Sztuki wizualne i literatura w wieku XIX 3301-LB1021
Kurs przeznaczony jest dla studentów I stopnia (BA programme)
Celem kursu jest zapoznanie się z rozmaitymi możliwościami interpretacji angielskiej poezji XIX wieku, które otwierają się dzięki interakcji tekstu i obrazu. Lista lektur podstawowych zawiera wiersze Williama Blake'a, Johna Keatsa, Alfreda Tennysona, Dantego Gabriela i Christiny Rossettich, oraz Roberta Browninga. Utwory te będą omawiane w odniesieniu do ilustracji wykonanych przez malarzy Pre-Rafaelitów i artystów luźno związanych z tą grupą - Dantego Gabriela Rossettiego, Johna Williama Waterhouse'a, Franka Cadogana Cowpera, Williama Holmana Hunta, Johna Everetta Millais, Laurence'a Housmana, Arthura Rackhama. Pozwoli to na przyjrzenie się zagadnieniom związanym z ut pictura poesis ("o wzajemnym oświetlaniu się sztuk") - w jaki sposób ilustracja dookreśla, zmienia lub interpretuje słowo pisane, i jak te dwa środki artystycznego wyrazu wchodzą ze sobą w relacje. Studenci będą również czytać wybrane fragmenty dłuższych tekstów teoretycznych Johna Ruskina, Waltera Patera, Roberta Buchanana, zaznajamiając się z estetyką sztuki angielskiej XIX wieku. Na początku kursu zajmiemy się omówieniem debaty o pozycji "sztuk siostrzanych" - poezji i malarstwa w XVIII i XIX wieku. Ponadto przyjrzymy się ważnym standardom i konwencjom w sztuce epoki wiktoriańskiej. Przypomnimy też okoliczności powstania i historię rozwoju Bractwa Prerafaelitów oraz recepcję ich twórczości w tym okresie. Omawiając poezję Williama Blake'a zobaczymy jak artysta sam interpretuje - poprzez ilustracje - własne utwory. Przedyskutujemy charakterystyczne pojęcia wprowadzane przez Blake'a - Niewinność i Doświadczenie, oraz jego wizję kobiecości. Czytając Johna Keatsa będziemy analizować topos kobiety fatalnej, wyobraźni, snu i iluzji. Obrazy ilustrujące wiersze Keatsa pozwolą na zastanowienie się nad pytaniem w jaki sposób artyści wiktoriańscy czytali i interpretowali tego poetę romantycznego. Dyskusja nad wierszami Tennysona będzie kontynuacją tematu płci kulturowej oraz tradycyjnych wyobrażeń dotyczacych ról męskich i żeńskich w społeczeństwie XIX wieku. Różne wizualne interpretacje wiersza The Lady of Shalott pokażą, jaką popularnością cieszył się ten utwór u Prerafaelitów. Czytając wiersze i omawiając obrazy Dante Gabriela Rossettiego przyjrzymy się koncepcji kobiety idealnej, kobiety upadłej i fatalnej oraz pojęciu wiktoriańskiego ideału "anioła w domu". Utwory Roberta Browninga posłużą natomiast jako przykład ekfrazy - przedstawienia obrazu poprzez przekaz werbalny.Podsumowaniem kursu będzie dyskusja nad wierszem Goblin Market Christiny Rossetti. Ilustracje tego poematu wykonane przez różnych artystów podkreślą możliwości odmiennych interpretacji, w ten sposób uwidoczniając niejednoznaczność tekstu poetki.
Poza wierszami znajdującymi się na liście lektur, studenci będą czytali dodatkowe eseje na każdy tydzień kursu. Kurs kończy się pisemnym zaliczeniem w formie pytań otwartych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu student:
WIEDZA:
-zdobywa / pogłębia świadomość istoty symboli kultury i ich roli w odczytywaniu
- zna najważniejsze zagadnienia dotyczące relacji pomiędzy słowem i obrazem, zwłaszcza w wieku XIX
- zna najważniejsze przykłady sztuki Pre-Rafaelitów w kontekście kultury wiktoriańskiej
- zna różnorodne utwory poezji XIX wieku, które były przedmiotem ilustracji
- zna różnorodne kierunki interpretacji tych utworów
UMIEJĘTNOŚCI:
- potrafi zastosować podstawową / pogłębioną metodologię językoznawczą, kulturoznawczą i literaturoznawczą.
- potrafi omówić charakterystyczne cechy angielskiej poezji XIX wieku oraz sposób, w jaki obraz wzbogaca rozumienie tekstu
- potrafi zastosować w analizie utworów koncepcje z zakresu estetyki i filozofii, które wzbogacają rozumienie tekstu
-potrafi analizować wybrane wiersze ukazując różne kierunki interpretacji
Podczas dyskusji na zajęciach studenci nabywają umiejętności wyrażania myśli jasno, spójnie, logicznie i precyzyjnie, językiem poprawnym gramatycznie, fonetycznie i pod względem słownictwa.
POSTAWY:
-ocenia znaczenie poezji romantycznej i wiktoriańskiej dla późniejszej kultury i literatury angielskiej
- uczy się uważnego słuchania i tolerancji dla odmiennych interpretacji
Kryteria oceniania
Ocena końcowa zależy od:
- pracy studenta przez cały semestr: aktywności na zajęciach, prezentacji badań własnych (nadobowiązkowe), oddania 2-3 krótkich prac pisemnych ('response papers') podczas semestru
- pisemnego zaliczenia na koniec semestru, w formie pytań otwartych ; zaliczenie może odbyć się w sali lub w postaci testu na platformie Moodle.
- zaliczenie poprawkowe w formie ustnej odpowiedzi.
Dopuszczalne są 3 nieobecności na kursie podczas semestru.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy
Literatura
Berger, John. (1977) Ways of Seeing.
Bruder, Helen. (1997) ‘The Sins of the Fathers: Patriarchal Criticism and The Book of Thel’ from: William Blake and the Daughters of Albion
Harrison, Anthony (1989) Parody and Ideology’ Studies in English Literature 1500-1900 29.4..
Harrisson, Charles (ed) (1998) Art in Theory 1815-1900: An anthology of changing ideas.
Heffernan, James (1993) Museum of Words. The Poetics of Ekphrasis from Homer to Ashbery.
Hill, Marylu. (2005) ‘Eat me, drink me, love me: Eucharist and the Erotic Body in Goblin Market. Victorian Poetry 43.4
Hilton, Timothy (1970) The Pre-Raphaelites.
Mash, J. (1995) The Pre-Raphaelite Women: Images of Femininity in Pre-Raphaelite art.
McGann, Jerome () “Rossetti’s Significant Details” in Riede, David. Critical Essays on D.G. Rossetti.
Pater, Walter Art for Art's Sake, Style (excerpts)
Pearce, Lynne (1991) Woman/Image/Text. Readings in Pre-Raphaelite Art and Literature.
Kathy Psomiades (1992) ‘Body’s Beauty: Gender Ideology and British Aestheticism’ Victorian Studies 36.1.
Riede, David (ed) (1992) Critical Essays on D.G. Rossetti.
Swan, Karen (1988) 'Harrassing the Muse' from: Mellor, Ann. Romanticism and Feminism.
Treuherz, Julian (1993) Victorian Painting.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: