Fonetyka języka angielskiego z elementami fonologii 1 3223-1LFA
Kurs przeznaczony jest dla studentów I roku z językiem angielskim jako pierwszym językiem specjalności (B). Kurs skupia się na opisowych aspektach wymowy angielskiej, stanowiąc podbudowę teoretyczną zajęć praktycznych z wymowy (Praktyczna Nauka Języka Angielskiego), ułatwiającą studentom świadomą nad nią kontrolę. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z systemem fonetycznym języka angielskiego, zarówno na poziomie segmentalnym (klasyfikacja samogłosek, dwugłosek i spółgłosek), jak i suprasegmentalnym (akcent wyrazowy i zdaniowy, rytm, intonacja, procesy fonostylistyczne). Ponadto wprowadzone zostają elementy analizy fonologicznej (podstawowe pojęcia, ogólny opis współczesnych teorii fonologicznych). Studenci poznają również najważniejsze cechy podstawowych odmian języka angielskiego, ze szczególnym uwzględnieniem standardowej brytyjskiej i standardowej amerykańskiej oraz główne aspekty opisowe kontrastywnej fonetyki polsko-angielskiej. Wiedza ta pozwoli studentom doskonalić własną wymowę i świadomie unikać typowych błędów popełnianych przez Polaków, a także analizować i korygować błędy ich uczniów (w przypadku wyboru zawodu nauczyciela w przyszłości). Ponadto kurs kładzie nacisk na różnorodność stylistyczną systemu fonetycznego języka angielskiego, zmiany zachodzące w nim współcześnie oraz na pogłębianie wiedzy we własnym zakresie z użyciem nowoczesnych źródeł. W tym celu studenci zapoznawani są z rzetelnymi źródłami internetowymi dotyczącymi omawianej tematyki.
Program kursu obejmuje następujące zagadnienia:
1. Lingwistyka i jej dziedziny. Fonetyka a fonologia. Rodzaje fonetyki i fonologii.
2. Artykulacja: fizjologia i anatomia aparatu mowy.
3. Fonem: podejście dystrybucyjne i mentalistyczne. Rodzaje dystrybucji. Alofony fonemów angielskich.
4. Pisownia a wymowa. Transkrypcja i jej rodzaje.
5. Samogłoski, dwugłoski (dyftongi) i spółgłoski języka angielskiego: kryteria klasyfikacyjne.
6. Fonotaktyka. Struktura sylaby.
7. Rytm. Formy mocne i słabe. Akcent wyrazowy i zdaniowy.
8. Intonacja: rodzaje i funkcje głównych konturów intonacyjnych.
9. Procesy fonostylistyczne (mowa łączona).
10. Odmiany współczesnej angielszczyzny.
11. Kontrastywna fonetyka polsko-angielska.
12. Elementy analizy fonologicznej: głęboka i powierzchniowa struktura fonologiczna, derywacja, reguły fonologiczne. Przegląd teorii fonologicznych.
Nakład pracy studenta:
Łączna wartość punktów ECTS = 3
Godziny kontaktowe (w sali): 30h = 1 ECTS
Samodzielna praca studenta poza salą zajęciową:
Bieżące przygotowanie do zajęć (zapoznanie się z literaturą przedmiotu, wykonywanie prac domowych, w tym transkrypcji) = 50h
Przygotowanie do testów zaliczeniowych: 10h
50h + 10h = 60h = 2 ECTS
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
WIEDZA
Po ukończeniu kursu student:
- zna charakterystykę systemu fonetycznego języka angielskiego: kryteria klasyfikacji jego elementów fonemicznych oraz główne aspekty suprasegmentalne (S_W05)
- rozumie podstawową terminologię językoznawczą z dziedziny fonetyki (S_W08)
- zna i rozumie związki pomiędzy fonetyką i fonologią a innymi działami lingwistyki (S_W01)
- zna różnice pomiędzy systemami fonetycznymi standardowej brytyjskiej i standardowej amerykańskiej odmiany angielszczyzny (S_W11)
UMIEJĘTNOŚCI
Po ukończeniu kursu student:
- potrafi rozpoznać i opisać specyfikę typowych dla polskiego ucznia błędów w wymowie j. angielskiego (K_U04, S_U06)
- potrafi rozróżnić podstawowe odmiany j. angielskiego (brytyjską i amerykańską) w wymowie (K_U05)
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Po ukończeniu kursu student:
- rozumie i docenia wagę prawidłowej wymowy w komunikacji i pracy zawodowej (K_K03)
- demonstruje świadomość istnienia różnic w systemach dźwiękowych różnych języków, w szczególności polskim i angielskim (K_K04)
- rozumie potrzebę dalszego doskonalenia wymowy i jest do tego przygotowany (S_K01, S_K05)
Kryteria oceniania
Metody oceniania:
- końcowy test pisemny
- aktywność na zajęciach (aktywny udział w zajęciach może skutkować podniesieniem oceny o pół stopnia)
Kryteria oceniania:
Testy pisemne ocenia się na podstawie: stopnia opanowania materiału z zakresu omawianego działu lingwistyki, tj. fonetyki i fonologii j. angielskiego, znajomości terminologii i reguł fonologicznych, umiejętności odczytywania i posługiwania się alfabetem fonemicznym j. angielskiego, podstawowej wiedzy dotyczącej odmian angielszczyzny oraz głównych różnic między polskim a angielskim systemem fonetycznym.
Stosowana punktacja w ocenie testów pisemnych:
55-69% = 3
70-74% = 3+
75-84% = 4
85-89% = 4+
90-100% = 5
Nieobecności:
Dopuszczalne są trzy nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze.
Literatura
Literatura podstawowa:
Roach, P. 2001. English Phonetics and Phonology (3rd edition). Cambridge: Cambridge University Press.
Sobkowiak, W. 2004. English Phonetics for Poles (3rd edition). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Szpyra-Kozłowska, J., W. Sobkowiak, 2005. Workbook in English Phonetics. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Literatura uzupełniająca:
Ashby, M., Maidment J. 2005. Introducing phonetic science. Cambridge: Cambridge University Press.
Bałutowa, B. 1965. Wymowa angielska dla wszystkich. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Cruttenden, A. 2014. Gimson’s pronunciation of English (8th edition). London: Routledge.
Janicki, K. 1977. Elements of British and American English. Warszawa: PWN.
Jones, D. 2006. Cambridge English Pronouncing Dictionary. Cambridge: Cambridge University Press.
Ladefoged, P. 2001. A Course in Phonetics (4th edition). Boston: Heinle & Heinle.
Reszkiewicz, A. 1982. Correct Your English Pronunciation. Warszawa: PWN.
Rubach, J. 1982. Analysis of Phonological Structures. Warszawa: PWN.
Rubach, J. 1986. The Sound System: Phonology [w:] A. Kaznowski (red.), Introduction to Linguistics. Warszawa: University of Warsaw Press, 57-75.
Wells, J. C. 1990. Pronunciation Dictionary. Harlow: Longman.
Źródła dodatkowe:
http://accent.gmu.edu/
http://www.bbc.co.uk/voices/recordings/index.shtml
http://cubedictionary.org/
http://www.phonetics.ucla.edu/course/contents.html
http://soundsofspeech.uiowa.edu/index.html#english
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: