Semantyka i słownik 3202-S1WSS32o
Celem przedmiotu jest usystematyzowanie i rozszerzenie wiedzy studentów z dziedziny semantyki leksykalnej i leksykografii. Szczególny nacisk kładzie się na typologię słowników lingwistycznych (zwłaszcza objaśniających, ideograficznych oraz dwujęzycznych), a także na teoretyczną refleksję nad zasadami ich konstruowania, zawartością i celami, którym powinny służyć.
1. Podstawowe pojęcia i terminy semantyki. Problem definicji znaczenia (ujęcia filozoficzne i lingwistyczne).
2. Teoretyczno-metodologiczne problemy semantycznego opisu wyrażeń językowych.
3. Definiowanie znaczeń (definicja ostensywna, klasyczna, kognitywna).
4. Współczesne teorie semantyczne. Badanie pól semantycznych; semantyka składnikowa; semantyka kognitywna.
5. Leksykografia i metaleksykografia jako dziedziny lingwistyki.
6. Typologia współczesnych słowników lingwistycznych.
7. Słownik objaśniający a encyklopedia; koncepcja słownika, typy definicji słownikowych, artykuł hasłowy i jego struktura, krytyka leksykograficzna.
8. Słownik dwujęzyczny rosyjsko-polski, polsko-rosyjski: słowniki tradycyjne (przekładowo-objaśniające) a słowniki przekładowe.
9. Słowniki w układzie rzeczowym (rosyjskie, polskie i rosyjsko-polskie).
10. Potrzeby w dziedzinie leksykografii rosyjsko-polskiej i polsko-rosyjskiej.
konwersatorium = 30 godzin
samodzielne przygotowanie się do zajęć: 5 godzin
przygotowanie pracy semestralnej: 15 godzin
RAZEM ok. 50 godzin
W cyklu 2023L:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
W cyklu 2024L:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
WIEDZA
1. Orientuje się we współczesnych teoriach semantycznych.
2. Definiuje pojęcia teoretyczne używane w semantyce językoznawczej i leksykografii.
3. Zna typologię słowników lingwistycznych.
UMIEJĘTNOŚCI
1. Wyjaśnia i stosuje podstawowe terminy semantyczne.
2. Potrafi skonstruować definicję znaczeniową zgodnie z konwencją klasyczną i kognitywną.
3. Potrafi ocenić rzeczywistą wartość i przydatność oferowanych słowników filologicznych z językiem rosyjskim i polskim (abstrahując od informacji reklamowej).
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
1. Postrzega semantykę jako najważniejszy komponent opisu języka.
2. Docenia wartość dzieł leksykograficznych i ich przydatność w pracy z językiem polskim i rosyjskim.
Kryteria oceniania
1. Ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność) – 50%
2. Pisemna praca semestralna – 50%
Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Warunki zaliczenia przedmiotu w terminie poprawkowym są takie same jak w terminie I.
W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą odbywać się przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Classroom oraz innych zalecanych przez UW.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Apresjan J. D., Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, Wrocław 2000 (fragmenty).
Bańko M., Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa, Warszawa 2001.
Bartmiński J., Tokarski R. (red.), O definicjach i definiowaniu, Lublin 1993.
Bogusławski A., Język w słowniku, Warszawa 1988.
Bogusławski A., Dwujęzyczny słownik ogólny. Projekt instrukcji z komentarzami, [w:] Studia z polskiej leksykografii współczesnej, red. Z. Saloni, Wrocław 1988, s. 19-65.
Grochowski M., Konwencje semantyczne a definiowanie wyrażeń językowych, Warszawa 1993.
Grzegorczykowa R., Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 2001.
Krongauz M. A., Semantika, Moskva 2001.
Lyons J., Semantyka, t. 1, Warszawa 1984; t. 2, Warszawa 1989 (fragmenty).
Wierzbicka A., Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne, Lublin2006 (fragmenty).
W cyklu 2023L:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
W cyklu 2024L:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: