Współczesna proza szkocka w przekładzie 3301-JS2817
Zajęcia składają się z części teoretycznej, poświęconej analizie współczesnej prozy szkockiej jako materiału źródłowego do przekładu na język polski, oraz z części praktycznej, w której studenci będą podejmować próby własnych tłumaczeń. Zarówno dyskusje teoretyczne, jak i ćwiczenia praktyczne opierać się będą na wybranych teoriach z kręgu Translation Studies.
Omawiane są następujące tematy:
1-2. Współczesna powieść szkocka – omówienie głównych trendów, zagadnień i zjawisk. Szczególny nacisk na szkocki renesans lat 80 i 90 oraz literaturę najnowszą.
3-4. Tekst literacki jako tekst kultury: kultura źródłowa a kultura docelowa – kwestie egzotyzacji i udomowienia, perspektywa postkolonialna, miejsce „szkockości” w polskich realiach, rola tłumacza i cel przekładu, niewidzialność i widzialność tłumacza
5-7. Realia i konteksty kulturowe i historyczne w przekładzie – twórczość Alasdaira Graya
8-10. Problem języka – język szkocki i jego odmiany a język angielski, język jako wyraz odrębnej tożsamości kulturowej i narodowej. Stosowane strategie i rozwiązania translatologiczne (analiza polskich przekładów powieści James Kelmana, Iain Banksa, Irvine Welsha)
11-12. Tartan Noir – rozważania nad popularnością gatunku w Szkocji i w Polsce (Ian Rankin)
13-15. Szkocja w oczach jej pisarek – znaczenie płci w dyskursie szkockim i w jego przekładzie (A.L. Kennedy, Janice Galloway, Agnes Owens)
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
1. zyskuje / poszerza wiedzę o teoriach tłumaczenia i świadomość złożoności procesu przekładu
2. staje się świadomy / pogłębia świadomość złożoności i pluralizmu kultur jako systemów
UMIEJĘTNOŚCI
1. potrafi ocenić przydatność różnych koncepcji teoretycznych do prowadzenia badań filologicznych oraz do zróżnicowanych zastosowań praktycznych
2. posiada umiejętności umożliwiające analizowanie badań oraz definiowanie i prowadzenie własnych zadań badawczych; umie sformułować problem i wyznaczyć metodę
3. potrafi docenić różnorodność opinii zawartych w lekturach oraz przedstawionych w dyskusjach i wykorzystać je jako źródło inspiracji, a nie zagrożenie własnego systemu wartości
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
1. rozpoznaje charakter dylematów, problemów, konfliktów, i poszukuje najlepszych ich rozwiązań
2. świadomie uczestniczy we własnej kulturze narodowej, szanuje kulturowe dziedzictwo Europy, przejawia zrozumienie i ciekawość zróżnicowanych kultur świata.
Podczas dyskusji na zajęciach studenci nabywają umiejętności wyrażania myśli jasno, spójnie, logicznie i precyzyjnie, językiem poprawnym gramatycznie, fonetycznie i pod względem słownictwa.
Kształcenie językowe na poziomie B2+
Kryteria oceniania
Zaliczenie: 1) Regularne uczęszczanie na zajęcia i czynny udział w dyskusjach oraz pracach tłumaczeniowych; 2) Praca pisemna: przekład wybranego przez siebie tekstu z dokładnym opisem procesu tłumaczeniowego i podjętych decyzji lub szczegółowa analiza krytyczna wybranego fragmentu polskiego przekładu powieści szkockiej.
Obecność - min. 80%
Jeśli przedmiot prowadzony jest w trybie zdalnym, student zobowiązany jest mieć włączoną kamerę i mikrofon.
Zaliczenie poprawkowe - ponowne napisanie pracy zaliczeniowej, jeśli została oceniona negatywnie. Wykonanie dodatkowych prac, jeśli praca na zajęciach nie została oceniona pozytywnie.
Literatura
Teksty krytyczne:
1. Bassnett, Susan (1991) Translation Studies, London: Routledge.
2. Bukowski, Piotr i Magda Heydel red. (2009) Współczesne teorie przekładu, Kraków: Znak.
3. Craig, Cairns (1999) The Modern Scottish Novel. Narrative and the National Imagination, Edinburgh: Edinburgh University Press.
4. Gilbert, Geoff (1999) “Can Fiction Swear? James Kelman and the Booker Prize” [in:] Rod Mengham ed. (1999) An Introduction to Contemporary Fiction: International Writing in English since 1970, Cambridge: Polity Press, 219-234.
5. Jarniewicz, Jerzy (2012) "Niech nas zobaczą, czyli translatorski coming out" [in:] Gościnność słowa. Szkice o przekładzie literackim, Kraków: Znak.
6. Korzeniowska, Aniela (2008) Translating Scotland. Nation and Identity, Warsaw: University of Warsaw.
7. Kozak, Jolanta (2009) Przekład literacki jako metafora. Miedzy logos a lexis, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Szemińska, Weronika (2014) „Język ohydy : o polskim przekładzie Filth Irvine'a Welsha” [in:] Fordoński K. and P. Wojtas ed. (2014) Language and Literary Studies of Warsaw. Nr 4, Warsaw: University of Warsaw, s. 99-111.
9. Venuti, Lawrence ed. (2000) The Translation Studies Reader, London & New York: Routledge.
10. Wallace, G. and R. Stevenson eds. (1994) The Scottish Novel since the Seventies, Edinburgh: Edinburgh University Press.
Powieści i opowiadania szkockie:
1. Banks, Iain (1997) The Bridge, London: Abacus.
2. Galloway, Janice (1989) The Trick is to Keep Breathing, Edinburgh: Polygon.
3. Galloway, Janice (1991) "Scenes from the Life No.23: Paternal Advice" [in:] Blood, London: Random House.
4. Galloway, Janice (1991) "Scenes from the Life No.29: Dianne" [in:] Blood, London: Random House.
5. Gray, Alasdair (1985) 1982, Janine, London: Penguin Books.
6. Gray, Alasdair (1992) Poor Things, London: Bloomsbury Press.
7. Gray, Alasdair (2002) Lanark: A Life in Four Books, Edinburgh: Canongate.
8. Kelman, James (1990) A Disaffection, Picador: London.
9. Kelman, James (1998) How late it was, how late, London: Vintage.
10. Kennedy, A.L. (2004) "The role of notable silences in Scottish history" [in:] Night Geometry and the Garscadden Trains", London: Vintage.
11. McIlvanney, William (2013) Laidlaw, Edinburgh: Canongate.
12. Owens, Agnes (2008) "Bus Queue" [in:] The Complete Short Stories, Edinburgh: Polygon.
13. Owens, Agnes (2008) "Hannah Sweeny" [in:] The Complete Short Stories, Edinburgh: Polygon.
14. Rankin, Ian (1999) Dead Souls, London: Orion.
15. Welsh, Irvine (1993) Trainspotting, London: Secker & Warburg.
16. Welsh, Irvine (1998) Filth, London: Jonathan Cape.
17. Welsh, Louise (2002) The Cutting Room. Edinburgh: Canongate.
Polskie przekłady:
1.Banks, Iain (1998) Most, przeł. Marek Fedyszak, Warszawa: Prószyński i S-ka.
2.Gray, Alasdair (1997) Biedne istoty: sceny z wczesnych lat życia doktora Archibalda McCandlessa inspektora szkockiej służby zdrowia, przeł. Ewa Horodyska, Warszawa: PIW.
3.Kelman, James (2011) Jak późno było, jak późno, przeł. Jolanta Kozak, Warszawa: PIW
4. McIlvanney, William (2015) Inspektor Laidlaw, przeł. Violetta Dobosz, Poznań: Wydawnictwo "C&T".
5.Rankin, Ian (2004) Martwe dusze, przeł. Lech Z. Żołędziowski, Poznań: Zysk i S-ka.
6.Welsh, Irvine (2014) Brud, przeł. Jacek Spólny, Zakrzewo: Replika.
7. Welsh, Irvine (2010) Trainspotting, przeł. Jędrzej Polak, Kraków : Wydawnictwo Vis-à-vis/Etiuda.
8. Welsh, Louise (2004) Cięcie, przeł. Agnieszka Lakatos, Warszawa: Muza.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: