Przedmiot fakultatywny: Życie kulturalne Wilna w okresie międzywojennym 3224-PRZEDF70
Cykl zajęć odkrywa Wilno lat 20. i 30. Ukazuje rozwój oświaty, nauki i sztuki, w tym olbrzymi wkład jaki wniósł Uniwersytet Stefana Batorego. Przedstawia inicjatywy wileńskich literatów, artystów, społeczników: zarówno polskich jak i z innych grup narodowościowych. Zajęcia są próbą odsłony ważnych i czasem już zapomnianych wydarzeń, którymi żyło przedwojenne Wilno. Student rozwija swoje umiejętności badawcze, uczy się samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego.
Omówione zostaną następujące problemy:
1.Wilno - miasto wielu narodowości
2. Sytuacja społeczno-polityczna w Wilnie w latach 1918-1922
3.Odnowienie Uniwersytetu Stefana Batorego
4. Życie kulturalne diaspory żydowskiej w Wilnie
5. Losy świątyń wileńskich a napięcia pomiędzy grupami narodowościowymi w Wilnie
6. Działalność naukowa profesorów Uniwersytetu Stefana Batorego
7.Wileńskie środowisko studenckie
8.Grupa „Żagary”
9.Środowisko skupione wokół wileńskich krajowców
10.Prasa międzywojennego Wilna
11.Społeczność tatarska i karaimska w międzywojennym Wilnie
12.Działalność wileńskich organizacji białoruskich w Wilnie
13.Diaspora litewska w Wilnie
14.”Z kart kalendarza”: wydarzenia polityczne, religijne i kulturalne, którymi żyło przedwojenne Wilno
15.”Ulicami przedwojennego Wilna”
Nakład pracy studenta:
Uczestnictwo w zajęciach w sali – 30 godzin (1 ECTS)
Przygotowanie do zaliczenia ustnego – 30 godzin (1 ECTS)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student po ukończeniu zajęć:
[Wiedza:]
zna i rozumie w jaki sposób rozwijało się życie kulturalne Wilna w dwudziestoleciu międzywojennym, zna pojęcia i koncepcje historyczne wiążące je z Europą Środkowo-Wschodnią jako regionem, ze szczególnym uwzględnieniem procesów i zjawisk kulturowych w kontekście przemian społecznych i politycznych (K1_W04; Odniesienie do P6S_WG Zakres i głębia, P6S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)
zna i rozumie w podstawowym stopniu zagadnienia dotyczące kształtowania się relacji kulturalnych, narodowościowych, religijnych i społeczno-politycznych w Wilnie w okresie międzywojennym (K1_W06; Odniesienie do P6S_WG Zakres i głębia, P6S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)
[Umiejętności:]
potrafi wyszukać, selekcjonować, analizować i wykorzystywać potrzebne mu informacje z różnych źródeł (K1_U01; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
potrafi rozwijać swoje umiejętności badawcze, samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego; umiejętnie formułować myśli, prezentować wyniki badań w postaci wypowiedzi ustnej lub pisemnej (różnego typu) (K1_U03; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
potrafi odwołując się do zdobytej wiedzy teoretycznej i praktycznej wykorzystać ją w typowych wypowiedziach profesjonalnych dotyczących życia kulturalnego Wilna w dwudziestoleciu międzywojennym, a także jego specyfiki w kontekście globalnym, logicznie je konstruować, odwołując się do stanowisk innych uczestników tych sytuacji komunikacyjnych (K1_U06; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
[Kompetencje społeczne:]
jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy, ciągłego dokształcania się i uzupełniania zdobytej wiedzy (K1_K01; Odniesienie do P6S_KK)
jest gotów do uczestniczenia w życiu kulturalnym i korzystania z jego różnorodnych form (K1_K05; Odniesienie do P6S_KR)
Kryteria oceniania
Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu jest obowiązkowa obecność na zajęciach zgodnie ze Szczegółowymi zasadami studiowania na Wydziale Lingwistyki Stosowanej (uchwała nr 114 Rady Wydziału LS z dnia 19.12.2017 r.).
Zajęcia prowadzone będą w formie dyskusji na temat zadanych lektur lub materiału zaprezentowanego przez prowadzącego w formie prezentacji. Aktywny udział w dyskusji oznacza merytoryczne uczestnictwo w dyskusji podczas co najmniej 50% zajęć.
Zaliczenie ustne obejmie wiedzę z materiału omawianego na zajęciach w czasie semestru i obejmie dwa losowo wybrane pytania z materiału omawianego na zajęciach. Na końcową ocenę składają się:
Aktywny i merytoryczny udział w zajęciach (40%).
Zaliczenie ustne (60%).
Skala ocen:
0%-49% - 2
50%-60% - 3
61%-70% - 3+
71%-80% - 4
81%-90% - 4+
91%-100% - 5
Dodatkowa wiedza - 5+
Literatura
Bohdan Janusz, Karaici w Polsce, Kraków 1927.
Borawski Piotr, Dubiński Aleksander, Tatarzy polscy. Dzieje, obrzędy, legendy i tradycje, Warszawa 1986.
Brzoza Czesław, Sowa Andrzej, Historia Polski 1918-1945, Kraków 2005.
Brzoza Czesław, Żydowska mozaika polityczna w Polsce 1917-1927. Wybór dokumentów, Kraków 2003.
Bujnicki Tadeusz, W Wielkim Księstwie Litewskim i w Wilnie, Warszawa 2010.
Dawidowicz Aleksander, Etos polskich Tatarów, „Wileńskie Rozmaitości”, 1996, nr 1 (33).
Dubowik Henryk, Biblioteka im. Wróblewskich w Wilnie, „Wileńskie Rozmaitości”, 1991, nr 3 (7).
Gomółka Krystyna, Białoruskie instytucje życia gospodarczego w II Rzeczypospolitej, „Białoruskie Zeszyty Historyczne”, Białystok 1997, z. 8.
Gomółka Krystyna, Polityka rządów polskich wobec mniejszości białoruskiej w latach 1918-1939, „Białoruskie Zeszyty Historyczne”, Białystok 1995, z. 4.
Herbaczewski Józef Albin, Polska a Litwa. Rozważania na czasie, Wilno 1921.
Jasienica Paweł, Pamiętnik, Kraków 1989.
Kancedikiene Eliszewa, Cemach Szabad, „Wileńskie Rozmaitości”, 2000, nr 5 (61).
Kiaupa Zigmantas, Kiaupienė Jūrate, Kuncevičius Albinas, Historia Litwy. Od czasów najdawniejszych do 1795 roku, Warszawa 2008.
Kłos Juliusz, Wilno. Przewodnik turystyczno-krajoznawczy, Wilno 1937.
Kornat Marek, Polska szkoła sowietologiczna 1930-1939, Kraków 2003.
Kosman Marceli, Wilno dawniej i dziś, Toruń 1993.
Lewandowska Stanisława, Wilno 1921-1944. Czasy i ludzie, Warszawa 2009.
Łossowski Piotr, Po tej i tamtej stronie Niemna. Stosunki polsko-litewskie 1883-1939, Warszawa 1995.
Łossowski Piotr, Litwa, Warszawa 2001.
Mironowicz Antoni, Rewindykacja prawosławnych obiektów sakralnych w II Rzeczpospolitej, „Białoruskie Zeszyty Historyczne”, Białystok 2004, z. 21.
Niemczykowa Aleksandra, Żydzi w moich wspomnieniach [w:] Świat nie pożegnany, red. Krzysztof Jasiewicz, Warszawa 2004.
Ochmański Jerzy, Historia Litwy, Warszawa 1990.
Pozostawione historii. Litwini o Polsce i Polakach, pod red. Katarzyny Korzeniewskiej i Vladasa Sirutavičiusa, Kraków 1999.
Siedlecki Michał, Wspomnienia z pierwszych dwu lat organizacji Uniwersytetu Wileńskiego, Wilno 1929.
Sławińska Irena, Współżycie narodów w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, „Wileńskie Rozmaitości”, 1994, nr 2 (22).
Tochtermann Jan Jerzy, Ilość, rozmieszczenie i struktura zawodowa Tatarów w Polsce, Kraków 1935.
Tomaszewski Jerzy, Zarys dziejów Żydów w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1990.
Tyszkiewicz Jan, Z historii Tatarów polskich 1794-1944, Pułtusk 1998.
Wiśniewski Tomasz, Jeruzalem Północy, „Wileńskie Rozmaitości”, 1996, nr 3 (35).
Wołkonowski Jarosław, Stosunki polsko-żydowskie w Wilnie i na Wileńszczyźnie 1919-1939, Białystok 2004.
oraz inne publikacje podane na zajęciach.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: