Kobieta w purytańskiej rzeczywistości kolonialnej Nowej Anglii 3301-KA2506
Wczesnokolonialna historia purytańskiej Nowej Anglii to również historia kobiet. Kurs omawia sytuację kobiet w purytańskiej rzeczywistości Nowej Anglii i obejmuje okres od wczesnego osadnictwa w XVII w. (kolonie Plymouth i Massachusetts) do Rewolucji Amerykańskiej. Celem kursu jest kulturowa definicja (gender) obecności kobiet w patriarchalnym społeczeństwie nowoangielskim. Rola ówczesnej kobiety jako skromnej i cnotliwej żony, czułej matki oraz nabożnej i bogobojnej chrześcijanki udokumentowana została w kobiecej twórczości, jednak niewiele kobiet eksponowało swą skromność, zacność i nabożność w opublikowanej prozie lub wierszu. Kurs analizuje utwory autorstwa kobiet, wśród których znajduje się list pożegnalny Sarah Goodhue, Valedictory and Monitory Writing (1682) oraz dwa tomiki poezji Anne Bradstreet, The Tenth Muse (1650 i 1678). Utwory Bradstreet przedstawiały chrześcijański świat purytańskiej Nowej Anglii, w którym pojęcie czystości fizycznej, duchowa i cielesna jedność małżonków oraz idealne macierzyństwo, które skupiało się na czułości i poświęceniu, były pojęciami religijnymi, poprzez które kobiety realizowały swoje przymierze z Bogiem. Kurs omawia w tym kontekście kazania purytańskich duchownych (John Winthrop, Cotton Mather, John Cotton), którzy wychwalali pobożność i pracowitość kobiet, tkliwość matek, dobroczynność sąsiadek; idealizowali miłość małżeńską, lecz nawoływali kobiety do uległości. Purytanizm zatem utwierdzał patriarchalny porządek społeczny, oskarżając i surowo osądzając kobiety, które krytykowały ten porządek (Anne Hutchinson), stwarzały one bowiem zagrożenie dla boskiego zamysłu, na którym opierały się fundamenty purytańskiego świata.
Omawiane zagadnienia obejmują:
1) Źródła i zasady purytanizmu. Reformacja w Europie: luteranizm, kalwinizm.
2) Osadnictwo purytańskie w Nowej Anglii (kolonie Plymouth i Massachusetts). Etyka purytańska jako religia społeczna i teologia świecka. Główni wyznawcy: William Bradford, John Winthrop, Cotton Mather, John Cotton.
3) Rodzina purytańska w kolonialnej Nowej Anglii, 1620-1776. Purytański trening duszy i wychowywanie dzieci.
4) Pozycja i obowiązki nowoangielskiej purytanki: małżeństwo, miłość małżeńska, macierzyństwo, dom.
5) Pisarstwo kobiece: Sarah Goodhue, Valedictory and Monitory Writing (1681); Anne Bradstreet, The Tenth Muse (1650 i 1678).
6) Kobieca krytyka purytańskich wartości oraz przekonań społecznych: Anne Hutchinson.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wiedza
- Absolwent zna i rozumie w sposób pogłębiony powiązania literatury amerykańskiej z procesami historyczno-kulturowymi.
- Absolwent zna i rozumie w sposób pogłębiony znaczenie wielokulturowości a także kody oraz strukturalne i instytucjonalne uwarunkowania kultury amerykańskiej.
Umiejętności
- Absolwent potrafi posługiwać się zaawansowaną terminologią i aparatem pojęciowym z zakresu kulturoznawstwa oraz literaturoznawstwa w analizie kultury i literatury amerykańskiej.
- K_U04 Absolwent potrafi w sposób pogłębiony analizować i syntetyzować treści oraz zjawiska literackie i kulturowe obszaru Stanów Zjednoczonych w kontekście społecznym, historycznym i gospodarczym.
- Kompetencje społeczne
- K_K05 Absolwent jest gotów do efektywnego funkcjonowania w kontaktach społecznych i kulturowych poprzez wyrażanie siebie w sposób jasny i spójny.
- K_K06 Absolwent jest gotów do dbałości o zachowanie dziedzictwa kulturowego z równoczesnym szacunkiem wobec kulturowej różnorodności wspólnotowej i jednostkowej.
Kryteria oceniania
Zaliczenie w trybie stacjonarnym. Możliwość zmiany trybu zależnie od sytuacji pandemicznej. Test pisemny, składający się z ok. 20 pytań otwartych.
Wyniki oceniane według następującej klasyfikacji procentowej: 60%-67% -- ocena dostateczna (3); 68%-75% -- dostateczna plus (3.5); 76%-83% -- dobra (4); 84%-91% -- dobra plus (4.5); 92%-100% -- bardzo dobra (5).
Dozwolone dwie nieobecności niezależnie od ich przyczyn i zaświadczeń lekarskich.
Praktyki zawodowe
Brak.
Literatura
Chylińska, Bożenna, The Gospel of Work and Wealth in the Puritan Ethic. From John Calvin to Benjamin Franklin (Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012).
Baym, Nina, ed., The Norton Anthology of American Literature , 3 vols. (New York: W.W. Norton and Company, 1979), vol. 1.
Bercovitch, Sacvan, The Puritan Origins of the American Self (New Haven: Yale University Press, 1977).
Emerson, Everett, ed., Letters from New England. The Massachusetts Bay Colony, 1629-1638) (Amherst: University of Massachusetts Press, 1976).
Gaustad, Edwin S., ed., A Documentary History of Religion in America, 3 vols. (Grand Rapid, Mich.: William B. Eardmans Publishing Company, 1982), vol. 1.
Heimert, Aland and Andrew Delbanco, eds., The Puritans in America. A Narrative Anthology (Cambridge, Ma.: Harvard University Press, 1985).
Miller, Perry, ed., The American Puritans. Their Prose and Poetry (Garden City, N.Y.: Doubleday and Company, 1956).
Miller, Perry, and Thomas H. Johnson, eds., The Puritans. A Sourcebook of Their Writings, 2 vols. (New York: Harper and Row, 1963), vol. 1.
Morgan, Edmund S., The Puritan Family. Religion and Domestic Relations in Seventeenth Century New England (New York: Harper and Row, 1966). Morgan, Edmund Sears, ed., Puritan Political Ideas. 1558-1794 (Indianapolis: the Bobbs-Merril Company, Inc., 1975).
Norton, Mary Beth, ed., Major Problems in American Women's History. Documents and Essays (Lexington, Ma.: Heath, 1989).
Walter, George M., ed., Puritanism in Early America (Lexington, Ma.: D.C. Heath and Company, 1973).
Ziff, Larzer, Puritanism in America. New Culture in a New World (New York: The Viking Press,1973).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: