Wstęp do kulturoznawstwa 3300-WdK-MSF-1-ZIP
Celem kursu Wstęp do kulturoznawstwa jest zaprezentowanie kluczowych zagadnień z zakresu współczesnych studiów nad kulturą, a także rozwijanie umiejętności krytycznej analizy tekstów kultury oraz poprawnego przeprowadzania samodzielnych badań. Kurs stanowi punkt wyjścia do dalszych, bardziej zaawansowanych studiów kulturoznawczych.
Przedmiotem dyskusji będą następujące nurty i teorie kulturoznawcze:
- kultura materialna,
- marksizm i szkoła frankfurcka,
- psychoanaliza,
- strukturalizm i semiologia,
- poststrukturalizm i dekonstrukcja,
- postmodernizm,
- feminizm i queer,
- postkolonializm,
- ekokrytyka i posthumanizm,
- media i mediatyzacja.
Szczególną uwagę poświęca się wpływowi technologii cyfrowych – takich jak Internet, media społecznościowe czy sztuczna inteligencja – na procesy tworzenia, odbioru i interpretacji kultury. Analizowane będą także współczesne praktyki kulturowe w kontekście ich cyfrowego wymiaru, z uwzględnieniem narzędzi wykorzystywanych w humanistyce cyfrowej i badaniach kulturowych (np. analiza treści mediów społecznościowych, mapowanie sieci kulturowych, wizualizacja danych kulturowych).
W trakcie kursu studenci uczą się krytycznie analizować różne teksty kultury – zarówno werbalne, jak i niewerbalne, wizualne i audiowizualne – stosując w praktyce adekwatne metodologie oraz narzędzia badawcze omówione na zajęciach. Celem kursu jest zatem nie tylko zwiększenie świadomości procesów i zjawisk kultury, lecz także rozwijanie umiejętności jasnego i zwięzłego wyrażania siebie w mowie i piśmie.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
K_W01 Student/ka zna i rozumie miejsce i znaczenie nauk o kulturze i religii.
K_W04 Student/ka zna i rozumie w zaawansowanym stopniu specjalistyczną terminologię, metodologię, przedmiot i kierunki badań właściwe dla nauk o kulturze i religii.
K_W06 Student/ka zna i rozumie wielowymiarowe powiązania nauk o kulturze i religii z literaturoznawstwem.
K_W07 Student/ka zna i rozumie metody analizy i różnorodność interpretacji tekstów kultury w perspektywie różnych podejść i szkół w ramach nauk o kulturze i religii
K_W12 Student/ka zna i rozumie znaczenie wielokulturowości w budowaniu tożsamości jednostki i społeczności.
K_U01 Student/ka potrafi zastosować podstawowe ujęcia teoretyczne właściwe dla nauk o kulturze i religii.
K_U08 Student/ka potrafi stosować wybrane narzędzia z zakresu humanistyki cyfrowej w pracy filologa.
K_U09 Student/ka potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami z zakresu nauk o kulturze i religii.
K_K02 Student/ka jest gotów/a do uczestnictwa w kulturze, korzystając z różnych form i mediów
K_K03 Student/ka jest gotów/a do przyjęcia i promowania postawy otwartości wobec różnych kultur w duchu tolerancji i pluralizmu.
K_K04 Student/ka jest gotów/a do dbałości o zachowanie dziedzictwa kulturowego.
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne wykorzystywane na zajęciach obejmują:
dyskusję problemową,
studia przypadków,
projekty grupowe,
elementy odwróconej klasy,
prezentacje i ćwiczenia praktyczne z użyciem narzędzi cyfrowych.
Kurs umożliwia studentom zrozumienie kultury zarówno w jej tradycyjnych, jak i współczesnych – szczególnie cyfrowych – wymiarach.
Kryteria oceniania:
- średnia ocen z dwóch testów
- aktywność na zajęciach i poza (dyskusje na forum)
- obecność
- regularne prace domowe (w formie pisemnej i ustnej)
Kryteria oceny (4): - zakres przeprowadzonych badań; - wiedza na omawiany temat; - znajomość terminologii; - aktywność i kreatywność
Test poprawkowy ustny w trakcie konsultacji.
Dozwolone 2 nieobecności w semestrze.
Forma i kryteria zaliczenia przedmiotu mogą ulec zmianie w zależności od aktualnej sytuacji epidemicznej. Równoważne warunki zaliczenia zostaną ustalone zgodnie z wytycznymi obowiązującymi na Uniwersytecie Warszawskim, w porozumieniu z uczestnikami zajęć.
Literatura
Baldwin E., Longhurst B., McCracken S., Ogborn M., Smith G., Wstęp do kulturoznawstwa, Poznań 2007;
Barker C., Studia kulturowe, przeł. A. Sadza, Kraków 2005;
Dant, T. Kultura materialna w rzeczywistości społecznej, Wyd. UJ, 2003;
Fiedorczuk, J., Cyborg w ogrodzie, Katedra, 2015;
Fiske, J., Zrozumieć kulturę popularną, Kraków 2010;
Harari, Y. N., Sapiens. Od zwierząt do ludzi, Wyd. Literackie, 2015;
Perspektywy badań nad kulturą, red. R. Kluszczyński, A. Zeidler-Janiszewska, Łódź 2008;
Storey, J. Studia kulturowe i badania kultury popularnej, Kraków, 2003;
Strinati, D. Wprowadzenie do kultury popularnej, Poznań 1998;
Szpunar, M., Czym są nowe media - próba konceptualizacji, Studia Medioznawcze 4 (35) 2008.
Świerkocki, M., Postmodernizm. Paradygmat nowej kultury, Wyd. UŁ, 1997;
Tożsamość kulturoznawstwa, red. Pankowicz A., Rokicki J., Plichta P., Kraków 2008.
Young, R.J.C., Postkolonializm. Wprowadzenie, Wyd. UJ, 2012.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: