Filozofia francuska Ip 3304-1DP1O-FF-001

Zajęcia poświęcone są wybranym aspektom filozofii francuskiej przedstawionym w sposób przekrojowy, na przestrzeni dziejów (od średniowiecza do XX wieku). Lektura i analiza fragmentów dzieł wybranych twórców pozwoli wyodrębnić główne założenia prądów filozoficznych, które rozwinęły się na terenie Francji.

Na wstępie zaprezentowane zostaną poglądy Piotra Abelarda na temat universaliów oraz jego myśl etyczno-teologiczna przedstawiona w kontekście filozofii epoki. Następnie omówione będą idee teologiczne Jana Kalwina, które miały istotny wpływ na kształt Reformacji we Francji. Analiza renesansowej myśli filozoficznej obejmie także idee polityczne Jana Bodina (Bodinusa), zwolennika monarchii i władzy absolutnej króla, oraz jego poglądy na gospodarkę kraju. Dopełnieniem refleksji na temat XVI wieku będzie lektura wybranych esejów Montaigne’a i próba odpowiedzi na pytanie dotyczące poglądów filozoficznych autora i kondycji człowieka zarysowanej w jego dziele.

Wiek XVII otworzą założenia racjonalizmu wg Kartezjusza przedstawione w "Rozprawie o metodzie". Następnie zostanie przywołana myśl teologiczna jansenistów, którą zilustrują wybrane fragmenty "Myśli" Pascala.

Omówienie filozofii wieku Oświecenia rozpocznie przypomnienie i rozwinięcie myśli politycznej Monteskiusza ("O duchu praw"), która następnie zostanie zestawiona z poglądami na społeczeństwo obywatelskie przedstawione w pismach Jana-Jakuba Rousseau. Studenci zapoznają się także z myślą osiemnastowiecznych Ideologów (Maine de Biran). Analiza filozofii francuskiego Oświecenia obejmie także lekturę fragmentów pism Condorceta dotyczących kwestii społecznych (m.in. równouprawnienia kobiet).

Myśl filozoficzna XIX wieku zostanie przedstawiona na podstawie wybranych kwestii – założeń prekursora liberalizmu i konstytucjonalizmu, Benjamina Constant, członka grupy z Coppet związanego z Mme de Staël i, podobnie jak ona, nawiązującego w swych poglądach filozoficznych do myśli Monteskiusza. Analiza liberalizmu dziewiętnastowiecznego będzie kontynuowana na podstawie fragmentów dzieła "O demokracji w Ameryce" Alexisa de Tocqueville’a. Następnie, na podstawie tekstów Augusta Comte’a i Hipolita Taine’a zostaną przedstawione założenia francuskiego pozytywizmu.

Filozofia francuska XX wieku zostanie przedstawiona na podstawie fragmentów tekstów Henri Bergsona i jego « filozofii czasu ». Z kolei lektura tekstów Jacques’a Maritaina pozwoli zaprezentować konteksty odnowy chrześcijańskiej epoki i idee neoscholastyczne. Studenci zapoznają się także z filozofią egzystencjalną obecną w dziełach Sartre’a. Założenia ewolucjonizmu chrześcijańskiego zostaną sformułowane na podstawie fragmentów tekstów Pierre’a Teilhard de Chardin.