Wstęp do językoznawstwa Ip 3304-1DP1O-WDJ-022
Opis przedmiotu w punktach według zagadnień:
I. Strukturalne i funkcjonalne definicje języka
II. Funkcje mowy
1. Schemat komunikacji językowej według R. Jakobsona
2. Funkcje języka według R. Jakobsona
III. Znak językowy a inne rodzaje znaków
1. Semiotyka i semiologia
2. Teoria znaku Ch. Peirce'a
IV. Teoria znaku językowego F. de Saussure'a
V. Język naturalny i jego cechy
1. Języki naturalne a języki sztuczne
2. Cechy definicyjne języka naturalnego
3. Klasyfikacja historyczna i typologiczna języków
VI. Zróżnicowanie terytorialne i społeczne języka narodowego
1. Język ogólnonarodowy
2. Dialekty, dialektologia
3. Socjolekty, socjolingwistyka
4. Norma językowa
VII. System semantyczny języka
1. Różne definicje znaczenia (m.in. denotacja i konotacja)
2. Trójkąt semiologiczny
3. Podstawowe relacje semantyczne: synonimia, antonimia, polisemia, homonimia.
VIII. System morfo-syntaktyczny: morfem i wyraz
1. Podwójna artykulacja języka w ujęciu A. Martineta
2. Definicja morfemu i wyrazu
3. Klasyfikacja morfemów
4. Części mowy
5. Podstawowe procesy słowotwórcze: derywacje, złożenia, związki frazeologiczne, zapożyczenia, kalki.
IX. System morfo-syntaktyczny: syntagma i zdanie
1. Definicja syntagmy i zdania
2. Strukturalizm amerykański
- Dystrybucjonalizm
- Gramatyka generatywno-transformacyjna (N. Chomsky)
X. Językoznawstwo jako nauka
1. Językoznawstwo przednaukowe i naukowe
2. Główne działy językoznawstwa
3. Najważniejsze kierunki badań w językoznawstwie w XX i w XXI w.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po pozytywnym zakończeniu zajęć student powinien posiadać następującą wiedzę :
-zna podstawowe pojęcia i odpowiadające im terminy używane do opisu języka (K_W03)
-ma usystematyzowaną wiedzę o podstawowych procesach zachodzących w obszarach języka (K_W04)
-ma elementarną wiedzę o kierunkach badań w językoznawstwie oraz o najnowszych osiągnięciach w tej dyscyplinie (K_W06)
-ma podstawową wiedzę o miejscu filologii romańskiej w systemie nauk humanistycznych oraz o jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi (K_W07)
Umiejętności:
- potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla językoznawstwa (K_U04)
- potrafi wskazać przedmiot badań oraz główne działy językoznawstwa,
- potrafi posługiwać się podstawowymi źródłami leksykograficznymi i gramatycznymi,
- potrafi dokonać analizy wybranych zjawisk językowych z punktu widzenia poznanych teorii językoznawczych.
Kompetencje społeczne:
-rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się zawodowego i rozwoju osobistego, ocenia własne kompetencje w różnych dziedzinach i doskonali umiejętności (K_K01)
Kryteria oceniania
Warunki zaliczenia przedmiotu:
- obecność na zajęciach: dopuszczalne 2 nieobecności,
- zaliczony jeden sprawdzian pisemny śródsemestralny,
- zaliczona karta pracy wykonana w zespole dwuosobowym,
- egzamin pisemny w sesji zimowej. Egzamin ma formę testu pytań otwartych (2/3 zadań) oraz jednokrotnego wyboru (1/3 zadań).
Na ocenę końcową z przedmiotu składa się ocena z egzaminu (70%) oraz ocena uzyskana ze sprawdzianu (20%) i karty pracy (10%).
W sem. zimowym 2021/2022 w zależności od aktualnej sytuacji zagrożenia epidemicznego przewiduje się pracę stacjonarną lub zdalną na platformie zoom.us. Wymagane zaplecze techniczne : dostęp do Internetu, mikrofon i kamerka.
Forma i kryteria zaliczenia przedmiotu mogą ulec zmianie w zależności od aktualnej sytuacji zagrożenia epidemicznego. Równoważne warunki zaliczenia zostaną ustalone zgodnie z wytycznymi obowiązującymi na Uniwersytecie Warszawskim, w porozumieniu z uczestnikami zajęć. Szczegółowe warunki zaliczenia przedmiotu zostaną przedstawione przez prowadzącego na pierwszych zajęciach lub zostaną wysłane przez Uniwersytecki System Obsługi Studiów.
Literatura
1. Bartmiński, J. (2001), Współczesny język polski, Lublin, Wyd. UMCS
2. Grzegorczykowa R. (2007), Wstęp do językoznawstwa, Warszawa, WN PWN.
3. Izert, M., Pachocińska, E. (1998), Wstęp do językoznawstwa ogólnego, Warszawa, Wyd. Inst. Romanistyki.
4. Łuczyński E., Maćkiewicz J. (2006), Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia, Gdańsk, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego.
5. Milewski, T. (2004), Językoznawstwo, Warszawa, WN PWN.
6. Paveau M.-A., Sarfati G.-E. (2009), Wielkie teorie językoznawcze. Od językoznawstwa historyczno-porównawczego do pragmatyki, tłum. I. Piechnik, Kraków, Avalon, Flair.
7. Polański, K. (red.) (1993), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław, Zakł. Narodowy im. Ossolińskich.
8. Saussure, F., (1961) Kurs językoznawstwa ogólnego, PWN, Warszawa.
9. Tabakowska E. (2001), Kognitywne podstawy językoznawstwa, Kraków, Universitas.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: