Walka Afro-Amerykanów o prawa obywatelskie w latach 1619-1875: Różne koncepcje wyzwolenia 3301-KA2504
Historia Afro-Amerykanów to jeden z rozdziałów dziejów ludzkości, fragment jednostkowej i zbiorowej wizji świata, a równocześnie przykład na to, jak może przetrwać biologicznie i kulturowo naród, który, odcięty od swych korzeni, zepchnięty w "pustkę kulturową", przeszedł przez epokę niewolnictwa, wyzwolenie oraz dziesięciolecia dyskryminacji i walki o prawa obywatelskie. Kurs omawia kwestie wyzwolenia społecznego i politycznego czarnych Amerykanów w okresie od początków niewolnictwa do ogłoszenia Proklamacji o Emancypacji, a także analizuje czynniki, które zadecydowały o tym, iż Rekonstrukcja nie przyniosła czarnym oczekiwanej równości. Przedstawiona zostanie sytuacja społeczno- prawna Afro-Amerykanów w kolonialnej Ameryce jak również społeczny, polityczny i ekonomiczny wymiar rasizmu oraz jego uwarunkowania prawne. Celem kursu jest udokumentowanie formalno-prawnej sytuacji czarnych w kontekście struktury systemu niewolnictwa w brytyjskich koloniach w Ameryce Północnej od roku1619, kiedy do Wirginii przywiezieni zostali pierwsi Afrykanie, do roku 1863, w którym ogłoszona została przez Abrahama Lincolna Proklamacja o Emancypacji. Brak jednoznacznego, zinstytucjonalizowanego stanowiska dotyczącego moralnego wymiaru niewolnictwa doprowadził do usunięcia zapisu o emancypacji czarnych z Deklaracji o Niepodległości a także do pomijania tej kwestii zarówno w Artykułach Konfederacyjnych jak i w Konstytucji Stanów Zjednoczonych. Zarówno jeden z najsłynniejszych amerykańskich przedstawicieli oświecenia, Thomas Jefferson, jak i sam Lincoln promowali osadnictwo czarnych w Afryce, długo unikając działań na rzecz wyzwolenia niewolników, i dopiero początkowe klęski wojsk Unii w Wojnie Secesyjnej wymusiły na Lincolnie ogłoszenie emancypacji czarnych. Celem kursu jest również omówienie okresu Rekonstrukcji, która niewolnictwo zamieniła na segregację rasową, pozbawiając czarnych podstawowych praw obywatelskich na nadchodzące dziesięciolecia.
Omawiane zagadnienia:
1) Niewolnictwo w świecie antycznym oraz w średniowieczu.
2) Od pracy najemnej do niewolnictwa w Ameryce kolonialnej. Represyjne kodeksy niewolnicze w Wirginii, Marylandzie, Płd. Karolinie (XVII w.).
3) Czarni w Rewolucji Amerykańskiej. Proklamacja o Emancypacji Lorda Dunmore'a (1775).
4) Republika: ideały i niekonsekwencje. Problem rasy. Towarzystwa abolicyjne. Ustawy uwalniające niewolników wobec nasilających się nastrojów rasistowskich. Powstawanie populacji wyzwolonych czarnych.
5) Reformowanie społeczeństwa amerykańskiego w okresie poprzedzającym Wojnę Secesyjną. Powstawanie ruchu na rzecz zniesienia niewolnictwa. Emancypacja niewolników na Północy. Zakaz handlu niewolnikami. Agitacja na rzecz zniesienia niewolnictwa.
6) Podziały kulturowe pomiędzy Północą a Południem w przededniu Wojny Secesyjnej. Nacjonalizm Południa. Rozwój "Królestwa bawełny". Wzrost populacji niewolniczej. Ruchy wolnościowe wśród czarnych (nasilenie oporu).
7) Sprawa czarnych w Wojnie secesyjnej. Proklamacja o Emancypacji Abrahama Lincolna (1863). Rekonstrukcja Prezydencka (A.Lincolna i A. Johnsona).
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po pomyślnym ukończeniu kursu, student:
WIEDZA
1. zna najważniejsze aspekty dziejów niewolnictwa w kolonialnej Ameryce Płn.
2. zna kluczowe zagadnienia z historii Ruchu na Rzecz Praw Obywatelskich dla Czarnych w Stanach Zjednoczonych.
3. zna polityczno-prawny kontekst rasizmu amerykańskiego i oporu czarnych.
UMIEJĘTNOŚCI
1. umie rozpoznać złożone rasowo i etnicznie stosunki społeczne
w Ameryce kolonialnej i Stanach Zjednoczonych.
2. umie analizować fundamentalne teksty amerykańskie pod kątem
ich znaczenia dla rozwoju stosunków rasowych w USA.
POSTAWY
1. rozpoznaje i ocenia problemy moralne w odniesieniu do rasizmu oraz innych uprzedzeń w różnych kontekstach społecznych i politycznych.
2. angażuje się w inicjatywy na rzecz praw człowieka.
Kształcenie językowe na poziomie B2+
Kryteria oceniania
Końcowy test pisemny złożony z ok. 20 pytań zamkniętych. Wyniki : ocenione według następującej klasyfikacji procentowej:
60% - 67% -- ocena dostateczna (3); 68%-75% -- dostateczna plus (3,5);
76% - 83% -- dobra; 84% - 91% -- dobra plus (4,5); 92% - 100% --
bardzo dobra (5).
Literatura
Aptheker, Herbert, ed., A Documentary History of the Negro People in the United States (New York: Citadel Press, 1951).
Bardolph, Richard, ed., The Civil Rights Record. Black Americans and the Law, 1849-1970 (New York: Thomas Y. Crowell Company, 1970).
The Bible (The Old Testament, The New Testament).
Buckmaster, Henrietta, Let My People Go. The Story of the Underground Railroad and the Growth of the Abolition Movement (Boston: Beacon Press, 1959).
Clark, James J., Reconstruction: 1865-1877 (Encino, Ca.: Glencoe Publishing Company, Inc., 1980).
Davis, David Brion, Slavery and Human Progress (New York: Oxford University Press, 1984).
Harding, Vincent, There Is a River. The Black Struggle for Freedom in America (New York: Harcourt, Brace, Jovanowich, 1981.
Hauziński, Jerzy, red., Średniowiecze powszechne od VI do połowy XV wieku: wykaz tekstów źródłowych (Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, 1990).
Hofstadter, Richard, and Clarence L. Ver Steeg, ed., Great Issues in American History: From the Revolution to the Civil War, 1765-1865 (New York: Vintage, 1958).
Klein, Herbert S., The Middle Passage: Comparative Studies in the Atlantic Slave Trade (Princeton: Princeton University Press, 1978).
Patterson, Orlando, Slavery and Social Death (Cambridge, Ma.: Harvard University Press, 1982).
Quarles, Benjamin, The Negro in the American Revolution (Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1973).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: