie języków obcych a dydaktyka wielojęzyczności (na przykładzie francuskiego jako drugiego języka obcego), Lublin: Werset.
Lipińska E., 2003, Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Madalińska-Michalak J., Góralska R., 2012, Kompetencje emocjonalne nauczyciela, Warszawa: ABC&Wolters-Kluwer.
Smuk M., 2016, Od cech osobowości do kompetencji savoir-etre – rozwijanie samoświadomości w nauce języków obcych. Lublin: Werset.
Śliwerski B., 2011, Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: