Analiza tekstu literackiego 3223-ZATL-OG

Celem zajęć jest rozszerzenie i pogłębienie wiedzy na temat teorii literatury i literatury latynoamerykańskiej w zakresie dotyczącym prozy narracyjnej epoki boomu, post-boomu, a także najnowszych prądów literatury latynoamerykańskiej. Studenci zapoznają się z teoriami narratywistycznymi i z ich zastosowaniem do analizy tekstów. Na zajęciach analizuje się teksty powieści i opowiadań należących do różnych podgatunków prozy epickiej w konfrontacji z tekstami krytycznymi, także autorstwa omawianych prozaików. Zwraca się także uwagę na gatunki synkretyczne, tak charakterystyczne dla nowej powieści hispanoamerykańskiej: dokument, esej, dyskurs ideologiczny, list, kronika, wycinki prasowe.
Wiedza:
Studenci zdobywają wiedzę na temat najważniejszych nurtów i tendencji w latynoamerykańskiej prozie powieściowej XX wieku, technik narracyjnych, poruszanych problemów, uwarunkowań społeczno-polityczno-kulturalnych literatury latynoamerykańskiej omawianego okresu.
Poznają specyfikę poszczególnych literatur narodowych, która wynika z jednej strony z procesu historyczno-literackiego swoistego dla danego kraju lub regionu, a z drugiej, z kontekstu społeczno-politycznego, co ilustruje wpływ na literaturę takich wydarzeń, jak rewolucja meksykańska, czy kubańska, dyktatura wojskowa w Chile i Argentynie, itd.
Studenci poznają nadto angielską, francuską i polską terminologię teoretyczno-literacką w odniesieniu do narratologii, szerzej, zapoznają się z rozmaitymi nurtami we współczesnej humanistyce.
Umiejętności
Przygotowując się do zajęć i uczestnicząc w ćwiczeniach studenci doskonalą swoje umiejętności w zakresie czytania tekstów teoretyczno-krytycznych, wydobywania z nich elementów warsztatu analitycznego i wykorzystania ich w odniesieniu do konkretnych tekstów literackich. Studenci zapoznają się z kluczowymi dla zrozumienia tekstu literackiego pojęciami zdefiniowanymi przez rozmaite szkoły poststrukturalne (G.Genette, T.Todorov, R.Barthes, S.Chatman): narracja, fokalizacja, struktura czasowa, przestrzeń, postać literacka, itd.
W czasie zajęć studenci zdobywają wiele umiejętności nie ograniczonych do omawianych na zajęciach tekstów, a mianowicie:
Czytania ze zrozumieniem trudnych tekstów w języku obcym (literackich i krytycznych)
Interpretacji tekstu, spojrzenia na tekst i dyskurs z wielu perspektyw, jego pogłębionej analizy.
Czytania ze zwracaniem uwagi na szczegóły, niuanse językowe, formalne i znaczeniowe, odnajdywania ironii, wieloznaczności i gier językowych.
Rozpoznawania cech gatunków i podgatunków literackich oraz odmian prozy narracyjnej tak ze względu na cechy formalne, jak i na cechy treści.
Uczestnicząc w zajęciach nabywają umiejętności rozumienia wypowiedzi o charakterze naukowym, formułowanych w stylu naukowym humanistyki oraz formułowania własnych analiz w tym samym stylu.
Ponadto nabywają umiejętności formułowania wyników własnych analiz, uzasadniania ich i konfrontowania z opiniami innych.
Kompetencje społeczne
Poprzez analizę pewnych podgatunków powieści, np. powieści-świadectwa i powieści wykorzystującej elementy autobiograficzne poznają realia społeczne, polityczne i kulturowe i językowe krajów Ameryki Łacińskiej.
Z uwagi na interaktywny charakter zajęć nabierają kompetencji społecznych w zakresie prowadzenia dyskusji, prezentowania własnych poglądów, wysłuchiwania wypowiedzi innych uczestników dyskusji i ustosunkowania się do nich.
Poprzez wykorzystywanie literatury przedmiotowej do analiz nabywają kompetencji w zakresie poszanowania własności intelektualnej i dawania wyrazu temu poszanowaniu przez sposób prezentowania stanowiska cudzego i własnego

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Efekty kształcenia

Wiedza:
Po zakończeniu ćwiczeń student:
Zna teorie literaturoznawcze dotyczące prozy epickiej (narracyjnej)
Zna teorie powieści i innych gatunków prozatorskich sformułowane
przez pisarzy i krytyków z kręgu literatury latynoamerykańskiej
Zna angielskojęzyczną / francuską terminologię literaturoznawczą
Zna tendencje i kierunki i prądy realizowane w literaturze latynoamerykańskiej XX wieku (literaturze pięknej i eseistyce), a także pokrewne zjawiska mające miejsce a latynoamerykańskiej sztuce, filmie, malarstwie, muzyce.
Zna najważniejszych twórców i ich dzieła
Zna realia latynoamerykańskie przedstawiane w powieści oraz ich oceny formułowane w literaturze i eseistyce
Umiejętności
Po zakończeniu ćwiczeń student:
Czyta ze zrozumieniem teksty teoretycznoliterackie i krytycznoliterackie
Czyta ze zrozumieniem teksty literackie o dużym stopniu trudności
Odnajduje w czytanych tekstach literackich wykładniki przynależności do prądu, gatunku i podgatunku.
Rozpoznaje w czytanych tekstach literackich znane z prac teoretycznych techniki literackie (poziom narracji, sposób fokalizacji, wewnętrzną organizację fragmentów tekstu, ironię, kategorię fantastyki i realizmu magicznego, zasady mimesis, dyskurs filozoficzny i ideologiczny).
Samodzielnie dokonuje analizy i interpretacji tekstu literackiego (prozy narracyjnej).
Uzasadnia swoją analizę i argumentuje, dlaczego nie zgadza się z innym stanowiskiem.

Kryteria oceniania

Obecność na zajęciach, oraz napisanie pracy zaliczeniowej.

Literatura

PROGRAM
1. Teoria: struktura tekstu narracyjnego
Seymour Chatman, Story and Discourse, Ithaca and London 1978 (ksero / http://books.google.com/books?id=ewrOp9uPjYUC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false
Bibliografia uzupełniająca:
Tzvetan Todorov, Poetyka, Warszawa 1984.
Narratologia, red. M. Głowiński, Gdańsk 2004.
Roland Barthes, „Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań”, Pamiętnik Literacki 1968 z. 4. http://chomikuj.pl/FilologiaPolskaZHistoria/Teoria+Literatury/Roland+Barthes+-+Wst*c4*99p+Do+Analizy+Strukturalnej+Opowiadania,263473021.doc
Gerard Genette, „Fictional Narrative, Factual Narrative“, Poetics Today, vol.11, no.1, 1990. http://www.jstor.org/discover/10.2307/1773076?uid=3738840&uid=2129&uid=2&uid=70&uid=4&sid=21100837416411)
Janusz Sławiński, “Przestrzeń w literaturze” (M.Głowiński i A.Okopień-Sławińska, Przestrzeń i literatura, Wrocław 1978).
Adam Elbanowski „Fantastyka: wstępne definicje i określenia” (ksero).
Tzvetan Todorov, The Fantastic (ss.135-143: http://books.google.pl/books?id=-AR9FEgly9wC&printsec=frontcover&hl=pl#v=onepage&q&f=false
2. Proza latynoamerykańska: wprowadzenie
Bibliografia uzupełniająca:
Dzieje kultury latynoamerykańskiej, red. Marcin F. Gawrycki, PWN, Warszawa 2009.
Nina Pluta, Ewa Lukaszyk, Historia literatur iberoamerykańskich, Ossolineum 2010.
Ameryka Łacińska w swojej literaturze, Wydawnictwo Literackie 1979.
Donald L. Shaw, The Post-Boom in Spanish American Fiction, New York 1998 (http://books.google.pl/books?id=ZutRjqaSQlAC&printsec=frontcover&hl=pl#v=onepage&q&f=false)
3. Teksty
Alejo Carpentier
“Podobny do nocy”, Powrót do ziarnka” (Wojna czasu, Czytelnik, 1974)
Koncert barokowy: fragmenty (Czytelnik, 1977).
Królestwo z tego świata: fragmenty (Muza, 2000).
Jorge Luis Borges
“Śmierć i busola” “Tlön, Uqbar, Orbis Tertius”, “Pierre Menard, autor Don Kichota”
(Fikcje, Wyd. Prószyński, 2003).
“Emma Zunz” (Alef, Wyd. Prószyński, 2003)
„Mur i księgi”, „Sen Coleridge’a”, „Kula Pascala” (Dalsze dociekania, Wyd. Prószyński, 1999).
„Poemat o darach” (Twórca, Wyd. Prószyński, 1998).
Juan Rulfo
Pedro Páramo: fragmenty (Znak, 2010)
Gabriel García Márquez
Sto lat samotności: fragmenty (Muza, 2008).
“Bardzo stary pan z olbrzymimi skrzydłami” (Muza, 2001)
Generał w swoim labiryncie: fragmenty (Muza, 1998).
Álvaro Mutis
„Ostatnie oblicze” (Relacje Polska-Kolumbia, Wyd. CESLA UW, 2006).
Julio Cortázar
Gra w klasy: fragmenty (Muza, 2010).
“Axolotl”, „Zajęty dom”, „W nocy twarzą ku niebu”, „Ciągłość parków”, „Dla wszystkich ten sam ogień”, „Bóstwo z Cyklad” (Opowiadania, Muza, 2009).
Carlos Fuentes
Aura (Wydawnictwo Literackie, 1974).
Mario Vargas Llosa
Wojna końca świata: fragmenty (Znak, 2008).
“Prawda kłamstw” (Prawda kłamstw, Rebis, 1999).
Miguel Barnet
Biografia niewolnika: Prolog (Książka i wiedza, 1972).
Isabel Allende
Dom duchów: rozdz.I (Muza, 2005).
Fernando del Paso
Wieści z imperium: fragmenty (Literatura na świecie, nr. 12, 1993).
Luis Sepúlveda
“Zmiana trasy” (Przegapienia, Noir sur Blanc, 2005).

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3223-ZATL-OG w USOSweb