Analiza komparatystyczna tekstów specjalistycznych, język rosyjski 3223-Z1AKR-TS

Zakres tematyczny obejmuje omówienie i przeprowadzenie w skondensowanej wersji zagadnień analizy językowej, poparte odpowiednią podbudową teoretyczną, niezbędną dla tego typu studiów.
Typowy schemat opisu analizy konfrontatywnej obejmuje następujące elementy:
1.1.0. Wiadomości ogólne:
1.1.1. warianty nazwy;
1.1.2. wiadomości genealogiczne;
1.1.3. rozpowszechnienie, liczebność mówiących.
1.2.0. Wiadomości lingwogeograficzne:
1.2.1. ogólny skład dialektalny.
1.3.0. Wiadomości socjolingwistyczne:
1.3.1. status komunikatywno-funkcjonalny i ranga języka; wiadomości dotyczące bilingwizmu nosicieli języka;
1.3.2. stopień standaryzacji; formy naddialektalne;
1.3.3 status dydaktyczno-pedagogiczny.
1.4.0. Typ piśmiennictwa.
1.5.0. Krótka periodyzacja historii języka.
1.6.0. Zjawiska wewnątrzstrukturalne, uzależnione od zewnętrznych kontaktów językowych.
2.0.0. Charakterystyka lingwistyczna.
2.1.0. Wiadomości fonologiczne:
2.1.1. skład fonemów z określeniem kategorii specyficznych; zestaw dźwiękowy w terminach artykulacyjnych;
2.1.2. zestaw prozodyczny/tony, typ akcentu, długość; •zjawiska uporządkowania harmonicznego (synharmonizm, harmonia wokaliczna i toniczna)
2.1.3. pozycyjna realizacja fonemów i prozodemów
2.1.4. sylaba (struktura przeważająca, struktury możliwe, typowe połączenia fonemów wewnątrz sylab); istnienie i status opozycji według długości (prozodyczny, sylabowy lub fonemowy charakter długości).
2.2.0. Wiadomości morfonologiczne:
2.2.1. struktura fonologiczna morfemu i/lub wyrazu; stosunek sylaby do morfemu;
2.2.2. istnienie opozycji fonologicznych między jednostkami i kategoriami morfologicznymi (rzeczownik-czasownik, wyrazy samodzielne-wyrazy pomocnicze, ideofony, rdzeń-sufiksy);
2.2.3. typy alternacji (na poziomie klas fonemów).
2.3.0. Wiadomości semantyczno-gramatyczne: Wiadomości o morfologicznym typie języka: fleksyjny-aglutynacyjny, analityczny-syntetyczny, izolujący-amorficzny jako skrajny przypadek izolacji, inkorporacyjny.
2.3.1. zestaw i stopień odrębności gramatycznych klas wyrazów; możliwość wyodrębniania części mowy; kategorialne sposoby wyrażania znaczeń uniwersalnych;
2.3.2. charakter i sposób wyrażania jakościowych klasyfikacji imiennych (rodzaj, klasa, żywotność, osobowość);
2.3.3. kategoria liczby i sposoby jej wyrażania;
2.3.4. znaczenia przypadków i ich wyrażenie; charakter kategorii przynależności i ich wyrażenie;
2.3.5. charakter i sposób wyrażenia jakościowych klasyfikacji czasownikowych (kategoria strony, aspektu, czasu, trybu, tranzytywności itd);
2.3.6. kategorie deiktyczne i sposoby ich wyrażania: kategoria osoby w imionach i w czasowniku, kategoria określoności/nieokreśloności w imionach, kategoria czasu w czasowniku lub w zdaniu, środki wskazujące i orientacja przestrzenna, środki anaforyczne, wyrażanie negacji;
2.3.7. semantyczno-gramatyczne klasy wyrazów (części mowy tam, gdzie są one wyodrębniane).
2.4.0. Wzorce paradygmatów.
2.5.0. Wiadomości morfo-syntaktyczne:
2.5.1. Typowa struktura wyrazu gramatycznego (dla języków o rozwiniętej morfologii); tendencja do sufiksacji i infiksacji; morfologiczne anomalne klasy wyrazów;
2.5.2. podstawowe sposoby i reguły słowotwórstwa
2.5.3. typowa struktura zdania prostego oraz sposoby wyrażania stosunków subiektowo-obiektowych (z uwzględnieniem szyku członów zdania); pozycje syntaktyczne; warianty zdania prostego;
2.5.4. podstawowe reguły tworzenia zdań złożonych; charakterystyczne typy zdań złożonych; podstawowe reguły dotyczące szyku wyrazów.
2.6.0. Źródło, zakres i rola zapożyczeń leksykalnych.
2.7.0. Schemat dialektalny.
2.7.0.a. Warianty narodowościowe.
2.8.0. Podstawowa bibliografia.
Jeśli jakakolwiek pozycja nie może być określona, to pod odpowiednim numerem sygnalizuje się brak danych na ten temat.

Analiza porównawcza w zakresie języka polskiego i rosyjskiego będzie wykorzystywać przy tym dostępne narzędzia korpusowe w celu szybkiego i praktycznego wyodrębniania odpowiednich elementów analizy. Z racji specyfiki studiów "tłumaczenia specjalistyczne" studenci będą pracowali z ograniczonymi tematycznie tekstami (korpusami), uwzględniając specyfikę leksykalną i gramatyczną języków specjalistycznych.