Historia kultury i sztuki krajów regionu: Ukraina (I) 3224-D3HKSU
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi problemami dziejów kultury i sztuki Ukrainy od początków do początku XIX wieku.
W trakcie zajęć student rozwija swoje umiejętności badawcze, uczy się samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego.
Przedmiotem zajęć będą następujące tematy:
1. Słowiańskie źródła ukraińskiej kultury. Ukraiński folklor jako cenny materiał źródłowy. Etnograficzne regiony Ukrainy. Współczesne ukraińskie dyskusje o genezie kultury ukraińskiej.
2. Kultura Rusi Kijowskiej. Sakralna i nie sakralna kultura staroruska. Najznaczniejsze zabytki architektoniczne Rusi Kijowskiej. Charakterystyczne osobliwości zabudowania Kijowa. Malarstwo staroruskie, ikona. Rękopisy na Rusi. Sztuka muzyki staroruskiej. Osiągnięcia kulturowe Rusi Kijowskiej a najazd mongolsko-tatarski.
3. Architektura i budownictwo XIII-XV st.: dwa kierunki – zachowanie tradycji i westernizacja.
4. Kultura Ukrainy w wieku XV-XVII. Na skrzyżowaniu Wschodu i Zachodu. Kozaczyzna jako zjawisko kulturowe. Bractwa cerkiewne a ruch na rzecz reform i oświaty. Barok ukraiński.
5. Kultura Ukrainy końca XVII – pocz. XVIII st. Oświecenie a Ukraina. Późny barok ukraiński.
6. Kultura Ukrainy pierwszej połowy st. XIX. Tradycjonalizm i romantyzm. Sztuka klasycyzmu i romantyzmu (Architektura i malarstwo). Rozwój miast, procesy urbanizacji.
7. Romantyczne i realistyczne w malarstwie Tarasa Szewczenki. Realistyczne tendencje w malarstwie wieku XIX. Ruch „pieredwiżników”: Kijów, Charków, Odessa.
8. Kultura muzyczna w wieku XIX – pocz. XX. Badania folklorystyczne. Kompozytor Mykoła Łysenko jako założyciel ukraińskiej szkoły kompozytorskiej. Kompozytorzy szkoły przemyskiej (M. Werbycki). Wybitni ukraińscy śpiewacy operowi (S. Kruszelnicka, A. Didur)
9. Kultura drugiej połowy XIX st. Niedzielne szkoły, „Proswita” a jej rola w procesie kulturowym. Architektura i malarstwo na Ukrainie w ostatnich dziesięcioleciach wieku XIX.
10. „Teatr koryfeuszy”. Mecenasi i kolekcjonerzy. Muzea.
11. Na przełomie XIX-XX st. Tradycja a awangarda w sztuce ukraińskiej. Modernizm w architekturze
Nakład pracy studenta:
Uczestnictwo w zajęciach w sali – 30 godzin (1 ECTS)
Przygotowanie do zajęć - 30 godzin (1 ECTS)
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student po ukończeniu zajęć:
1) zna w zaawansowanym stopniu historię kultury i sztuki Ukrainy od początków do początku XX wieku (S1_W01, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_W03 K1_W04).
2) wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i użytkuje informacje na temat historii kultury Ukrainy (S1_U01, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_U01).
3) odwołując się do zdobytej wiedzy teoretycznej i praktycznej potrafi wykorzystać ją w typowych wypowiedziach profesjonalnych dotyczących historii kultury Ukrainy w kontekście globalnym, logicznie je konstruować, odwołując się do stanowisk innych uczestników tych sytuacji komunikacyjnych (S1_U02, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_U04 K1_U06).
4) potrafi rozwijać swoje umiejętności badawcze, samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego; umiejętnie formułować myśli, prezentować wyniki badań w postaci wypowiedzi ustnej lub pisemnej (S1_U03, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_U03, K1_U02).
5) potrafi przygotować wypowiedź pisemną i ustną na wybrane tematy z zakresu historii kultury Ukrainy oraz prezentować wyniki swojej pracy na forum grupy (S1_U06, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_U01, K1_U08, K1_U09).
6) potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę na różnych etapach uczestnictwa w typowych sytuacjach profesjonalnych (S1_U08, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_U06, K1_U07, K1_U08).
7) zyskuje kompetencje w zakresie zdolności do ciągłego dokształcenia się i uzupełniania zdobytej wiedzy (S1_K04, Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia: K1_K01, K1_K02).
Kryteria oceniania
Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia jest obowiązkowa obecność na zajęciach zgodnie ze Szczegółowymi zasadami studiowania na Wydziale Lingwistyki Stosowanej (uchwała nr 114 Rady Wydziału LS z dnia 19.12.2017 r.)
Zajęcia prowadzone będą w formie dyskusji na temat zadanych lektur lub materiału zaprezentowanego przez prowadzącego w formie prezentacji. Aktywny udział w dyskusji oznacza merytoryczne uczestnictwo w dyskusji podczas co najmniej 50% zajęć.
Przewidziana jest także praca pisemna (3-6 s.) lub prezentacja na temat zadany przez prowadzącego. Ostateczny termin składania pracy pisemnej stanowi data wyznaczona przez prowadzącego na pierwszych lub drugich zajęciach. Osoby nieobecne na tych zajęciach zobowiązane są do zasięgnięcia informacji u prowadzącego zajęcia.
Zaliczenie na ocenę będzie miał charakter ustny i obejmie wiedzę z materiału omawianego na zajęciach w czasie semestru. Zaliczenie obejmie trzy losowo wybrane pytania.
Na końcową ocenę składają się:
Aktywny i merytoryczny udział w zajęciach (50%).
Praca pisemna lub prezentacja na temat wyznaczony przez prowadzącego zajęcia (50%).
Skala ocen:
0%-49% - 2
50%-60% - 3
61%-70% - 3+
71%-80% - 4
81%-90% - 4+
91%-100% - 5
Dodatkowa wiedza - 5+
Literatura
1. Ukraina. Teraźniejszość i przeszłość. Praca zbiorowa pod red. M. Karasia i A. Podrazy, Kraków 1970
2. Włodzimierz Wilczyński. Leksykon kultury ukraińskiej. Kraków 2004.
3. Polska-Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa. Pod red. S. Stępnia. T 1-5, Przemyśl 1990-2000.
4. Słowo o bogu i człowieku. Myśl religijna Słowian Wschodnich doby staroruskiej. Wybrał, przełożył i opracował Ryszard Łużny, Kraków 1995
5. Halina Łozko. Rodzima wiara ukraińska. Wrocław 1997.
6. Antoni Mironowicz. Bractwa cerkiewne w Rzeczypospolitej. Białystok 2003
7. Ryszard Łużny. Pisarze kręgu Akademii Kijowsko-Mohylańskiej a literatura polska z dziejów związków kulturalnych polskowschodniosłowiańskich w XVII-XVIII w. Kraków 1966.
8. Stanisław Stępień, Rola Przemysla w ukraińskim odrodzeniu narodowym w Galicji w pierwszej połowie XIX wieku. [w:] Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze, t. 8-9, s. 127-137.
9. W. Mokry, Ruska Trójca, Kraków 1997
10. Język, literatura, kultura, historia Ukrainy. Pod red. W. Mokrego, Kraków 2003.
11. Olga Popowicz. Pieśń solowa w twórczości kompozytorów ukraińskich XIX i pierwszej połowy XX wieku. Rzeszów 2006
12. Borys Kudryk. Dzieje ukraińskiej muzyki w Galicji 1829-1873. Przemyśl 2001.
13. Andrew Wilson, Ukraińcy. Warszawa 2002.
14. Porównanie jako dowód. Polsko-ukraińskie relacje kulturalne, literackie, historyczne 1890-1999. Redakcja naukowa Bogusław Bakuła, Poznań 2001
15. Agnieszka Matusiak. Ukraińskie inspiracje secesją polską (wybrane zagadnienia), [w:] Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze, t. 15-16, s. 153-169. Warszawa 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: