Gramatyka konfrontatywna polsko-rosyjska 3202-S1OGKF31o
Zajęcia mają za zadanie zapoznać studentów z rodzajami badań konfrontatywnych, ich powiązaniami z innymi dyscyplinami językoznawczymi (zwłaszcza z zakresu językoznawstwa porównawczego), glottodydaktyką i psychologią. Poprzez odwołanie się do semiotycznej koncepcji języka (język rozumiany jako system znaków) wyjaśniane są przyczyny popełniania błędów językowych przez osoby uczące się języka obcego. Omawiany jest dodatni i ujemny wpływ języka ojczystego na przyswajany język obcy w zależności od genetycznej bliskości języków, stopnia znajomości języka obcego (początkowy/zaawansowany), wieku i motywacji ucznia. Studenci poznają podstawową terminologię językoznawstwa konfrontatywnego (odpowiednik międzyjęzykowy, ekwiwalent, tertium comparationis, podstawa porównania, stosunki tożsamości, stosunki różnic pełnych, stosunki różnic częściowych) oraz poznają zasady analizy konfrontatywnej, zwłaszcza jednokierunkowej. Dyskutowane jest znaczenie uwzględniania w badaniach właściwości strukturalnych i uzualno-stylistycznych odpowiedników międzyjęzykowych. Przedstawione zostają podobieństwa i różnice pomiędzy systemami fonologicznymi (w zakresie wokalizmu i konsonantyzmu), morfologicznymi (ze szczególnym uwzględnieniem imiennych kategorii liczby, rodzaju i przypadka oraz czasownikowych kategorii aspektu, strony, trybu i osoby) i syntaktycznymi (zasady łączliwości wyrazowej, typowy schemat zdania prostego) języka polskiego i rosyjskiego. Studenci zostają wdrożeni do samodzielnego prowadzenia badań konfrontatywnych, zwłaszcza konfrontatywno-ekwiwalencyjnych.
W cyklu 2023Z:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
W cyklu 2024Z:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
- student zna podstawową terminologię z zakresu językoznawstwa konfrontatywnego;
- student ma uporządkowaną wiedzę o dyscyplinach językoznawstwa porównawczego;
- student zna zasady przeprowadzania konfrontatywnej analizy jednokierunkowej i dwustronnej;
- student posiada wiedzę o możliwościach wykorzystania wyników każdego z rodzajów badań w glottodydaktyce, leksykografii dwujęzycznej i in.;
- student ma wiedzę o podstawowych różnicach pomiędzy systemami fonologicznymi, morfologicznymi (ze szczególnym uwzględnieniem kategorii imiennych i czasownikowych) i syntaktycznymi języka polskiego i rosyjskiego.
Umiejętności:
- student potrafi prawidłowo obrać tertium comparationis w zależności od materiału językowego i celu konfrontacji;
- student wskazuje podstawowe różnice pomiędzy systemami fonologicznymi, morfologicznymi i syntaktycznymi języka polskiego i rosyjskiego;
- student samodzielnie przeprowadza analizę konfrontatywną ustalonego materiału języka polskiego i rosyjskiego.
Kompetencje społeczne:
- student potrafi określić priorytety i zaplanować swoją pracę badawczą;
- student ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego (tradycji językowej) Polski i Rosji.
Kryteria oceniania
Ocena wystawiona na podstawie trzech składowych
1. ocena z testu
2. ocena z pracy semestralnej
3. punkty za aktywność na zajęciach
Test zawiera 16 pytań (otwartych i zamkniętych), maks. ilość punktów – 65.
poniżej 39 punktów = 2,0
39 – 43 = 3,0
44 – 48 = 3,5
49 – 54 = 4,0
55 – 59 = 4,5
60 – 65 = 5,0
Pracę semestralną studenci piszą w domu. Jest to samodzielna analiza konfrontatywna wybranego materiału leksykalnego (min. 5 jednostek wyjściowych). Analiza polega na dobraniu względem materiału wyjściowego odpowiednich ekwiwalentów, określeniu kategorialnego lub niekategorialnego charakteru odpowiedników międzyjęzykowych, ustaleniu panujących między odpowiednikami międzyjęzykowych stosunków tożsamości, różnic pełnych lub różnic częściowych, a następnie podania wniosków z przeprowadzonej analizy.
2,0 – zbyt mała liczba jednostek wyjściowych lub błędnie dobrane ekwiwalenty, lub w ponad połowie przypadków źle określony typ stosunków międzyjęzykowych.
3,0 – w kilku przypadkach błędnie dobrane ekwiwalenty i/lub w połowie przypadków źle określony typ stosunków międzyjęzykowych.
3,5 – ekwiwalenty dobrane poprawnie, w ok. 40-30% źle określony typ stosunków międzyjęzykowych, problemy z określeniem kategorialności/niekategorialności odpowiedników międzyjęzykowych (brak lub liczne błędy), błędne wnioski.
4,0 – ekwiwalenty dobrane poprawnie, w ok. 20-10% źle określony typ stosunków międzyjęzykowych, problemy z określeniem kategorialności/niekategorialności odpowiedników międzyjęzykowych (brak lub nieliczne błędy), wnioski sformułowane poprawnie.
4,5 – ekwiwalenty dobrane poprawnie, dopuszcza się źle określony typ stosunków międzyjęzykowych w poniżej 10% ustalonych par odpowiedników międzyjęzykowych lub problemy z określeniem kategorialności/niekategorialności odpowiedników międzyjęzykowych (brak lub błędy), wnioski poprawne, nieliczne błędy językowe i/lub ortograficzne i interpunkcyjne.
5,0 – ekwiwalenty dobrane poprawnie, we wszystkich parach odpowiedników międzyjęzykowych poprawnie określono typ stosunków międzyjęzykowych oraz ich kategorialny/niekategorialny charakter, wnioski poprawne; dopuszcza się nieliczne potknięcia językowe i/lub ortograficzne i interpunkcyjne.
Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną z ww. ocen. Ocena 2,0 z którejkolwiek części uniemożliwia otrzymanie zaliczenia z przedmiotu (do czasu poprawienia). Punkty za aktywność na zajęciach (min. 5) podnoszą ocenę o 0,5.
Ocenę celującą 5! otrzymuje student, który otrzymał 5,0 z obu prac, uzyskał punkty za aktywność, a w pracy semestralnej podjął dodatkową próbę konfrontacji badanych jednostek na poziomie uzualno-stylistycznym.
Na osiągnięcie efektów uczenia się student musi przeznaczyć:
30 godzin zorganizowanych (1 ECTS),
ok. 15 godzin na bieżące przygotowanie do zajęć (0,5 ECTS),
ok. 15 godzin na napisanie pracy semestralnej (0,5 ECTS).
Student ma prawo do 2 nieusprawiedliwionych nieobecności, każda następna wymaga złożenia usprawiedliwienia. O uznaniu nieobecności decyduje wykładowca. Przekroczenie nieobecności usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych na 50% zajęć może być podstawą do niezaliczenia przedmiotu. Warunki zaliczenia przedmiotu w terminie poprawkowym są takie same jak w terminie I.
W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą odbywać się przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Meet oraz innych zalecanych przez UW.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
1. Bartwicka H., Ze studiów konfrontatywno-przekładowych nad językiem polskim i rosyjskim, Warszawa 2006.
2. Bogusławski A., Problem tertium comparationis w porównaniu lingwistycznym, „Kwartalnik Neofilologiczny”, 1976, nr 3.
3. Bogusławski A., Karolak S., Gramatyka rosyjska w ujęciu funkcjonalnym, Warszawa 1973.
4. Fontański H., Rodzaje podstaw funkcjonalno-semantycznych w opisie konfrontatywnym, [w:] Semantyka w badaniach konfrontatywnych języka rosyjskiego i polskiego, pod red. M. Blicharskiego, Katowice 1980, 7-15.
5. Gak V.G., Sopostavitel’naja leksikologija, Moskva, 1977.
6. Gak V.G., O kontrastivnoj lingvistike, [w:] Novoje v zarubežnoj lingvistike, vyp. 25, Kontrastivnaja lingvistika, Moskva, 1989.
7. Gasek B., Leksiko-semantičeskaja interferencija v processe perevoda, Wrocław 2012.
8. Gramatyka konfrontatywna języka polskiego i rosyjskiego. Materiały Konferencji Naukowej, Łódź 1976.
9. Grochowski L., Interferencja językowa z psychologicznego i lingwistycznego punktu widzenia a proces nauczania języka rosyjskiego, [w:] Polska myśl glottodydaktyczna 1945-1975, pod red. F. Gruczy, Warszawa 1979.
10. Jarceva V.N., Kontrastivnaja grammatika, Moskva, 1981.
11. Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, pod red. E. Tabakowskiej, Kraków 2001 (rozdz. Porównywanie języków: socjologia języka, typologia języków i językoznawstwo kontrastywne).
12. Mečkovskaja N.B., Obščeje jazykoznanije. Strukturnaja i social’naja tipologija jazykov, Moskva, 2009.
13. Platkow A., Gramatyka translacyjna a gramatyka kontrastywna, [w:] Gramatyki translacyjne, pod red. J. Lukszyna, wyd. TOPOS, Warszawa 1996, 40-46.
14. Polsko-rosyjskie językoznawstwo konfrontatywne. Wybór materiałów, oprac. J. Wawrzyńczyk, Łódź 1978.
15. Problemy izučenija otnošenij ekvivalentnosti v slavjanskich jazykach, red. S. Siatkowski i T.S. Tichomirova, Moskva, 1997.
16. Semantyka w badaniach konfrontatywnych języka rosyjskiego i polskiego, pod red. M. Blicharskiego, Katowice 1980.
17. Siatkowski S., Strukturalne i uzualno-stylistyczne właściwości odpowiedników międzyjęzykowych, „Slavia Orientalis”, 1978, nr 3.
18. Siatkowski S., K probleme adekvatnosti perevoda, „Slavia Orientalis”, 1980, nr 1-2.
19. Siatkowski S., Założenia językoznawstwa konfrontatywnego, [w:] Nauczanie języka rosyjskiego a językoznawstwo i psychologia, pod red. S. Siatkowskiego, Warszawa 1976, 1986.
20. Wójcik T., Zagadnienia teoretyczne polsko-rosyjskiej gramatyki kontrastywnej, Kielce 1977.
21. Zabrocki L., Podstawowe problemy gramatyki konfrontatywnej, [w:] Polska myśl glottodydaktyczna 1945-1975, pod red. F. Gruczy, Warszawa 1979.
22. Zmarzer W., Podstawy analizy konfrontatywnej języków pokrewnych, Warszawa 1992.
W cyklu 2023Z:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
W cyklu 2024Z:
Jak w części "Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu)". |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: