Historia krajów hiszpańskiego obszaru językowego 3300-HKHOJ-MSF-1-ZP
Konwersatorium ma na celu zapoznanie studentów z historią społeczno-polityczną i kulturową krajów hiszpańskojęzycznej Ameryki Łacińskiej. Obejmuje ono analizę struktur społecznych cywilizacji prekolumbijskich, procesów kolonizacji i ewangelizacji, rozwoju gospodarki kolonialnej, walk o niepodległość, a także narodzin i przemian państw narodowych. Szczególny nacisk położony zostanie na długofalowe skutki kolonializmu, rozwój ideologii i systemów politycznych oraz stosunki zewnętrzne, w tym wpływ Stanów Zjednoczonych. Zajęcia mają charakter interdyscyplinarny, łącząc historię z elementami antropologii, politologii i kulturoznawstwa.
Przykładowa tematyka zajęć:
1. Cywilizacje Mezoameryki: Majowie – rytuał, władza, wiedza.
2. Cywilizacje Mezoameryki: Aztekowie – rytuał, władza, wiedza
3. Imperium Inków i społeczeństwa andyjskie – organizacja i symbolika.
4. Karaiby przed Kolumbem – Tainowie i Karaibowie.
5. Konkwista i ewangelizacja – misje i synkretyzm religijny.
6. Społeczeństwo kolonialne – system kastowy i codzienność.
7. Niewolnictwo – praca przymusowa i opór.
8. Gospodarka kolonialna – encomienda, hacjenda i handel transatlantycki.
9. Wojny o niepodległość – rewolucje, idee Oświecenia.
10. Kształtowanie państw narodowych – ideologie, sekularyzacja, konflikty.
11. Ekspansja USA – interwencje i dominacja.
12. Modernizacja i teoria zależności – przypadki Ameryki Środkowej.
13. Rewolucje i masy – Meksyk, Argentyna, Kuba, Nikaragua.
14. Dyktatury i terroryzm państwowy – Chile, Argentyna, Ameryka Środkowa.
15. Przemiany demokratyczne, neoliberalizm i „różowa fala”.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
w sali
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W10 Student zna i rozumie w zaawansowanym stopniu wybrane wydarzenia z historii krajów hiszpańskiego obszaru językowego oraz istotne aspekty i realia ich kultur.
K_W12 Student zna i rozumie znaczenie wielokulturowości w budowaniu tożsamości jednostki i społeczności.
K_U01 Student potrafi zastosować podstawowe ujęcia teoretyczne właściwe dla nauk o kulturze i religii.
K_U03 Student potrafi rozpoznawać, analizować i interpretować różne rodzaje tekstów historycznych oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem specjalistycznej terminologii i właściwych metod.
K_K04 Student/ka jest gotów/a do dbałości o zachowanie hiszpańskiego dziedzictwa kulturowego.
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne:
· Konwersatorium z elementami wykładu problemowego.
· Analiza źródeł historycznych (teksty, obrazy, relacje podróżników, dokumenty).
· Dyskusje tematyczne.
· Projekcje filmów dokumentalnych i materiałów multimedialnych.
· Zajęcia z wykorzystaniem map i infografik.
Metody weryfikacji efektów uczenia się:
70% egzamin pisemny
15% analiza zadanych materiałów źródłowych
15% obserwacja aktywności na zajęciach poprzez udział w dyskusjach
W czasie trwania konwersatorium dopuszcza się dwie nieusprawiedliwione nieobecności.
Literatura
· Sergio Guerra Vilaboy, Etapas y procesos en la historia de América Latina, Cuadernos de Trabajo IIHS de Universidad Veracruzana, Xalapa 1997.
· Marcin F. Gawrycki (red.), Dzieje Kultury Latynoamerykańskiej, PWN, Warszawa 2005. (Rozdział III. KRÓTKIE DZIEJE AMERYKI ŁACIŃSKIEJ - Jarosław Spyra)
· John Chasteen, Ogień i krew. Historia Ameryki Łacińskiej, Warszawa 2007.
· Marshall Eakin, Historia Ameryki Łacińskiej. Zderzenie kultur, Kraków 2010.
· Chasteen, John Ch. (2007) Ogień i krew. Historia Ameryki Łacińskiej. Tłum. Katarzyna Bartuzi. Warszawa, PIW (wybrane fragmenty).
· Dembicz, Katarzyna (2014) "Kuba współczesna i przyszła. Rzeczywistość gospodarcza versus transformacja polityczna i społeczna”. Ameryka Łacińska 3-4 (85-86): 23-33.
· Giersz, Miłosz (2009) “Prekolumbijskie cywilizacje Andów Środkowych” [w:] Dzieje kultury latynoamerykańskiej, red. Marcin F. Gawrycki, Warszawa, PWN, str.: 85-96.
· Jodłowska, Elżbieta (2014) “Wampir andyjski - postać pishtaco we współczesnej kulturze peruwiańskiej” [w:] Przyroda i kultura Peru. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego, str.: 85-90.
· Skorupka Alfred (2021), "Przyczyny upadku cywilizacji andyjskiej", Cywilizacja i Polityka, nr 19, str.: 122-135.
· Tomicki Ryszard (1990), Ludzie i bogowie. Indianie meksykańscy wobec Hiszpanów we wczesnej fazie konkwisty, Wrocław, Ossolineum, str.: 45-95.
· Walendziak Teresa (2009) “Synkretyzm religijny” [w:] Dzieje kultury latynoamerykańskiej, red. Marcin F. Gawrycki, Warszawa, PWN, str.: 246-256.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: