Historia literatury, kultury i sztuki Ukrainy 3224-3LUZO
Cele nauczania: Prezentacja ważnych zagadnień z dziejów literatury Ukrainy. Znajomość z wybitnymi dziełami literatury ukraińskiej, dzięki czemu powstaje jej obraz od czasów postania do okresu modernizmu.
Opis przedmiotu: Wykład przedstawia dzieje literatury ukraińskiej, począwszy od czasów Rusi Kijowskiej po lata 10-te XX wieku. Dzieje literatury ukraińskiej przedstawiono w kontekście literatur słowiańskich oraz ogólnoświatowym kontekście. Znaczną uwagę poświęca się osobliwościom stylistycznym literatury ukraińskiej na różnych etapach jej rozwoju, omawia się czynniki wywierające wpływ na jej rozwój.
Poszczególne zagadnienia, realizowane w ramach przedmiotu:
1. Ustna tradycja literacka na Rusi przedchrześcijańskiej. Folklor i folklorystyka.
2. Literatura Rusi Kijowskiej w ocenie ukraińskich literaturoznawców. Monumentalizm a ornamentalizm. Oryginalne w literaturze staroruskiej. Pierwszy a drugi południowosłowiański wpływ na literaturę Rusi Kijowskiej.
3. Literacka tradycja Rusi Kijowskiej w Wielkim Księstwie Litewskim. Bractwa cerkiewne a literatura.
4. Osobliwości literatury epoki Renesansu na Ukrainie. Pierwsze drukarnie i drukarze na Ukrainie.
5. Przyczyny powstania i rozwój literatury polemicznej na Ukrainie pod koniec wieku XVI-pierwszej połowy XVII.
6. Ukraińska literatura epoki Baroku, jej cechy charakterystyczne. Barokowa poezja, dramat, proza historyczna.
7. Zmierzch staroukraińskiej literatury barokowej w wieku XVIII. Hryhorij Skoworoda - filozof i pisarz.
8. Początki nowej literatury ukraińskiej na przełomie wieku XVIII-XIX. Klasycyzm a literatura ukraińska.
9. Preromantyzm ukraiński, jego źródła i osobliwości.
10. "Szkoły ukraińskie" w Romantyzmie rosyjskim i polskim. Romantycy charkowscy, kijowscy i zachodnio ukraińscy.
11. Romantyzm ukraiński a słowiańska idea. Bractwo Cyryla i Metodego. Taras Szewczenko, jego rola w procesie literackim w wieku XIX.
12. Od romantyzmu - do realizmu: literatura Ukrainy w latach 1860-1870.
13. Realizm drugiej połowy wieku XIX. Pozytywizm i narodnictwo.
14. Twórczość literacka Iwana Franki, jako najwyższe osiągniecie realizmu ukraińskiego.
15. Dramaturgia drugiej połowy wieku XIX, dramaty epoki narodnictwa. "Teatr koryfeuszy".
16. Przełom XIX-XX w.: tradycja a modernizm.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
1. Łepki, Zarys literatury ukraińskiej. Podręcznik informacyjny, Warszawa-Kraków 1930.
2. Teologia i kultura duchowa Starej Rusi, red. W. Hryniewicz, J.S. Gajek, KUL, Lublin 1993.
3. Z dziejów stosunków literackich polsko-ukraińskich, pod red. S. Kozaka i M. Jakobca, Wrocław 1974.
4. Porównanie jako dowód. Polsko-ukraińskie relacje kulturalne, literackie, historyczne 1890-1999, red. B. Bakuła, Poznań 2001.
5. Język, literatura, kultura, historia Ukrainy. Pod red W. Mokrego, Kraków 2003.
6. W. Mokry, Od Iłariona do Skoworody. Antologia poezji ukraińskiej XI-XVIII w., Kraków 1996.
7. M. Jakobiec, Literatura ukraińska [w:] Dzieje literatur europejskich, pod red. W. Floriana, t III cz. I, Warszawa 1989.
8. Kroniki staroruskie, wyb. i opracowanie F. Sielicki, Ossolineum, Wrocław 1968.
9. Powieść minionych lat, przeł. i oprac. F. Sielicki, Wrocław 1999.
10. Słowo o pułku Igorowym, przekł. I oprac. J. D. Wagilewicz, Przemyśl 1999.
11. Literatura staroruska. Antologia, oprac. W. Jakubowski i R. Łużny, Warszawa 1971.
12. R. Radyszewski, Roksolański Parnas. Polskojęzyczna poezja ukraińska od końca XVI do końca XVIII wieku, cz. I i II, Kraków 1996.
13. F. Nieuważny, O poezji ukraińskiej od Iwana Kotlarewskiego do Liny Kostenko, Białystok 1993.
14. S. Kozak, U źródeł romantyzmu i nowożytnej myśli społecznej na Ukrainie, Wrocław 1978.
15. S. Kozak, Ukraińscy spiskowcy i mesjaniści. Bractwo Cyryla i Metodego, Warszawa 1990.
16. S. Kozak. Polacy i Ukraińcy. W kręgu myśli i kultury pogranicza. Uniwersytet Warszawski 2005
17. R. Łużny, Zarys dziejów literatury ukraińskiej, [w:] Ukraina: teraźniejszość i przeszłość, red. M. Karaś, A. Podraza, Kraków 1970.
18. W. Mokry, Literatura i myśl filozoficzno-religijna ukraińskiego romantyzmu. Szewczenko, Kostomarow, Szaszkiewicz, Kraków 1996.
19. W. Mokry, "Ruska Trójca". Karta z dziejów życia literackiego Ukraińców w Galicji w pierwszej połowie XIX wieku., Kraków 1997.
20. W. Mokry. Ukraina Wasyla Stefanyka, Kraków 2001.
21. H. Werwes. Tam gdzie Ikwy srebrne fale płyną. Z dziejów stosunków literackich polsko-ukraińskich w XIX i XX wieku, Warszawa 1972.
22. A. Kornijenko. Ukraiński modernizm, Kraków 1998.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: