Konwersatorium językoznawcze III z+p: Między tekstem a kulturą – wybrane zagadnienia przekładu literatury dla dzieci 3304-1D3XW-KJ-02
Zajęcia są wprowadzeniem do przekładu literackiego ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki tłumaczenia literatury dla dzieci. Lekturze tekstów teoretycznych wprowadzających w dziedzinę Children's Literature Translation Studies towarzyszyć będzie krytyczna analiza przekładów francuskojęzycznej literatury dziecięcej na język polski i literatury polskiej na język francuski (w mniejszym stopniu).
W pierwszym semestrze omówione zostaną następujące zagadnienia:
- CLTS jako dziedzina badawcza
- specyfika literatury dziecięcej (gatunki, cechy charakterystyczne, najsłynniejsi autorzy francuskojęzyczni)
- specyfika tłumaczenia literatury dla dzieci - między oczekiwaniami wydawcy a czytelnika
- przekład polemiczny i seria translatorska
- różne strategie tłumaczeniowe: od domestykacji do egzotyzacji
- rola tłumacza: tłumacz jako pośrednik między tekstem a czytelnikiem/ tłumacz jako drugi autor w przekładzie
- adaptacje
Studenci podejmą także samodzielne próby tłumaczeń dotychczas niewydawanych na polskim rynku tekstów – francuskiej literatury dla dzieci.
Wybór francuskiej i polskiej literatury dziecięcej:
Jacques Dequennoy, Le diner fantôme, Le fantôme de neige, L’école fantôme… (i inne)
Astrid Desbordes, Edmond et ses amis (seria)
René Goscinny, Le Petit Nicolas et ses copains (seria)
Orianne Lallemend Le loup qui… (O wilku który… seria książek)
Magali Le Huche Quelle est la couleur préférée de Non-Non i inne z serii
Hervé Tullet Turlututu – seria
Wybrane pozycje Wydawnictwa Polarny Lis i Wydawnictwa Dwie Siostry
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
- Student zna podstawowe zagadnienia związane z dziedziną badań CLTS (Children Literature Translation Studies) i problemy charakterystyczne dla tego specyficznego rodzaju przekładu (K_W02)
- Student ma orientację we współczesnej literaturze dziecięcej (przede wszystkim francuskiej i polskiej), zna francuskie teksty dla dzieci tłumaczone na język polski
- Student potrafi krytycznie ocenić przekład (z polskiego na francuski i z francuskiego na polski)
- Student posiada większą biegłość w tłumaczeniu fragmentów literatury dziecięcej, ma świadomość wyzwań jakie stoją przed tłumaczem, rozumie na czym polega proces wydawania książek dla dzieci (współpraca między autorem, tłumaczem a wydawnictwem)
- zna w zaawansowanym stopniu zagadnienia gramatyczne, ortograficzne, leksykalne, semantyczne, fonologiczne i stylistyczne w zakresie języka francuskiego (K_W08)
- zna w zaawansowanym stopniu zasady analizy i interpretacji tekstów należących do różnych stylów funkcjonalnych języka francuskiego (K_W09)
Kryteria oceniania
- obecność i aktywny udział w zajęciach (znajomość tekstów, udział w dyskusjach, rozliczenie się z indywidualnych i grupowych zadań domowych – 40% oceny)
- samodzielny wybranej książki (z języka francuskiego na język polski - 30% oceny)
- test sprawdzający znajomość zagadnień teoretycznych - (30% oceny) - stacjonarnie lub zdalnie, w zależności od sytuacji epidemicznej.
Dopuszczam możliwość dwukrotnego nieprzygotowania do zajęć.
Osoby, które powyżej dwóch razy nie wywiążą się z zadanej pracy domowej lub nie bedą brały aktywnego udziału w zajęciach będą musiały wykonać dodatkową pracę. Trzykrotne nieprzygotowanie do zajęć/ nieuczestniczenie w dyskusji jest równoznaczne z brakiem ich zaliczenia.
Literatura
Bochnakowa Anna, Gdy przekład jest oryginałem, w: Między oryginałem a przekładem. T. V: Na początku był przekład, M. Filipowicz-Rudek, J. Konieczna-Twardzikowa, U. Kropiwiec (red.) Kraków 1999 Księgarnia Akademicka, s.217-225 [O przekładzie Kopciuszka].
Borodo Michał, Children’s literature translation studies? – zarys badań nad literaturą dziecięcą w przekładzie, w;, Przekład literatury dziecięcej, „Przekładaniec” 2006 nr 1 (16), s.12-23.
Bralewski Dariusz, Les choix discursifs du traducteur: Lem en français, w:, Traduction pour la jeunesse face à l’Alterité’, Skibińska E. (red.), Wrocław 2001 s.93-112.
Brzozowski Jerzy, Traduire Jules Verne, w:, Traduction pour la jeunesse face à l’Alterité’, Skibińska E. (red.), Wrocław 2001 s.163-172.
Chantry Xavier, Stereotypy i ich przekład w komiksie „Asterix chez les Bretons” i jego polska recepcja, w:, Język, stereotyp, przekład, E. Skibińska i M. Cieński (red.), Wrocław 2002 s.45-55.
Chantry Xavier, La traduction polonaise de l’univers sonore d’Astérix, w:, Traduction pour la jeunesse face a l’Alterite’, Skibińska E. (red.), Wrocław 2001 s.113-128.
Dąbska-Prokop Urszula, Przekłady na język polski: Antoine de Saint-Exupéry, „Le Petit Prince”, w: taż, Śladami tłumacza, Częstochowa-Kraków 1997, s.65-76.
Dąbska-Prokop Urszula, Przekłady na język polski: Une aventure d’Astérix le Gaulois, w: taż, Śladami tłumacza, Częstochowa-Kraków 1997, s.77-89.
Gautier Brigitte, Les traductions anglaise et polonaise du „Petit Prince” de Saint-Exupéry comme expressions d’un imaginaire propre, w:, Traduction pour la jeunesse face a l’Alterite’, Skibińska E. (red.), Wrocław 2001 s.83-92.
Ippolito, M. (2014), « Traduire les albums pour enfants : Relation texte-image
dans les traductions italienne et française de In the Night Kitchen », Traduire, Revue française de la traduction, 230, pp. 75-86, https://doi.org/10.4000/traduire.627.
Kaczyńska, B. (2019). W poszukiwaniu utraconych morałów. Tłumaczenie moralités w baśniach Charles’a Perraulta na przykładzie wybranych tekstów polskich. Dzieciństwo. Literatura I Kultura, 1(2), 12-35. https://doi.org/10.32798/dlk.167
Kaufman Stefan, Winnie-the-Pooh, Kubuś Puchatek, Fredzia Phi-Phi et Winnie l’Ourson: s’agit-il lu meme personage?, „Acta Univ. Wratislav. Romanica Wratislaviensis” Nr 50 (2003) s.31-41.
Kęczkowska Beata, „Mikołajek” – wydanie źle poprawione, „Gazeta Wyborcza. Gazeta Stołeczna” 1.05.2007 s.6 [o ingerencjach w tłumaczenie Przygód Mikołajka]
Kierska, J. (2019). Porównanie strategii translatorskich w polskich przekładach wybranych komiksów z serii Asteriks. Dzieciństwo. Literatura I Kultura, 1(2), 108-131. https://doi.org/10.32798/dlk.160
Kochanowska Anna, Nazwy własne w przekładach najnowszej francuskiej literatury dziecięcj, w: Nowe nazwy własne. Nowe tendencje badawcze, A. Cieślikowa B. Czopek-Kopciuch, K. Skowronek, Kraków 2007 Pandit s. 617-627.
Laurent Maryla, Pan Kleks ou l’alterité mise en accusation. M. Tachedencre, une reminiscence des totalitarismes du XX sièckel?, w:, Traduction pour la jeunesse face a l’Alterite’, Skibińska E. (red.), Wrocław 2001 s.23-36.
Leszczyński Grzegorz, Okno na świat. Kilka uwag o przekładach, „Sztuka dla Dziecka” 1987 nr 2 s.20-22, 38-39.
Paprocka, N., & Wandel, A. (2019). Tłumacze wobec językowego i kulturowego tabu. Seksualizmy w książkach edukacyjnych dla dzieci i młodzieży. Dzieciństwo. Literatura I Kultura, 1(2), 132-168. https://doi.org/10.32798/dlk.159
Paprocka N., Wesoła J., La traduction de l’onomatopée dans les livres pour les tout-petits : la relation texte-image-son, Między oryginałem a przekładem 2019, no. 4(46), pp. 41-60 https://doi.org/10.12797/MOaP.25.2019.46.03
Przekład literatury dziecięcej, „Przekładaniec” 2006 nr 1 (16) [numer monograficzny o przekładzie literatury dla dzieci]
Skibińska Elżbieta, Jak młodzi Polacy poznają uroki kuchni francuskiej? Kulinaria w polskich przekładach francuskich powieści dla młodzieży, w,; taż, Kuchnia tłumacza, s. 213-229; w:, Traduction pour la jeunesse face a l’Alterite’, Skibińska E. (red.), Wrocław 2001 s.139-150 [w języku francuskim].
Socha Irena, Polskie przekłady dla dzieci i młodzieży w latach 90, w: Kultura literacka dzieci i młodzieży u progu XXI stulecia, J.Papuzińska, G.Leszczyński (red.), Warszawa 2002, s.205-215.
Traduction pour la jeunesse face à l’Alterité, Skibińska E. (red.), Wrocław 2001
Waleryszak Lidia, Les prénoms dans les traductions de la littérature pour la jeunesse, w:, Traduction pour la jeunesse face a l’Alterite’, Skibińska E. (red.), Wrocław 2001 s.151-162
Woźniak Monika, Czy Harry Potter pod inną nazwą nie mniej był pachniał? O tłumaczeniu imion własnych we francuskich, polskich i włoskich przekładach powieści J. K. Rowling, w:, Przekład literatury dziecięcej, „Przekładaniec” 2006 nr 1, p.171-192.
Zaleska Zofia , Przejęzyczenie. Rozmowy z tłumaczami, Wołowiec, 2016, Wydawnictwo Czarne.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: