Literatura ukraińska XIX wieku I 3222-30LU3K-N
- Przemiany w polityce I kulturze pod koniec XVIII I na początku XIX w.
- Początki literatury nowożytnej ( przewaga poezji i dramaturgii, Eneida Iwana Kotlarewskiego I jej narodowy charakter)
- nurt trawestacyjno- burlrskowy w literaturze ukraińskiej tego okresu
- rola Połtawy w rozwoju życia literackiego I kulturalnego
teatr na Ukrainie (Połtawa, Charków) I początki nowej dramaturgii – I. Kotalrewski I H. Kwitka-Osnowianenko (opera komiczna, komedia)
- pierwsze utwory prozatorskie w literaturze ukraińskiej – H. kwitka-Osnowianenko. Dominacja sentymentalizmu
- Rozwój bajki od bajki narracyjnej P. Hułaka- Artemowskiego do bajek-przypowieści J. Hrebinki I apologu Ł. Borowykowskiego. Twórcze wykorzystanie wątków bajek I. Krasickiego I I. Kryłowa przez ukraińskich bajkopisarzy.
- Powstanie I znaczenie Uniwersytetu Charkowskiego (1805) dla rozwoju kultury I literatury ukraińskiej.
- Początki prasy na Ukrainie.
- Preromantyzm – P. Hułak-Artemowski. Autor przeróbek ballad polskich I niemieckich. Tłumacz I propagator twórczości A. Mickiewicza
- Próby odejścia od kotlarewszczyzny do literatury poważnej.
Romantyzm
- Rozwój nowożytnej myśli społecznej I filozoficzno-religijnej na Ukrainie. Rola Historii Rusów I pierwszych prac historycznych na Ukrainie. Zainteresowania ludoznawcze. Zbiory pieśni ludowych Certelewa I Maksymowicza. Pojawienie się almanachów. Przełom romantyczny w literaturze ukraińskiej – uwarunkowania społeczne I historyczne.
- Rozwój ukraińskiego romantyzmu z uwzględnieniem “geografii”, czasu oraz osobliwości każdego etapu: Charków, Galicja, Kijów.
- Charkowska szkoła romantyków (lata 20.-30.) - Ł. Borowykowski, M. Kostomarow, A. Metłyński I inni. Sentymentalno-mroczny charakter poezji, idealizacja przeszłości.
- Tragedie historyczne M. Kostomarowa
- Romantyzm w Galicji (lata 30.) - odrodzenie narodowe, działalność “Ruskiej Trójcy” (M. Szaszkiewicz, I. Wahyłewicz, J. Hołowacki): wydawnicza, oświatowa, przekłądowa, literacka, naukowa I krytyczna. Almanach Rusałka Dnistrowaja – początkiem piśmiennictwa ukraińskiego na tych terenach.
- Okres kijowski (lata 30.-50.) - kulminacyjny punkt ruchu romantycznego na Ukrainie. Powstanie, działalność I znaczenie Bractwa Cyryla I Metodego.
- Życie I twórczość Tarasa Szewczenki – czołowej postaci literatury ukraińskiej, największego wieszcza narodowego.
- Poezja Szewczenki – od ludowości do poezji politycznej I refleksyjno-religijnej, od historyzmu do historiozofii. Róznorodność form poetyckich: liryka, satyra, pamflet, proklamacja poeztycka, utwory epicko-liryczne, misterium historyczno-filozoficzne. Nurt historyczno-patriotyczny I społeczno-obyczjowy w poezji T. Szewczenki. Radykalizm I rewolucjonizm. Biblia w twórczości poety. Ewolucja poglądów na zadanie poety I poezji. Zmiana stosunku do historii I roli B. Cmielnickiego w dziejach Ukrainy. Proza rosyjskojęzyczna z elementami autobiograficznymi. Dramaty. Znaczenie Szewczenki w stworzeniu narodowej literatury ukraińskiej o europejskim wymiarze.
Nowe romantyczne gatunki. Rozwój I przeobrażenie ballady, dumka, poematy, tragedia historyczna, proza romantyczna.
- Dalsze dzieje romantyzmu: P. Kulisz – autor pierwszej powieści historycznej w literaturze ukraińskiej. Czarna rada wzorowanej na twórczośc Waltera Scotta. Podobieństwa I różnice. Autor “spóźnionej poezji romantycznej”. Wielopłaszczyznowa działalność Kulisza.
Nakład pracy studenta
30 godzin w sali – 1 ECTS
45 godzin przygotowanie do zajęć – 1 ECTS
15 godzin przygotowanie do zaliczenia – 1 ECTS
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student zna i rozumie w zaawansowanym stopniu teorię i metodologię badań ukrainistycznych w zakresie literaturoznawstwa (S1_W02)
Student zna i rozumie w zaawansowanym stopniu poszczególne etapy rozwoju ukraińskiej literatury XIX w. (S1_W04)
Student potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje dotyczące ukraińskiej literatury XIX w. z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów (S1_U01)
Student potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę w dziedzinie literatury ukraińskiej XIX w. oraz rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego (S1_U03)
Student potrafi analizować dzieła literatury ukraińskiej XIX w. z zastosowaniem właściwych metod badawczych; rozpoznawać znaczenie poszczególnych wydarzeń historycznych dla rozwoju literatury (S1_U04)
Student potrafi merytorycznie uargumentować wyniki swoich badań w dziedzinie ukraińskiej literatury XIX w. (S1_U05)
Student jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy (S1_K01)
Student jest gotów do uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych (S1_K02)
Kryteria oceniania
Warunki dopuszczenia do końcowego zaliczenia:
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest:
- prezentacja
- projekt badawczy
Zaliczenie pisemne - kryteria oceny:
60% – 68% - 3 (ocena dostateczna)
69% - 77% - 3+ (ocena dostateczna plus)
78% - 85% - 4 (ocena dobra)
86% - 89% - 4+ (ocena dobra plus)
90% - 96 % - 5 (ocena bardzo dobra)
97% -100% - 5 !(ocena bardzo dobra z wykrzyknikiem)
Na ostateczną ocenę składa się ocena za:
prezentację 30%
projekt badawczy 30%
test końcowy 40 %
Aby uzyskać pozytywną ocenę z każdej z części składowych trzeba zdobyć min. 50% punktów
Przy zaliczeniach stosuje się następujące kryteria:
- osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty – 5,0 (ocena bardzo dobra)
- osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty z niewielką liczbą błędów lub nieścisłości – 4,5 (ocena dobra plus)
- osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych (mniej istotnych) aspektów – 4,0 (ocena dobra)
- osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem niektórych istotnych aspektów oraz z istotnymi nieścisłościami – 3,5 (ocena dostateczna plus)
- osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia z pominięciem istotnych aspektów lub z poważnymi nieścisłościami – 3,0 (ocena dostateczna plus)
- brak osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia – 2,0 (ocena niedostateczna)
warunek dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu:
obecność na zajęciach (zgodnie z Regulaminem Studiów na UW)
Student ma prawo do 3 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca.
Forma zaliczenia zajęć, na których student był nieobecny jest wyznaczana przez wykładowcę.
Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu.
Literatura
Klasycym i preromantyzm
I. Kotlarewski, Eneida
I. Kotlarewski, Natałka Połtawka
Jewhen Hrebinka, Rybałka, Mirosznyk, Budiak ta Konopłynoczka, Ukrainśka melodia, Oczi cziornyje
Hryhorij Kwitka-Osnowianenko, Sałdaćkyj partret, Marusia
Petro Hułak-Artemowski, Pan ta sobaka, Tiuchij ta Czwańko, Do Paromacha, Twardowśkyj
Romantyzm
Lewko Borowykowśkyj, Marusia, Czarywnycia
Ambrosij Metłyński, Bandura, Smert' bandurysta, Ridna mowa
Mykoła Kostomarow, Sawa Czałyj, Spiweć Mytusa
Markian Szaszkewycz, Bolesław Krywoustyj pid Hałyczem, Naływajko, Ruska mowa, Ołena
Jakiw Hołowacki, Wesna, Smert' myłych
Iwan Wahylewycz, Żułyn i kałyna, Madej
Taras Szewczenko, Kobzar, Chudożnyk, Żyrnał (fragmenty)
Pantelejmon Kulisz, Czorna rada, Zaspiw, Do Kobzaria
D. Czyżewskij, Istorija ukraińskoji literatury, Ternopil 1995.
Istorija ukrainśkoji literatury XIX st. u 3 kn. Za red. M. T. Jacenka, Kyiv 1993-95.
S. Kozak Preromantyzm ukraiński, Warszawa 2003.
G. Grabowycz, Narysy do istorii ukraińskoji literatury, Kyiv 1998.
S. Kozak, Ukraińscy spiskowcy I mesjaniści. Bractwo Cyryla I Metodego, Warszawa 1990.
W. Mokry, “Ruska Trójca”. Karta z dziejów życia literackiegi Ukraińców w Galicji w pierwszej połowie XIX w., Kraków 1997.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: