Wielojęzyczność i kontakty językowe 3202-S1WWK12o
Zajęcia mają charakter teoretyczno-praktyczny. Celem kursu jest zapoznanie studentów z problemami wielojęzyczności oraz zjawiskiem kontaktu językowego, pogłębienie ich wiedzy językoznawczej, rozwój umiejętności prowadzenia lingwistycznej analizy tekstów oraz podwyższenie kompetencji językowej studentów. Studenci zapoznają się z podstawowymi pojęciami związanymi ze zjawiskiem wielojęzyczności oraz kontaktu językowego. W ramach kursu omawiane są wybrane problemy związane z dwujęzycznością polsko-rosyjską oraz z kontaktami języka rosyjskiego i polskiego z innymi językami. Omówiony zostanie również problem interferencji w procesie przyswajania języka rosyjskiego przez Polaków. Tematem zajęć będą również ćwiczenia praktyczne związane z analizą tekstów i wypowiedzi osób dwujęzycznych pod kątem identyfikowania w nich zjawisk występujących w warunkach kontaktu językowego. Szczególna uwaga zostanie poświęcona dwóm wyspom językowym: rosyjskiej gwarze staroobrzędowców w Polsce oraz polskiej gwarze mieszkańców wsi Wierszyna na Syberii.
1. Wielojęzyczność i kontakt językowy – podstawowe pojęcia.
2. Zjawiska językowe powstałe w wyniku wielojęzyczności. Pidżyny, języki kreolskie.
3. Pojęcie interferencji. Zapożyczenia i kalki językowe. Przełączanie kodów.
4. Globalna dominacja języka angielskiego. Zapożyczenia angielskie w języku polskim i rosyjskim.
5. Ginące języki, etniczność i tożsamość.
6. Uniwersalizm i relatywizm językowy.
7. Język standardowy i dialekty
8. Język i tożsamość
9. Transfer językowy. Interferencja w procesie przyswajania języka rosyjskiego przez Polaków oraz w procesie przyswajania języka polskiego przez nosicieli języków wschodniosłowiańskich.
10. Socjolingwistyczne i psycholingwistyczne aspekty wielojęzyczności.
11. Rosyjska gwara staroobrzędowców w Polsce oraz polska gwara mieszkańców wsi Wierszyna na Syberii jako wyspy kulturowo-językowe. Sytuacja socjolingwistyczna, wyniki wpływu języka otoczenia, asymilacja językowa.
12. Wielojęzyczność w przekładzie.
W cyklu 2023L:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
W cyklu 2024L:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
− student ma uporządkowaną wiedzę o strukturze języka polskiego i rosyjskiego, podobieństwach i różnicach między nimi;
– student ma podstawową wiedzę językoznawczą,
− student ma podstawową wiedzę o wybranych zagadnieniach językowych w aspekcie porównawczym, kontrastywnym i międzykulturowym;
– student zna podstawowe pojęcia z zakresu socjo-, psycho- i etnolingwistyki,
– student zna podstawowe zjawiska językowe powstałe w wyniku kontaktu językowego.
Umiejętności:
– student potrafi wymienić i opisać podstawowe różnice między językiem polskim i rosyjskim,
− student umie identyfikować poszczególne zjawiska językowe,
– student umie scharakteryzować podstawowe pojęcia z zakresu badań nad wielojęzycznością i kontaktem językowym,
– student potrafi wymienić, opisać i identyfikować zjawiska powstałe w wyniku kontaktu językowego,
– student umie prowadzić językoznawczą analizę tekstów i wypowiedzi,
– student potrafi wyszukiwać informacje z różnych źródeł na temat omawianych zagadnień.
Kompetencje społeczne:
− student ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, oraz potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę,
− student ma świadomość potrzeby ustawicznego kształcenia,
− student ma pogłębioną świadomość potrzeby poszanowania odmiennych kultur, poglądów i postaw,
− student potrafi w sposób precyzyjny i zrozumiały wyrażać swoje myśli.
Kryteria oceniania
Ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność). Kontrola obecności. Test zaliczeniowy.
Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Warunki zaliczenia przedmiotu w terminie poprawkowym są takie same jak w terminie I.
W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą odbywać się przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Classroom oraz innych zalecanych przez UW.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
A. Bogusławski, S. Karolak, Gramatyka rosyjska w ujęciu funkcjonalnym, Warszawa 1970.
M. Głuszkowski, Socjologiczne i psychologiczne uwarunkowania dwujęzyczności staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego, Toruń 2011.
M. Głuszkowski, Zmiany sytuacji językowej w Wierszynie koło Irkucka w warunkach dwujęzyczności polsko-rosyjskiej, „Acta Baltico-Slavica”, 37, s. 13-27.
I. Grek-Pabisowa, Zapożyczenia w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców w Polsce. Typy zapożyczeń i sposoby przyswajania wyrazów polskich, [w:] Staroobrzędowcy: Szkice z historii, języka, obyczajów, red. I. Grek-¬Pabisowa, Warszawa 1999, s. 117-124.
S. Grzybowski, Podstawy fonetyki rosyjskiej dla Polaków, Warszawa 1983.
N. Nau i in. (red.), Języki w niebezpieczeństwie. Księga wiedzy, Poznań 2016.
D. Paśko-Koneczniak, Wpływ polszczyzny na zasób leksykalny polskiej gwary staroobrzędowców na Suwalszczyźnie, Toruń 2011.
Paśko-Koneczniak D., 2012, Osobliwości funkcjonowania gwar wyspowych (na marginesie badań rosyjskiej gwary staroobrzędowców w ośrodku suwalsko-augustowskim i polskiej gwary mieszkańców Wierszyny na Syberii, „Acta Baltico-Slavica”, 36, s. 41-49.
A. Zielińska, Wielojęzyczność staroobrzędowców mieszkających w Polsce, Warszawa 1996.
W cyklu 2023L:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
W cyklu 2024L:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
Uwagi
W cyklu 2023L:
Język prowadzenia pomocniczy - polski. |
W cyklu 2024L:
Język prowadzenia pomocniczy - polski. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: