Historia krajów hiszpańskiego obszaru językowego 3300-HKHOJ-MSF-1-L
W sposób przekrojowy zostaną przedstawione wybrane wydarzenia i zagadnienia z historii krajów hiszpańskiego obszaru językowego z uwzględnieniem następujących tematów:
1. Rzymski podbój i romanizacja Półwyspu Iberyjskiego.
2. Podbój muzułmański – chrześcijańska Hiszpania a cywilizacja arabska.
3. Rekonkwista – rozwój królestw chrześcijańskich, odkrycie grobu św. Jakuba i powstanie pielgrzymkowych szlaków.
4. Mezoamerykańskie cywilizacje w obliczu konkwisty hiszpańskiej.
5. Imperium Inków na początku XVI wieku.
6. 1492: pierwsza podróż Krzysztofa Kolumba i “spotkanie dwóch światów” jako początek intensywnej wymiany towarów, dóbr kulturowych i idei między Ameryką a Europą.
7. 1492: zdobycie Grenady i wydalenie Żydów jako przyczynek do refleksji nad wielokulturowością Hiszpanii.
8. Ewangelizacja rdzennych mieszkańców Ameryki w okresie kolonialnym jako źródło synkretyzmu religijnego.
9. Dynastia Habsburgów na tronie hiszpańskim: Półwysep Iberyjski centrum światowego imperium.
10. Społeczeństwo kolonialne - Gachupines, Kreole, Metysi, Indianie i Afrolatynoamerykanie - a formowanie się tożsamości kulturowych w Ameryce Łacińskiej.
11. Reformy oświeceniowe i rewolucja liberalna – narastanie hiszpańskiego antyklerykalizmu.
12. Kraje Ameryki Łacińskiej wobec polityki imperializmu Stanów Zjednoczonych w XIX i XX wieku.
13. Polityka centralistyczna kontra regionalizmy (Galicja, Kraj Basków).
14. Konkwista i kolonizacja w pamięci kulturowej współczesnych społeczności indiańskich Meksyku i Peru.
15. Polityka centralistyczna kontra regionalizmy (Katalonia).
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
w sali
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W03 Student zna i rozumie podstawową terminologię, metodologię, przedmiot i kierunki badań właściwe dla studiów iberystycznych
K_W09 Student zna i rozumie wybrane wydarzenia z historii Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej oraz istotne aspekty i realia ich kultury;
K_W12 Student zna i rozumie znaczenie wielokulturowości w budowaniu tożsamości jednostki i społeczności
K_U01 Student potrafi zastosować podstawowe ujęcia teoretyczne właściwe dla studiów filologicznych i kulturoznawczych
K_U03 Student potrafi rozpoznawać, analizować i interpretować różne rodzaje tekstów hiszpańskich, umiejscowić je w ogólnym kontekście historyczno-kulturowym oraz przeprowadzić ich analizę z użyciem podstawowej terminologii i właściwych metod;
K_K05 Student jest gotów do dbałości o zachowanie dziedzictwa kulturowego
Kryteria oceniania
Zajęcia audiowizualne. Część wiedzy przekazywana w formie wykładu, część w formie dyskusji, opartej na lekturze wybranych materiałów, mającej na celu przeprowadzenie analizy i interpretacji zjawisk i procesów historycznych i kulturowych zachodzących w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej.
Warunkiem zaliczenia konwersatorium jest napisanie egzaminu końcowego. Obecności i aktywność również będą miały wpływ na ocenę końcową. Osobom, które będą aktywne na zajęciach ocena końcowa zostanie podwyższona o 0,5 oceny. Natomiast osoby, które będą miały więcej niż 2 nieobecności ocena zostanie obniżona o 0,5 oceny.
Literatura
HISZPANIA
Barbarzak, Dawid (2009) „Rzymskie igrzyska i hiszpańska corrida. Rys porównawczy obu tradycji na wybranych przykładach. Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae XXVI/2: 19-43.
Defourneaux, Marcelin (1986) Życie codzienne w Hiszpanii w wieku złotym (fragmenty). Warszawa, PIW.
Kamen, Henry (2008) Imperium hiszpańskie. Dzieje rozkwitu i upadku (fragmenty). Warszawa, Bellona.
Lévi-Provençal, Évariste (2006) Cywilizacja arabska w Hiszpanii (fragmenty). Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Matuszewska-Sulima, Bogna (2016) „Droga Francuska Camino de Santiago – dziedzictwo kulturowe i pielgrzymi w pierwszej dekadzie XXI w.”. Peregrinus Cracoviensis 27 (4): 141–158.
Menocal, Maria Rosa (2006) Ozdoba świata. Jak muzułmanie, żydzi i chrześcijanie tworzyli kulturę tolerancji w średniowiecznej Hiszpanii (fragmenty). Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Miłkowski, Tadeusz (2006) Kościół w społeczeństwie hiszpańskim XIX i XX wieku. Od mnichów na wojnie do wojny z mnichami (fragmenty). Łąck, Oficyna Wydawnicza Leksem.
Szul, Roman (2015) „Regionalizm w Hiszpanii”. MAZOWSZE Studia Regionalne nr 16/2015, I. Analizy i Studia: 13-51 (fragmenty).
Wyszyńska, Joanna (2017) „Powrót Sefardyjczyków. O Żydach we współczesnej Hiszpanii”. Pogranicze. Studia Społeczne. Tom XXIX (2017): 169-200.
Podręczniki:
Miłkowski, Tadeusz, Machcewicz, Paweł (2009) Historia Hiszpanii. Wrocław, Ossolineum.
Tuñón de Lara, Manuel, red. (1999 i następne wydania) Historia Hiszpanii. Kraków, Universitas.
AMERYKA ŁACIŃSKA
Chasteen, John Ch. (2007) Ogień i krew. Historia Ameryki Łacińskiej. Tłum. Katarzyna Bartuzi. Warszawa, PIW (wybrane fragmenty).
Dembicz, Katarzyna (2014) "Kuba współczesna i przyszła. Rzeczywistość gospodarcza versus transformacja polityczna i społeczna”. Ameryka Łacińska 3-4 (85-86): 23-33.
Gawrycki, Marcin F. (2014) Chrystus jada cuy. Latynoamerykańska sztuka kulinarna nie od kuchni. Warszawa, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego - Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW (wybrane fragmenty).
Giersz, Miłosz (2009) “Prekolumbijskie cywilizacje Andów Środkowych” [w:] Dzieje kultury latynoamerykańskiej, red. Marcin F. Gawrycki, Warszawa, PWN, str.: 85-96.
Jodłowska, Elżbieta (2014) “Wampir andyjski - postać pishtaco we współczesnej kulturze peruwiańskiej” [w:] Przyroda i kultura Peru. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego, str.: 85-90.
Mikulska-Dąbrowska, Katarzyna (2009) “Prekolumbijskie cywilizacje Mezoameryki” [w:] Dzieje kultury latynoamerykańskiej, red. Marcin F. Gawrycki, Warszawa, PWN, str.: 73-84.
Rostworowska, Maria (2007) Historia państwa Inków. Warszawa, PIW (wybrane fragmenty).
Skorupka Alfred (2021), "Przyczyny upadku cywilizacji andyjskiej", Cywilizacja i Polityka, nr 19, str.: 122-135.
Tomicki Ryszard (1990), Ludzie i bogowie. Indianie meksykańscy wobec Hiszpanów we wczesnej fazie konkwisty, Wrocław, Ossolineum, str.: 45-95.
Walendziak Teresa (2009) “Synkretyzm religijny” [w:] Dzieje kultury latynoamerykańskiej, red. Marcin F. Gawrycki, Warszawa, PWN, str.: 246-256.
Zyblikiewicz Lubomir (1972), "Stosunki między Stanami Zjednoczonymi a Ameryką Łacińską w XIX i XX w", Dzieje Najnowsze, rocznik IV/2, str.: 59-72.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: