Teoria języków specjalistycznych 3223-Z1TJS-D
Wykład obejmuje następujące zagadnienia:
1. Język – język specjalistyczny – słownictwo specjalistyczne w komunikacji zawodowej; rola tłumacza.
2. Terminologia i termin – charakterystyka terminów i standardów terminologicznych, quasi-terminów, hipoterminów oraz pozostałych znaków.
3. Leksykografia terminologiczna i jej przedmiot – charakterystyka zadań tezaurusa.
4. Tezaurus. Zakres terminologiczny tezaurusa – miejsce tezaurusa w systemie obiegu informacji; dziedzina podstawowa; określanie ram terminologicznych, ukierunkowanie na odbiorcę; elementy uzupełniające w tezaurusie; seria terminologiczna.
5. Słownictwo specjalistyczne w tezaurusach; zakres terminologiczny tezaurusa; tezaurus branży czy dyscypliny; baza tezaurusa; karta terminograficzna.
6. Źródła terminograficzne i ich stosowanie – techniki zbierania infor-macji; źródła tekstowe, elektroniczne; korpus językowy i korpus tekstowy; wyszukiwanie i kontrola zebranych danych; ekwiwalencja międzyjęzykowa.
7. Hasło, ilustracja terminu – rodzaje definicji i przykłady zastosowań.
8. Typologia słowników terminologicznych – wiedza specjalistyczna a słownik terminologiczny; słowniki branżowe, interdyscyplinarne i ogólnotechniczne.
9. Kodyfikacja, harmonizacja, unifikacja – zasady normalizacji; inter-nalizacja i standaryzacja terminów; problemy terminologiczne w prawodawstwie UE.
10. Model słownika terminologii przedmiotowej – makro- i mikro-struktura; techniki separowania i tezauryzowania; zwartość, ciągłość i produktywność tezaurusa; stopnie dokładności słowników.
11. Makro- i mikroorganizacja tezaurusa – struktura zewnętrzna i wewnętrzna; narzędzia porządkujące mikrostrukturę (indeksy, odsyłacze, kwalifikatory); zasady potencji haseł słownikowych.
12. Efektywność prac terminologicznych – hipertekst i hiperłącza; zagadnienia stylistyki tekstu; układ graficzny oraz elementy uzupełniające.
Liczba godzin, które student musi przeznaczyć na osiągnięcie efektów uczenia
się – 16 godz. wykładu i 60 godz. pracy samodzielnej.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu wykładu student:
WIEDZA:
- definiuje podstawowe pojęcia z zakresu konceptu język specjalistyczny;
- opisuje podstawowe problemy związane z rozwojem leksykologii i leksykorgafii,
tezaurusem, makro-i mikroorganizacja tezaurusa, modelem słownika termino-
logii specjalistycznej, efektywnością prac terminologicznych itp.
UMIEJĘTNOŚCI:
- jest w stanie poprawnie przetłumaczyć trudny tekst specjalistyczny z ww.
dziedziny;
- wiąże i opisuje podstawowe zagadnienia teoretyczne i praktyczne z zakresu
technolektów, tezaurusów, modelami słowników specjalistycznych, efektyw-
noscią prac terminologicznych itp.;
- rozpoznaje, interpretuje, dokonuje analizy, wyjaśnia i odpowiednio dobiera
strategie i techniki komunikacyjne związane z ww. problematyką.
Kryteria oceniania
Na ocenę końcową składa się ocena z pracy pisemnej (semestralnej) + rozmowa ustna.
Literatura
1. Lukszyn J., Zmarzer W. Teoretyczne podstawy terminologii. KJS.
Warszawa 2006.
2. Lukszyn J. Leksykon specjalistyczny – słownik terminologiczny –
seria terminograficzna. „Języki Specjalistyczne”. KJS. Warszawa
2004, t. 4, s. 55-64.
3. Języki Specjalistyczne. Słownik terminologii przedmiotowej. KJS.
Warszawa 2005.
4. Grucza F. O językach specjalistycznych (= technolektach) jako
pewnych składnikach rzeczywistych języków ludzkich. „Materiały
z XVII Ogólnopolskiego Sympozjum ILS UW (9-11.01.1992)”.
Warszawa 2994, s. 7-27.
5. Grucza S. Od lingwistyki tekstu do lingwistyki tekstu specjali-
stycznego. KJS. Warszawa 2004.
6. Karpiński Ł. Organizacja terminologii na przykładzie modułowego
tezaurusa lądowego budownictwa transportowego. „Języki Specja-
listyczne”. KJS. Warszawa 2004, t. 4, s. 230-242.
7. Karpiński Ł. Zarys leksykografii terminologicznej. KJS. Warszawa
2008, ss. 300.
8. Kielar B. Zarys translatoryki. KJS. Warszawa 2003.
9. Leski K. Zasady budowy tezaurusów. PWN. Warszawa 1978.
10. Lewandowski J. Paratypologie i quasi-klasyfikacje polskich języ-
ków profesjonalnych. „Języki Specjalistyczne”. KJS. Warszawa
2002, t. 2, s. 27-40.
11 .Michałowski P. W poszukiwaniu idealnego modelu słownika termi
nologii przedmiotowej. „Języki Specjalistyczne”. KJS. Warszawa
2004, t. 4, s. 193-201.
12.Wazszczuk A. Słownik w słowniku. „Języki Specjalistyczne”. KJS.
Warszawa 2004, t. 4, s. 56-63.
13. www.korpus.pwn.pl
14. www.natcorp.ox.ac.uk
15. www.pkn.pl
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: