Nauka języka białoruskiego I 3221-S1-FBA-NJB11
Celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy w zakresie języka białoruskiego (jego cech charakterystycznych) oraz wykształcenie w nich elementarnych umiejętności w zakresie czytania, pisania, rozumienia ze słuchu i wypowiadania prostych zdań w języku białoruskim. Podczas zajęć prezentowany jest alfabet białoruski z podkreśleniem jego cech dystynktywnych (szczególnie w odniesieniu do alfabetu rosyjskiego) oraz inne wyróżniające cechy języka białoruskiego – przede wszystkim o charakterze fonetycznym, takie jak: podstawowe zasady wymowy poszczególnych głosek, akanie, jakanie, dziekanie i ciekanie, samogłoski i spółgłoski protetyczne oraz asymilacja głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych. Nabytą wiedzę studenci ćwiczą podczas samodzielnego czytania i czytania na głos w trakcie zajęć. Studenci poznają także specyfikę białoruskiej ortografii, szczególnie zasady dotyczące pisowni u niezgłoskotwórczego, apostrofu i znaku miękkiego. Prawidłowość pisowni ćwiczą podczas dyktand oraz licznych prac samodzielnych obejmujących przygotowanie krótkich wypowiedzi pisemnych w języku białoruskim.
Podczas zajęć prezentowane są także inne zagadnienia gramatyczne, takie jak odmiana rzeczowników I deklinacji, odmiana wybranych czasowników (oraz ich użycie w połączeniu z innymi częściami mowy), odmiana i stopniowanie przymiotników, odmiana zaimków osobowych, liczebniki główne i zbiorowe oraz podstawowe zasady budowania zdań w języku białoruskim. Studenci wykonują ćwiczenia służące utrwaleniu znajomości poszczególnych zagadnień gramatycznych oraz wykorzystują nabytą w zakresie gramatyki wiedzę na przykład podczas wypowiedzi ustnych samodzielnych, bądź przygotowywanych w grupach.
Materiał gramatyczny wprowadzany jest poprzez analizę języka prezentowanych na zajęciach krótkich tekstów (w tym anegdot, wierszyków, bajek, notek prasowych, dialogów itp.) dotyczących podstawowych zagadnień związanych z życiem codziennym. W taki sposób studenci poznają także podstawową leksykę: zwroty i wyrażenia grzecznościowe, zwroty i wyrażenia służące autoprezentacji i poznawaniu innych (zvać – nazyvacca, imiona i ich specyfika, określanie wieku, narodowości, stanu cywilnego, wykształcenia, profesji), leksykę związaną z rodziną, wyglądem zewnętrznym człowieka i jego cechami charakteru, podstawowymi wydarzeniami w życiu codziennym człowieka (takimi jak narodziny, śmierć czy wesele). Studenci poznają także nazwy dni tygodnia i miesięcy oraz nazwy pór roku oraz podstawowe zasady dotyczące konstruowania zdań twierdzących i przeczących.
Zdobytą wiedzę w zakresie leksyki studenci ćwiczą w różnych formach: od samodzielnie przygotowanych wypowiedzi ustnych i pisemnych (w tym streszczania krótkich tekstów), poprzez ćwiczenia dialogowe prowadzone podczas zajęć, po ćwiczenia ze słuchu obejmujące na przykład uzupełnianie tekstów piosenek.
BLOKI TEMATYCZNE:
BLOK I - PRZEDSTAWIANIE SIĘ
Zwroty grzecznościowe.
Zawieranie znajomości.
Nazwy krajów i narodowości.
Liczebniki główne i porządkowe.
Wiek.
Konstrukcja „mówię po”.
Zaimki osobowe (wprowadzenie i odmiana).
Akanie i jakanie, dziekanie i ciekanie.
Akcent w języku białoruskim.
Czasownik „żyć” i „być”.
Połączenia rzeczowników z liczebnikami.
Pisownia dużą i małą literą.
Zaimek adzin adnamu.
Wypełnianie kwestionariuszy osobowych.
Tworzenie dialogów.
Święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok.
Sposoby składania życzeń.
Kartki świąteczne.
BLOK II - RODZINA
Pokrewieństwo rodzinne.
Konstrukcje "jest starszy, młodszy, wyższy ode mnie".
Nazwy zawodów (forma męska i żeńska).
Feminatywy w języku białoruskim.
Czasownik mieć i równoległe konstrukcje wyrażające posiadanie.
Biernik.
Narzędnik.
Czasowniki z sufiksem –ować (na przykładzie pracować).
Opis rodziny – wypracowanie.
BLOK III - HOBBY
Konstrukcje "Co to? Kto to?".
Czy to jest X? Nie, to jest Y. – zdania negujące i twierdzące.
Dni tygodnia i miesiące.
Pory roku.
Sposoby spędzania czasu wolnego.
Określenie częstotliwości wykonywania czynności.
Co lubię, a czego nie lubię robić.
Określanie rodzaju rzeczownika i przymiotnika.
Podział na temat i końcówkę.
Tworzenie liczby mnogiej rzeczownika i przymiotnika.
Czasowniki II koniugacji.
Dopełniacz.
BLOK IV - WYGLĄD ZEWNĘTRZNY I CECHY CHARAKTERU
Przymiotniki określające człowieka.
Cechy charakteru.
Części ciała.
Kolory.
Ubrania.
Pytania jaki? jaka? jakie?
Stopniowanie przymiotników.
Czasowniki I koniugacji.
Znak miękki i apostrof.
Zasady pisania u krótkiego.
Opis obrazka.
Stereotypy narodowościowe.
NAKŁAD PRACY STUDENTA – BILANS PUNKTÓW ECTS
Nakład pracy studenta:
120 godz. - zajęcia w sali, 4 ECTS;
45 godz. - przygotowanie bieżące, 1.5 ECTS;
15 godz. - przygotowanie do zaliczenia, 0.5 ECTS.
RAZEM: 6 ECTS
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
Student zna i rozumie w podstawowym stopniu:
- funkcjonowanie języka białoruskiego w różnych kontekstach i sytuacjach komunikacyjnych;
- naturę języka białoruskiego;
UMIEJĘTNOŚCI
Student potrafi:
– wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje
z wykorzystaniem różnych źródeł, w tym źródeł internetowych;
- rozpoznać różne rodzaje tekstów;
- porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych w języku białoruskim na elementarnym poziomie;
- posługiwać się językiem białoruskim na poziomie A2;
- planować i organizować pracę indywidualną oraz współdziałać w zespole (także w ramach zadań o charakterze interdyscyplinarnym);
- samodzielnie planować i realizować własne uczenie się w zakresie języka białoruskiego przez całe życie.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student jest gotów do:
– krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści;
- prawidłowej identyfikacji i rozstrzygania dylematów zawodowych zgodnie z tradycjami i zasadami etyki zawodowej;
- inicjowania działań na rzecz interesu publicznego i środowiska lokalnego, działając w sposób przedsiębiorczy.
Kryteria oceniania
Warunki zaliczenia przedmiotu:
- obecność i aktywne uczestnictwo w zajęciach;
- systematyczne przygotowanie na zajęcia zadanego materiału;
- terminowe wykonywanie prac domowych i testów kontrolnych;
- aktywny udział w pracach nad projektami indywidualnymi i grupowymi.
Składniki oceny końcowej:
- ocena ciągła, kształtująca (bieżące przygotowanie do zajęć, aktywność) – 30%
- śródsemestralne testy/ prace kontrolne – 35%
- test końcowy – 35%
Należy uzyskać pozytywne oceny u wszystkich prowadzących zajęcia NJB.
Semestralny test końcowy jest jeden i obejmuje zagadnienia z zakresu czterech bloków tematycznych.
Kryteria oceny testów śródsemestralnych i testu końcowego przedstawione są w formie progów procentowych
99 – 100% - 5! (celujący)
93 - 98% - 5 (bardzo dobry)
87 - 92% - 4,5 (dobry plus)
77 - 86% - 4 (dobry)
71 - 76% - 3,5 (dostateczny plus)
60 - 70% - 3 (dostateczny)
Poniżej 60% – 2,0 (ocena niedostateczna)
Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Warunki zaliczenia przedmiotu w terminie poprawkowym są takie same jak w terminie I.
Literatura
1. T. Jasińska-Socha, Język białoruski (poziom podstawowy i średniozaawansowany), Warszawa 2017.
2. W. I. Iuczankau, Biełaruski prawapis u apornych schiemach, Mińsk 2013.
3. T. R. Ramza, Biełaruskaja mova? Z zadavalnienniem!, Mińsk 2010.
4. red. A.A. Łukaszanca, Biełaruski arfahraficzny słounik, Mińsk 2012.
5. W. I. Iuczankau, Biełaruskaja arfahrafija: apaviadanni i historyi, Mińsk 2010.
6. W. P. Krasniej, Biełaruskaja mowa u tablicach i schiemach, Mińsk 2015.
7. J.M. Kamarouski , E. S. Miacielskaja, Biełaruskaja mowa, Mińsk 1993.
8. A. Kłyszka, Bełaruska-polski razmounik, Mińsk 1992.
9. Ł.W. Czuchrowa, Rabota nad słowam, wyd. Zawigar, 1995.
10.. U. Kulikowicz, Biełaruski prawapis, Mińsk 1998.
11. W. Ramancewicz, Paczatki rodaje mowy, Mińsk 1993.
12. red. L.J. Siamieszka, Haworym pa-biełarusku, Mińsk 1999.
13. S. Szadyko, A. Wójcik, Mini-rozmówki białoruskie, Warszawa 1990.
14. L. Siehień, Biełaruskaja mova. Dapamożnik dla studentau biełaruskaj fiłałohii, Białystok 2007.
15. F. Lićvinouskaja, H. Łabadzienka, 20 krokau da biełaruskaj movy, Mińsk 2016.
16. Aktualne gazety i czasopisma białoruskie.
17. Materiały własne.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: