Cywilizacja europejska I 3227-MW1CE1E

1. Pojęcie cywilizacja. Etymologia pojęcia. Relacje między pojęciami; cywilizacja - kultura. Główne założenia metodologiczne badań, kierunki (szkoły) współczesnych badań nad cywilizacją. Postulat interdyscyplinarności.
2. Rozwój cywilizacji. Podejście antropologiczno - kulturowe. Człowiek i formy jego aktywności. Stan natury - stan kultury. Poszczególne etapy rozwoju cywilizacji.
3. Pojęcie Europa. Źródła etymologiczno - kulturowe. Antyczny mit o Europie. Początki kultury europejskiej. Przejście od mitu do świadomości europejskiej.
4. Orientalne wpływy na proces tworzenia się kultury europejskiej.
5. Judaizm a kultura europejska. Znaczenie monoteizmu judaistycznego na proces kształtowania się kultury europejskiej.
6. Cywilizacja antyczna. Powstanie i rozwój cywilizacji greckiej. Cywilizacja kreteńska.
7. Klasyczna Grecja. Jej wpływ na kształtowanie się cywilizacji europejskiej. Rozwój kultury intelektualnej. Klasyczna filozofia i sztuka.
8. Greckie polis i jej znaczenie dla tworzenia się tradycji demokratycznej.
9. Okres hellenistyczny. Znaczenie synkretyzmu kulturowego dla cywilizacji europejskiej.
10. Rzym - znaczenie kultury prawnej. Administracja państwowa.
11. Imperium Romanum - wzorzec dla przyszłych idei państwowych Europy. Znaczenie tradycji rzymskiej.
12. Powstanie i rozwój chrześcijaństwa. Miedzy judaizmem a kulturą antyczną.
13. Rozwój chrześcijaństwa. Jego wpływ na system wartości. Przejęcie modelu rzymskiego. Upadek Rzymu. Jego wpływ na dalszy rozwój Europy. Znaczenie Bizancjum.
14. Wieki ciemne (barbarzyńcy w Europie)- początek nowej kultury Średniowiecza. Idea rzymska w Średniowieczu.
15. Kultura dojrzałego Średniowiecza - scholastyka.
16. Islam i jego wpływ na kulturę europejską.
17. Odrodzenie - zwrot w kierunku kultury świeckiej. Znaczenie reformacji dla nowych prądów kulturowych w Europie.
18. Era jednostki - nowa antropologia filozoficzna. Zmierzch metafizyki. Początek nowej wiedzy przyrodniczej. Miedzy racjonalizmem a empiryzmem.
19. Oświecenie - nowe prądy intelektualne. Próby zmian społecznych. Znaczenie rewolucji francuskiej. Kodeks Napoleona. Postęp społeczny.
20. Idea państwa narodowego. Kultura obywatelska. Nacjonalizm.
21. Wielkie projekty społeczne. Ewolucyjne i rewolucyjne paradygmaty przebudowy życia społecznego. Rola państwa. Socjalizm - między modelem rewolucyjnym a demokratycznym. Totalitaryzm, jego przejawy w życiu społecznym.
22. Europejskie koncepcje imperialne. Europocentryzm. Stosunek do państw zamorskich. Kolonializm.
23. Rozwój nauki i techniki - wpływ na życie społeczne. Cywilizacja techniczna.
24. Heglizm - podstawa dla budowy modeli cywilizacyjnych. Heglowska filozofia dziejów. Koncepcja Europy.
25. Wschodnioeuropejskie modele cywilizacyjne. Myśl rosyjska. Idea rosyjska. Koncepcja Danielewskiego. Komunistyczna koncepcja światowego imperium.
26. Zachodnie modele cywilizacyjne. Koncepcje O.Spenglera, A.Toynbego, L.A.White'a.
27. Polskie modele cywilizacyjne. Koncepcje F.Konecznego, M.Zdziechowskiego, O.Haleckiego, J.Brauna.
28. Cywilizacja zachodnia w ujęciu S.Huntingtona. Model konfrontacji miedzy cywilizacjami. Filozofia dialogu jako odpowiedź na model konfrontacyjny.
29. Integracja europejska - czy nowy model cywilizacyjny?
30. Cywilizacja europejska a koncepcje postmodernistyczne. Współczesna refleksja nad cywilizacją europejską w kontekście wartości uniwersalnych i lokalnych.