Historia kultury krajów regionu do 1918 r. (I) - Rosja 3224-D1HISROS
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z głównymi problemami historii kultury Rosji na tle dziejów politycznych i społecznych od średniowiecza do 1918 r. Uwzględnione zostaną takie problemy jak tożsamość, wzajemne oddziaływanie kultur, aspekty religijne, zmiany w obyczajowości i umysłowości oraz refleksja nad sensem dziejów narodu.
Student rozwija swoje umiejętności badawcze, uczy się samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego. Omówione zostaną następujące problemy:
1. Słowiańszczyzna wschodnia do połowy X w. Plemiona wschodniosłowiańskie i ich sąsiedzi
2. W kręgu kultury bizantyjskiej. Chrzest Rusi i jego konsekwencje
3. Ruś Kijowska za panowania Włodzimierza Wielkiego i Jarosława Mądrego. Władza, społeczeństwo, kultura
4. Ziemie ruskie w okresie rozbicia dzielnicowego. Ruś a Mongołowie
5. Powstanie i rozwój Wielkiego Księstwa Moskiewskiego (XIV-XVI w.)
6. „Wielka Smuta”: przyczyny i skutki
7. Od uniwersalizmu chrześcijańskiego do idei imperialnej. Państwo i społeczeństwo rosyjskie w XVII w.
8. Reformy Piotra I Wielkiego – wymiar kulturowy
9. Przemiany społeczno-polityczne i kulturowe w Rosji w XVIII w.
10. Rosja w pierwszej ćwierci XIX w. Sytuacja wewnętrzna i polityka zagraniczna
11. „Szare lata” Mikołaja I: państwo, społeczeństwo, kultura
12. Reformy w Rosji w drugiej połowie XIX w. Panowanie Aleksandra II
13. Państwo i społeczeństwo rosyjskie na przełomie XIX i XX wieków (do 1914 r.). Rewolucja 1905-1907.
14. Ku tragedii. Rosja w I wojnie światowej
15. Rewolucje w Rosji w 1917 roku
Nakład pracy studenta:
Uczestnictwo w zajęciach w sali – 30 godzin (1 ECTS)
Przygotowanie do zajęć - 30 godzin (1 ECTS)
Przygotowanie do zaliczenia ustnego – 30 godzin (1 ECTS)
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student po ukończeniu zajęć:
[Wiedza:]
1) zna i rozumie w podstawowym stopniu historię Rosji do 1918 r. oraz zagadnienia, pojęcia i koncepcje historyczne wiążące ją z Europą Środkowo-Wschodnią jako regionem, ze szczególnym uwzględnieniem procesów i zjawisk kulturowych w kontekście przemian społecznych i politycznych (K1_W04; Odniesienie do P6S_WG Zakres i głębia, P6S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)
2) zna i rozumie w podstawowym stopniu zagadnienia dotyczące kształtowania się relacji narodowościowych i religijnych, społeczno-politycznych i gospodarczych w Rosji do 1918 r. (K1_W06; Odniesienie do P6S_WG Zakres i głębia, P6S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)
[Umiejętności:]
3) potrafi wyszukać, selekcjonować, analizować i wykorzystywać potrzebne mu informacje z różnych źródeł (K1_U01; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
4) potrafi rozwijać swoje umiejętności badawcze, samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego; umiejętnie formułować myśli, prezentować wyniki badań w postaci wypowiedzi ustnej lub pisemnej (różnego typu) (K1_U03; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
5) potrafi odwołując się do zdobytej wiedzy teoretycznej i praktycznej wykorzystać ją w typowych wypowiedziach profesjonalnych dotyczących historii Rosji do 1918 r., a także ich specyfiki w kontekście globalnym, logicznie je konstruować, odwołując się do stanowisk innych uczestników tych sytuacji komunikacyjnych (K1_U06; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)
[Kompetencje społeczne:]
6) jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy, ciągłego dokształcania się i uzupełniania zdobytej wiedzy (K1_K01; Odniesienie do P6S_KK)
7) jest gotów do uczestniczenia w życiu kulturalnym i korzystania z jego różnorodnych form (K1_K05; Odniesienie do P6S_KR)
Kryteria oceniania
Warunek dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu: obecność na zajęciach (zgodnie z Regulaminem Studiów na UW). Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu usprawiedliwienia decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Student ma prawo do 2 nieobecności. Jeśli jest ich więcej niż 2, łącznie z usprawiedliwionymi, student powinien zwrócić się do wykładowcy z prośbą o wyznaczenie formy zaliczenia materiału z zajęć. Nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach w wyznaczonym terminie powodują utratę I terminu zaliczenia. Student ma prawo zaliczyć nieobecności i podejść do egzaminu w terminie poprawkowym.
Zajęcia prowadzone będą w formie dyskusji na temat zadanych lektur lub materiału zaprezentowanego przez prowadzącego w formie prezentacji. Aktywny udział w dyskusji oznacza merytoryczne uczestnictwo w dyskusji podczas co najmniej 50% zajęć.
Przewidziana jest także praca pisemna (3-6 s.) lub prezentacja na temat zadany przez prowadzącego. Ostateczny termin składania pracy pisemnej stanowi data wyznaczona przez prowadzącego na pierwszych lub drugich zajęciach. Osoby nieobecne na tych zajęciach zobowiązane są do zasięgnięcia informacji u prowadzącego zajęcia.
Zaliczenie ustne obejmie wiedzę z materiału omawianego na zajęciach w czasie semestru i obejmie dwa losowo wybrane pytania z materiału omawianego na zajęciach. Na końcową ocenę składają się:
Aktywny i merytoryczny udział w zajęciach (20%). Praca pisemna lub prezentacja na temat wyznaczony przez prowadzącego zajęcia (20%).
Zaliczenie ustne (60%).
(wyczerpująca odpowiedź na pytanie = 30%, częściowa = 15%)
Skala ocen:
0%-49% - 2
50%-60% - 3
61%-70% - 3+
71%-80% - 4
81%-90% - 4+
91%-100% - 5
Dodatkowa wiedza - 5+
Literatura
Podręczniki ogólne:
Bazylew Ludwik, Wieczorkiewicz Paweł, Historia Rosji, Wrocław-Warszawa-Kraków 2005.
Riasanovsky Nicholas, Steinberg Mark, Historia Rosji, Kraków 2009.
Lektury:
Andrusiewicz A., Dzieje Wielkiej Smuty, Katowice 1999.
Bohun T., Moskwa 1612, Warszawa 2005.
Gumilow L., Od Rusi do Rosji, Warszawa 2004.
Gumilow L., Śladami cywilizacji wielkiego stepu, Warszawa 2004.
Heller M., Historia Imperium Rosyjskiego, Warszawa 2002.
Kroll P., Od ugody Hadziackiej do Cudnowa. Kozaczyzna między Rzecząpospolitą a Moskwą w latach 1658-1660, Warszawa 2008.
Majewski A.A., Moskwa 1617–1618, Warszawa 2006.
Moskwa w rękach Polaków. Pamiętniki dowódców i oficerów garnizonu w Moskwie, M. Kubala, T. Ściężor, Kraków 2005.
Robert Pipes: Rosja Carów. Warszawa 2008.
Polak W., O Kreml i Smoleńszczyznę. Polityka Rzeczypospolitej wobec Moskwy w latach 160–1612, Toruń 1995.
Serczyk W., Iwan IV Groźny, Wrocław 2004, wyd. III.
Serczyk W., Katarzyna II carowa Rosji, Wrocław 1989.
Serczyk W., Kultura rosyjska XVII wieku, Wrocław 1984.
Serczyk W., Piotr I Wielki, Wrocław 2003.
Serczyk W., Początek władców Rosji: Romanowowie, Wrocław 1992.
Sobczak J., Mikołaj II – Ostatni Car Rosji, Warszawa 2009.
Wisner H., Król i car. Rzeczpospolita i Moskwa w XVI i XVII, Warszawa 1995.
Zajączkowski W., Rosja i narody. Ósmy kontynent. Szkic dziejów Eurazji, Warszawa 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: