Historia Hiszpanii 3300-HHis-MSF-1-ZP
Celem kursu jest przybliżenie historii Hiszpanii w sposób interdyscyplinarny, z naciskiem na związek pomiędzy wydarzeniami historycznymi a kształtowaniem się hiszpańskiej tożsamości kulturowej i społecznej. Zajęcia obejmują przegląd kluczowych momentów w dziejach Półwyspu Iberyjskiego — od starożytności po czasy współczesne — z uwzględnieniem nie tylko polityki, ale także aspektów społecznych, religijnych, ekonomicznych i kulturowych.
Szczególną uwagę poświęca się perspektywie infrahistorii, czyli historii ludzi i grup społecznych, które były przez długi czas marginalizowane w tradycyjnej narracji: kobiet, klas ludowych, mniejszości etnicznych, narodowych i religijnych, a także społeczności żyjących poza głównym nurtem politycznym czy geograficznym. W tym duchu w ramach kursu uwzględniane będą także założenia herstory, a więc historia kobiet i ich roli w przemianach społecznych, gospodarczych i kulturowych Hiszpanii.
Kurs podkreśla znaczenie różnorodności kulturowej i etnicznej Hiszpanii — zarówno w kontekście historycznym (dziedzictwo arabskie, żydowskie, romańskie, afroiberyjskie), jak i współczesnym (społeczeństwo wielokulturowe, migracje, wielojęzyczność, wspólnoty autonomiczne). Analizowane będą procesy tworzenia i negocjowania tożsamości, pamięci zbiorowej i mitów założycielskich, a także mechanizmy wykluczenia, przemocy symbolicznej i oporu.
TEMATY POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ:
1. Hiszpania przed przybyciem Rzymian
2. Hiszpania w czasach Rzymian i Wizygotów
3. Muzułmańska konkwista i Al-Andalus
4. Rekonkwista i powstanie średniowiecznych państw
5. Unia Korony Kastylii i Korony Aragonii, dynastia Habsburgów na tronie Hiszpanii
6. Hiszpania pod panowaniem Habsburgów. Złoty Wiek
7. Hiszpania pierwszych Burbonów. Oświecenie
8. Wiek XIX: od Wojny o Niepodległość do I Republiki
9. Restauracja Burbonów: kacykizm i narodziny ruchów robotniczych
10. II Republika: wzloty i upadki młodej demokracji
11. Wojna domowa: „nie ma w sobie nic z kobiety”
12. Dyktatura frankistowska: narodowy katolicyzm, zimna wojna i najazd Szwedek
13. Przemiany demokratyczne: „nie jesteśmy monarchistami, jesteśmy juancarlistami”
14. Rządy socjalistów: od wielkich sukcesów do wielkich skandali
15. Zmierzch systemu dwupartyjnego: ruch oburzonych i narodziny trzeciej siły
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W01 Student/ka zna i rozumie miejsce i znaczenie historii Hiszpanii oraz jej wieloaspektowe powiązania z kulturą Hiszpanii.
K_W10 Student/ka zna i rozumie w zaawansowanym stopniu wybrane wydarzenia z historii Hiszpanii oraz istotne aspekty i realia jej kultury.
K_U14 Student/ka potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności z wykorzystaniem odpowiednich źródeł.
K_K01 Student/ka jest gotów/a do krytycznej oceny własnej wiedzy i umiejętności oraz odbieranych treści.
K_K04 Student/ka jest gotów/a do dbałości o zachowanie hiszpańskiego dziedzictwa kulturowego.
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne:
wykład interaktywny, pogadanka, karty pracy, praca w grupach/metoda problemowa, odwrócona klasa, elementy metody projektowej
Metody i kryteria oceniania:
- egzamin końcowy (75%): pisemny test jednokrotnego wyboru
- możliwość zdobycia dodatkowych punktów za udział w dyskusjach, pracę w grupie i realizację projektów (25%)
Literatura
Barbarzak, Dawid (2009) „Rzymskie igrzyska i hiszpańska corrida. Rys porównawczy obu tradycji na wybranych przykładach. Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae XXVI/2: 19-43.
Defourneaux, Marcelin (1986) Życie codzienne w Hiszpanii w wieku złotym (fragmenty). Warszawa, PIW.
Kamen, Henry (2008) Imperium hiszpańskie. Dzieje rozkwitu i upadku (fragmenty). Warszawa, Bellona.
Lévi-Provençal, Évariste (2006) Cywilizacja arabska w Hiszpanii (fragmenty). Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Matuszewska-Sulima, Bogna (2016) „Droga Francuska Camino de Santiago – dziedzictwo kulturowe i pielgrzymi w pierwszej dekadzie XXI w.”. Peregrinus Cracoviensis 27 (4): 141–158.
Menocal, Maria Rosa (2006) Ozdoba świata. Jak muzułmanie, żydzi i chrześcijanie tworzyli kulturę tolerancji w średniowiecznej Hiszpanii (fragmenty). Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Miłkowski, Tadeusz (2006) Kościół w społeczeństwie hiszpańskim XIX i XX wieku. Od mnichów na wojnie do wojny z mnichami (fragmenty). Łąck, Oficyna Wydawnicza Leksem.
Szul, Roman (2015) „Regionalizm w Hiszpanii”. MAZOWSZE Studia Regionalne nr 16/2015, I. Analizy i Studia: 13-51 (fragmenty).
Wyszyńska, Joanna (2017) „Powrót Sefardyjczyków. O Żydach we współczesnej Hiszpanii”. Pogranicze. Studia Społeczne. Tom XXIX (2017): 169-200.
Podręczniki:
Miłkowski, Tadeusz, Machcewicz, Paweł (2009) Historia Hiszpanii. Wrocław, Ossolineum.
Tuñón de Lara, Manuel, red. (1999 i następne wydania) Historia Hiszpanii. Kraków, Universitas.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: