Praktyczna nauka języka białoruskiego II 3221-30PB12C
Zajęcia stanowią kontynuację nauki języka białoruskiego na poziomie podstawowym i służą pogłębieniu podstawowych umiejętności językowych studentów (czytania, pisania, mówienia i rozumienia ze słuchu). Podczas zajęć rozwijana jest przede wszystkim znajomość białoruskich zasad ortograficznych, ze szczególnym uwzględnieniem pisowni różnych połączeń spółgłoskowych i samogłoskowych (głównie w leksyce zapożyczonej), w tym spółgłosek wzdłużonych i podwojonych, pisowni wyrazów łącznej, rozdzielnej i przez kreskę, pisowni wyrazów złożonych i zasad dotyczących użycia wielkich i małych liter, pisowni abrewiatur. Zdobyta w zakresie ortografii wiedza nadal ćwiczona jest w formie dyktand i licznych prac samodzielnych obejmujących przygotowanie wypowiedzi pisemnych w języku białoruskim.
Pogłębiana jest także umiejętność prawidłowego wykorzystania wybranych form gramatycznych. Szczególna uwaga poświęcona jest odmianie rzeczowników II i III deklinacji, rzeczownikom nieodmiennym, Pluralia i Singularia Tantum, odmianie liczebników porządkowych i ułamkowych oraz odmianie wybranych czasowników. Nacisk kładziony jest także na użycie wybranych czasowników w połączeniu z innymi częściami mowy (na przykład: wyrażenia przyimkowe z czasownikiem żyć, zajmować się czym?, odpoczywać gdzie?, jechać dokąd? itp. oraz zastosowanie innych konstrukcji językowych (na przykład pomnik kamu?, uskłasci kwietki da pomnika). Umiejętności związane z prawidłowym wykorzystaniem wybranych form językowych ćwiczone są w mniejszym stopniu poprzez wykonywanie ćwiczeń gramatycznych, a w większym poprzez konstruowanie własnych wypowiedzi ustnych, podczas których zwracana jest także uwaga na prawidłowe akcentowanie poszczególnych wyrazów. Studenci poznają ponadto podstawowe zasady dotyczące budowy zdań wykrzyknikowych i pytających, które wykorzystują podczas prowadzonych w grupach dyskusji.
Materiał gramatyczny wprowadzany jest w oparciu o nieco dłuższe teksty mówione i pisane (w tym opowiadania, artykuły prasowe, teksty piosenek, dłuższe wypowiedzi itp.) związane z życiem codziennym. Analiza tych tekstów służy także pogłębianiu wiedzy z zakresu leksyki języka białoruskiego dotyczącej takich zagadnień jak: dom i mieszkanie (nazwy pomieszczeń i mebli), dzień pracy (w tym określanie daty i czasu – dokładne i przybliżone), posiłki (tradycje kulinarne), wypoczynek, rozrywka – opis różnych form spędzania wolnego czasu (w lesie, nad wodą, w mieście – kino, teatr, dyskoteka), opisy głównych miast Białorusi oraz stolic europejskich, sklepy, restauracje, hotele, życie na wsi, zabytki, system edukacji w Polsce i na Białorusi, przyroda Białorusi (w tym także wierzenia z nią związane) i święta.
Podczas zajęć prezentowane są także w sposób bardziej szczegółowy sposoby konstruowania wypowiedzi dotyczących miejsca zamieszkania (w tym adresowania listów i sposobów tworzenia nazw mieszkańców), wyrażania stosunków przestrzennych, konstrukcji czasowych.
Zdobytą wiedzę w zakresie leksyki studenci ćwiczą przede wszystkim poprzez samodzielne przygotowywanie wypowiedzi pisemnych i ustnych (opis rodziny, opis mieszkania, samodzielne prezentacje różnych miast itp.), prowadzone podczas zajęć dyskusje w języku białoruskim oraz ćwiczenia ze słuchu obejmujące na przykład streszczanie zasłyszanych opowiadań bądź piosenek.
BLOKI TEMATYCZNE:
BLOK I
1. Dom i mieszkanie. Meble.
2. Odmiana rzeczowników II deklinacji.
3. Czasowniki określające położenie rzeczy w przestrzeni.
4. Określenie miejsca zamieszkania: miejscowość, adres.
5. Adresowanie listów – różnice między polskimi a białoruskimi formami adresatywnymi.
6. Spółgłoski wzdłużone i podwojone.
7. Nazwy ludności w zależności od miejsca zamieszkania.
8. Wyrażenia przyimkowe z czasownikiem żyć.
9. Numeracja pięter – różnice między Polską a Białorusią,
10. Liczebniki porządkowe – pisownia i odmiana.
BLOK II
1. Dzień pracy.
2. Określenie daty i czasu – dokładne i przybliżone.
3. Synonimika konstrukcji czasowych.
4. Czasowniki ruchu.
5. Posiłki – żywność, napoje.
6. Tradycje kulinarne polskie i białoruskie.
7. Leksyka rodzima i zapożyczona.
8. Rodzaj rzeczowników. Rozbieżności między językiem polskim a białoruskim. Sposoby określania rodzaju rzeczowników nieodmiennych.
9. Pisownia i wymowa różnych połączeń spółgłoskowych.
10. Swobodny i ruchomy akcent w języku białoruskim.
BLOK III
1. Wypoczynek, rozrywka – opis różnych form spędzania wolnego czasu (w lesie, nad wodą, w mieście – kino, teatr, dyskoteka).
2. Opis głównych miast Białorusi.
3. Zabytki – konstrukcje pomnik kamu?, uskłasci kwietki da pomnika.
4. Sklepy. Restauracje. Hotele.
5. Życie na wsi.
6. Odmiana rzeczowników III deklinacji.
7. Konstrukcje czasownikowe: zajmować się czym?, odpoczywać gdzie?, jechać dokąd?
8. Synonimika konstrukcji przestrzennych.
9. Liczebniki ułamkowe – pisownia i odmiana.
10. Pisownia wyrazów - łączna, rozdzielna i przez kreskę.
BLOK IV
1. Nauka, szkolnictwo – typy szkół.
2. System edukacji w Polsce i na Białorusi.
3. Abrewiatury – typy i sposoby ich tworzenia.
4. Związki wyrazowe z czasownikiem uczyć się – przyimkowe i bezprzyimkowe.
5. Nazwy krajów.
6. Sposoby tworzenia nazw mieszkańców różnych krajów.
7. Stolice różnych krajów.
8. Pisownia połączeń samogłosek w leksyce zapożyczonej.
9. Alternacje spółgłosek.
10. Mylące polsko-białoruskie podobieństwa językowe.
BLOK V
1. Przyroda białoruska – rośliny, kwiaty, drzewa i krzewy.
2. Opisy krajobrazów.
3. Świat zwierząt.
4. Animizacja przyrody.
5. Święta białoruskie.
6. Pluralia i Singularia Tantum.
7. Odmiana wybranych czasowników.
8. Wyrazy złożone – pisownia i tworzenie.
9. Zasady pisownia dużą i małą literą.
10. Budowa zdań pytających i wykrzyknikowych.
Rodzaj przedmiotu
Wymagania (lista przedmiotów)
Efekty kształcenia
Student powinien:
- rozumieć i konstruować proste teksty na omawiane tematy
- uczestniczyć w sytuacjach komunikacyjnych w zakresie określonej tematyki
- posiąść umiejętność tłumaczenia tekstów preparowanych
- opanować wiedzę z zakresu podstawowych wiadomości o Białorusi (geografia, religia, święta).
Kryteria oceniania
Metoda indukcyjna. Czytanie tekstów i ich analiza pod względem językowym. Ćwiczenia gramatyczno-leksykalne. Zaliczenie semestru na podstawie uczestnictwa w zajęciach, wykonywania samodzielnych prac pisemnych i tekstów kontrolnych.
Literatura
1. A. Bagrowska, Wybór tekstów do zajęć praktycznych z języka białoruskiego, Warszawa 1985.
2. Ł.W. Czuchrowa, Rabota nad słowam, wyd. Zawigar, 1995.
3. T. Jasińska-Socha, Skrypt do zajęć praktycznych z języka białoruskiego (dla studentów I i II roku), Warszawa 1981.
4. J.M. Kamarouski , E. S. Miacielskaja, Biełaruskaja mowa, Mińsk 1993.
5. U. Kulikowicz, Biełaruski prawapis, Mińsk 1998.
6. W. Ramancewicz, Paczatki rodaje mowy, Mińsk 1993.
7. red. L.J. Siamieszka, Haworym pa-biełarusku, Mińsk 1999.
8. S. Szadyko, A. Wójcik, Mini-rozmówki białoruskie, Warszawa 1990.
9. Aktualne gazety i czasopisma białoruskie.
10. Materiały własne.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: