Sztuka krajów hiszpańskiego obszaru językowego 3300-SKHOJ-MSF-1-Z
Celem zajęć jest zdobycie przez studentów ogólnej wiedzy na temat sztuki Hiszpanii oraz Ameryki Łacińskiej. Ważne jest zapoznanie się studentów z wzajemnym wpływem sztuki hiszpańskiej i latynoamerykańskiej, a także poznanie niezaprzeczalnych różnic między nimi.
Podczas zajęć są przedstawiane i analizowane najważniejsze dzieła sztuki i architektury hiszpańskiej i latynoamerykańskiej od czasów prehistorycznych do XX w. Po ukończeniu zajęć student powinien znać główne okresy w sztuce i architekturze Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej, najbardziej znaczące prądy artystyczne dla poszczególnych epok, rozpoznawać, opisywać i analizować dzieła wybitnych artystów, a także dostrzegać wzajemne powiązania sztuki Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej między sobą oraz z innymi dziedzinami takimi jak historia, kultura czy literatura.
1. Sztuka prehistoryczna, Sztuka iberyjska i celtycka; Architektura rzymska i wizygocka;
2. Architektura muzułmańska w Hiszpanii;
3. Sztuka romańska i gotycka, rzeźba i architektura; Gotyk Królów Katolickich;
4. Sztuka renesansu i baroku: El Greco – malarstwo manierystyczne, Diego de Velázquez – malarstwo barokowe
5. Sztuka doby klasycyzmu i romantyzmu - Francisco Goya;
6. Malarstwo realistyczne i impresjonistyczne XIX w. - Mariano Fortuny, Joaquín Sorolla
7. Wielcy artyści sztuki hiszpańskiej XX w.: Antonio Gaudi - kataloński modernizm, Pablo Picasso - malarstwo kubistyczne
8. Wielcy artyści sztuki hiszpańskiej XX wieku - Salvador Dalí malarstwo surrealistyczne / Sztuka Ameryki Łacińskiej - Konkwista: fundacja miast, klasztorów, misje.
9. Okres kolonialny: Barok latynoamerykański w architekturze; Wicekrólestwo Peru: szkoły plastyczne w Quito i w Cuzco; Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii: Metysaż - Miguel Cabrera
10. Wielkie ekspedycje naukowe: Ekspedycja botaniczna Flora de Bogota, kostumbryzm Carmelo Fernández, zagraniczni malarze podróżnicy: Juan Mauricio Rugendas
11. Sztuka akademicka XIX w. malarstwo historyczne, portrety José Gil de Castro, wielkie bitwy o niepodległość Martín Tovar y Tovar; pejzaże José María Velasco;
12. Muralizm Meksyk: prekursorzy José Guadalupe Posada, muraliści, Diego Riviera, José Clemente Orozco, David Alfaro Siqueiros
13. Artystki meksykańskie: fenomen Fridy Kahlo, sztuka naiwna Nahui Olin, realizm Marii Izquierdo; surrealizm Remédios Varo i Leonory Carrington
14. Sztuka nowoczesna XX w.: Joaquín Torres García uniwersalizm konstruktywny, Roberto Matta surrealizm Chile; Fernando de Szyszlo abstrakcjonizm Peru
15. Sztuka nowoczesna XX w.: Oswaldo Guayasamin sztuka polityczno-społeczna Ekwador; Fernando Botero "boteryzm" Kolumbia; Jesús Rafael Soto, Carlos Cruz-Diez sztuka kinetyczna i optyczna Wenezuela
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
K_W01 Student/ka zna i rozumie miejsce i znaczenie nauk o sztuce oraz wieloaspektowe powiązania studiów filologicznych i kulturoznawczych z dyscyplinami nauk humanistycznych.
K_W03 Student/ka zna i rozumie specjalistyczną terminologię, metodologię, przedmiot i kierunki badań właściwe dla hispanistyki
K_W09 Student/ka zna i rozumie w zaawansowanym stopniu wybrane wydarzenia z historii hiszpańskojęzycznych obszarów językowych oraz istotne aspekty i realia ich kultury.
K_U13 Student/ka potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności z wykorzystaniem odpowiednich źródeł z zakresu kultury i sztuki krajów hiszpańskiego obszaru językowego.
K_K01 Student/ka jest gotów/a do krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności z zakresu kultury i sztuki krajów hiszpańskiego obszaru językowego.
K_K04 Student/ka jest gotów/a do przestrzegania zasad etyki zawodowej.
K_K05 Student/ka jest gotów/a do dbałości o zachowanie dziedzictwa kulturowego krajów hiszpańskiego obszaru językowego.
Kryteria oceniania
Część wiedzy przekazywana w formie ilustrowanego slajdami wykładu i materiałów audiowizualnych, część w formie dyskusji, opartej na lekturze wybranych materiałów, mającej na celu przeprowadzenia opisu i analizy hiszpańskich i latynoamerykańskich dzieł sztuki.
Głównym warunkiem zaliczenia przedmiotu jest regularne uczęszczanie na zajęcia (dopuszczalne są dwie nieobecności), zaliczenie testu pisemnego obejmującego materiał omawiany na zajęciach oraz aktywność na zajęciach (przygotowanie do zajęć i prace domowe).
Praktyki zawodowe
-
Literatura
Literatura do sztuki hiszpańskiej:
Jean Babelon, „Sztuka hiszpańska”, Warszawa, 1974.
V.Bozal, “Historia del arte en España”, Madrid, Istmo, 1991.
J. M. Camaño, “Historia del arte español”, Editorial La Muralla, Madrid, 1993.
Vicente Aguilera Cerni, „Nowa sztuka hiszpańska”, Warszawa, 1970.
Patricia Wright, „Goya”,Wrocław, 1994.
José Ortega y Gasset, „Velázquez i Goya”, Warszawa, 1993.
Robert i Nicolas Descharnes, „Salvador Dali”, Warszawa, 1994.
Andrzej Witko (red.), „W przedsionku niebios: sztuka w Hiszpanii doby El Greca”, Kraków, 2015.
María Rosa Menocal, „Ozdoba świata : jak muzułmanie, żydzi i chrześcijanie tworzyli kulturę tolerancji w średniowiecznej Hiszpanii”, Kraków, 2006.
„Sztuka świata. T. 7”, [aut. rozdz. Barok w Hiszpanii Julian Gállego, Gudiol Ricart, red. nauk. t. Anna Lewicka-Morawska]
Vergara, “Diccionario de Arte Español”, Alianza Editorial, Madrid, 1996.
Andrzej Witko, „Sewilskie malarstwo siedemnastego wieku: od wizji mistycznych do marwtych natur”, Kraków-Kielce, 2013
Rainer Zerbst, „Gaudí 1852-1926: Antoni Gaudí i Cornet: życie dla architektury”, Koln, 1992.
Ingo F. Walther, „Pablo Picasso 1881-1973: geniusz stulecia”, Poznań, 1991.
Literatura do sztuki latynoamerykańskiej:
Leticia de La Casa „Sztuka Ameryki Łacińskiej” (red.) Dariusz Fedor, seria Biblioteka Gazety Wyborczej. „Historia Sztuki” t. 15 Agora, Kraków, 2010
Białostocki J., „O sztuce dawnej Ameryki. Meksyk i Peru”, Warszawa 1972.
Maria Eleonora Hebisz, „Sztuka w Ameryce Łacińskiej” [w] Marcin Gawrycki (red.), „Dzieje kultury latynoamerykańskiej”, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2009.
Mirosław Olszycki, „Świat kolonialnej Ameryki Łacińskiej: sztuka, Bóg, społeczeństwo”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2017.
Kubiak E., „Juli (Peru) – „miasto jezuitów”. Charakterystyczne cechy architektury misyjnej w okresie kolonialnym”, [w:] „Między złotym a srebrnym wiekiem kultury hiszpańskiej, red. M. Jagłowski i in., Olsztyn 2008, s. 169-186.
H. Herrera, „Frida. Życie i twórczość Fridy Kahlo”, Warszawa 2003.
Andrea Kettenmann, „Frida Kahlo 1907-1954: cierpienie i pasja”, Taschen, Warszawa 2002.
Andrea Kettenmann „Diego Rivera 1886-1957: rewolucyjny duch w sztuce współczesnej”, Taschen , Warszawa 2003.
Małgorzata Popczyk, „O wędrówce tendencji w malarstwie z Europy do Nowego Świata, czyli Meksyk surrealistyczny”, [w]
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny, nr 1
2015, str. 5-26.
http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-4150b6fc-bfd4-46cd-b9f4-4c09bff71d48
Katalogi i inne:
„Jose Guadalupe Posada (1852-1913) i współczesna sztuka meksykańska”, Warszawa, marzec 1966 / [red. katalogu Irena Jakimowicz], Muzeum Narodowe, Warszawa 1966.
Skarby sztuki meksykańskiej od czasów prekolumbijskich do naszych dni : Muzeum Narodowe w Warszawie, czerwiec - lipiec 1961 / [tekst katalogu Fernando Gamboa]. Muzeum Narodowe, Warszawa 1961.
„Sztuka Wicekrólestwa Peru”, katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2018 https://www.mnw.art.pl/wystawy/sztuka-wicekrolestwa-peru,214.html
“Fernando Botero: celebración-celebration”, textos Lina Botero, Mario Vargas Llosa, Carlos Fuentes, Fernando Botero, Museo de Bellas Artes de Bilbao: La Fábrica, Bilbao 2012.
Carlos Cruz-Diez, [w] „Sztuka Współczesna. Op-Art i abstrakcja geometryczna”, katalog aukcji Desa Unicum S.A., Warszawa 2018
https://issuu.com/desa_unicum/docs/katalog-sztuka-wspolczesna-op-art-i_5b1df737377819
Jesus Rafael Soto, „Inny Transatlantyk
Sztuka kinetyczna i op-art w Europie Środkowo-Wschodniej i Ameryce Łacińskiej” https://artmuseum.pl/pl/wydarzenia/inny-transatlantyk-sztuka-kinetyczna-i-op-art-w-europie
http://transatlantic.artmuseum.pl/pl/artist/jesus-rafael-soto/jesus-rafael-soto-penetrable-bbl-blue
„Matta. Człowiek i Wszechświat” Muzeum Narodowe Kraków 2013 https://mnk.pl/wystawy/matta-czlowiek-i-wszechswiat
Katalog wystawy „Frida Kahlo i Diego Rivera. Polski kontekst” Poznań
https://ckzamek.pl/podstrony/2299-nasze-wydawnictwa/
„Koncert upamiętniający Fernanda Szyszło” Ambasada RP w Limie 2019 http://wspolnotapolska.org.pl/60milionow/wiadomosci.php?id=7223/
Literatura dodatkowa:
Michaela Carter, „Surrealistka”, wydawn. Rebis, 2021
Elena Poniatowska „Leonora”, Sonia Draga, Warszawa 2017.
Suzanne Barbezat „Frida Kahlo prywatnie”, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2017.
J. M. G. Le Clézio, “Diego i Frida”, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009.
Maria Hesse, „Frida Kahlo: biografia”, Wydawnictwo Sonia Draga, Katowice 2018.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: