Protestantyzm a kultura brytyjska od XVI do XXI w. 3301-KB2419
Kurs jest zaprojektowany tak, aby zapoznać studentów z wybranymi oraz chronologicznie przedstawionymi zagadnieniami dotyczącymi angielskiego/brytyjskiego protestantyzmu, ukazać szeroko rozumianą kulturotwórczą rolę religii protestanckiej w Wielkiej Brytanii (począwszy od XVI wieku), uzmysłowić studentom wpływ polityki, nauki czy przemian społecznych na kształt protestantyzmu, a także zarysować problem procesów sekularyzacyjnych jako komponentu istotnego dla zrozumienia współczesnej kultury brytyjskiej. W ramach kursu studenci będą analizować zestawy bardzo zróżnicowanych wytworów kultury, m.in. tekstów literackich (dramatów, tekstów poetyckich i narracyjnych), esejów, kazań, przedstawień wizualnych, wystąpień i traktatów politycznych. Większość zaproponowanych zagadnień może stanowić punkt wyjścia do poszerzonych dyskusji, obejmujących tematy nieuwzględnione bezpośrednio w doborze materiałów czy tytule zajęć (np., anty-katolicyzm, purytanizm, religia a wojna domowa w XVII wieku, komercjalizacja i globalizacja chrześcijaństwa, Nowy Ateizm). Choć selektywny w swym charakterze, kurs ma za zadanie zaprezentować wielowymiarowość i zmienność relacji pomiędzy kulturą a religią protestancką, która to najpierw jako rzeczywiście wyznawana wiara, a potem jako rezydualny element moralny, estetyczny, językowy czy polityczny, jest istotnym wymiarem kultury Wielkiej Brytanii.
Omawiane tematy:
1. Angielskie reformacje: ich polityczne I społeczno-kulturowe aspekty. Purytanizm, anty-katolicyzm, religijne odszczepienie.
2. Angielskie tłumaczenia Biblii
3. Ikonoklazm w Anglii XVI-ego I XVII-ego wieku
4. Koncepcja narodu wybranego a formowanie się narodowości angielskiej. Protestantyzm a nacjonalizm.
5. Protestancka estetyka I kryterium prostoty.
6. Kalwinizm, męka a chrześcijańska podmiotowość.
7. Chrześcijaństwo w XVIII i XIX-wiecznej Wielkiej Brytanii. Prywatyzacja pobożności. Oświecenie I krytyka religijnego entuzjazmu
8. Imperium brytyjskie a chrześcijaństwo: działalność misyjna, prowidencjalizm, imperializm umocowany biblijnie
9. Rodzina wiktoriańska, feminizacja pobożności, biblie dysc9yplinujące
10. śmierć chrześcijańskiej Wielkiej Brytanii? Zagadnienia związane z sekularyzacją. Nowy ateizm. Polityczne użycia protestantyzmu.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Student/studentka
• ma uporządkowaną podstawową wiedzę na temat protestantyzmu w Wielkiej Brytanii i jego różnorodności; nazywa i charakteryzuje jego odmiany;
• jest świadomy/a kulturotwórczej roli religii protestanckiej oraz wzajemnego kształtowania i przenikania się kultury Wielkiej Brytanii i protestantyzmu;
• ma ogólną wiedzę dotyczącą charakteru i mechanizmów przemian religijnych zachodzących w Wielkiej Brytanii na przestrzeni ostatnich pięciuset lat.
Umiejętności
Student/studentka
• poprawnie identyfikuje i wyjaśnia polityczne, literackie, estetyczne itd. oddziaływanie protestantyzmu na kulturę Wielkiej Brytanii;
• samodzielnie interpretuje teksty kultury w świetle wiedzy o protestantyzmie,
• zauważa oraz krytycznie odnosi się do sposobów, w jakie kultura wykorzystuje, przejmuje czy przekształca elementy religii protestanckiej.
Kryteria oceniania
Ocena ciągła na podstawie obecności i udziału w zajęciach + 2 zadania domowe - prace pisemne typu „response paper” (po ok.500 słów).
Literatura
Brown, Callum G. The Death of Christian Britain: Understanding Secularisation, 1800–2000. 2nd ed. Routledge, 2009.
Durston, Chistopher and Jacqueline Eales, eds.. The Culture of English Puritanism, 1560-1700. Macmillian, 1996.
Johnston, Anna. Missionary Writing and Empire, 1800-1860. CUP, 2003.
Knight, Mark and Emma Mason. Nineteenth-Century Religion and Literature. An Introduction. OUP, 2006.
McGrath, Alister E. and Darren C. Marks, eds.. The Blackwell Companion to Protestantism. Blackwell, 2004.
O’Connell, Michael. The Idolatrous Eye. Iconoclasm and Theatre in Early-Modern England. Oxford University Press, 2000.
Rublack, Ulinka, ed. The Oxford Handbook of the Protestant Reformations. Oxford UP: 2016.
Smith, Anthony D. Chosen Peoples. Sacred Sources of National Identity. New York: Oxford University Press, 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: