Historia literatury rosyjskiej (X - XVIIIw.) 3202-1DZLR1O1
Cele szczegółowe:
Wykład ma za zadanie przedstawienie – w porządku chronologiczno-problemowym – podstawowych zjawisk z zakresu folkloru oraz dziejów literatury staroruskiej i literatury XVIII wieku.
Ćwiczenia polegają na analizie wybranych dzieł literackich – okresu staroruskiego oraz XVIII wieku − z punktu widzenia problematyki oraz formy.
Zagadnienia szczegółowe:
1. Zagadnienia ogólne. Prawidłowości procesu historycznoliterackiego. Periodyzacja literatury rosyjskiej.
2. Folklor. Cechy twórczości. Gatunki. Narodziny zainteresowań folklorystycznych w Rosji. Ukształtowanie się i rozwój folklorystyki jako nauki.
3. Literatura staroruska.
A. Piśmiennictwo Rusi Kijowskiej. Tło historyczne i kulturowe. Literatura przekładowa. Literatura hagiograficzna. Kaznodziejstwo. Apokryfy. Latopisy. Słowo o wyprawie Igora.
B. Piśmiennictwo Rusi Północno-Wschodniej. Tło historyczne. Piśmiennictwo okresu rozbicia feudalnego i niewoli tatarskiej. Piśmiennictwo okresu powstawania państwa moskiewskiego.
C. Piśmiennictwo Rusi Moskiewskiej. Tło historyczne i kulturowe. Piśmiennictwo czasów Iwana Groźnego. Piśmiennictwo czasów zamętu. Opowieści pierwszej połowy XVII wieku. Staroruska tradycja kulturowa a nowe prądy umysłowe w XVII wieku. Rozłam w Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej i pisarstwo staroobrzędowców (protopop Awwakum i jego Żywot). Opowieści plebejskie. Symeon Połocki i poezja sylabiczna. Problem baroku.
4. Literatura XVIII wieku.
A. Przemiany czasów Piotra I. Publicystyka. Opowieści czasów Piotra I. Liryka. Dramaturgia i teatr. Twórczość Teofana Prokopowicza.
B. Klasycyzm. a) Założenia teoretyczne. Wpływ literatury zachodnioeuropejskiej. Struktura gatunkowa (satyra, oda, tragedia, komedia, poemat heroiczny i heroikomiczny, bajka). Preferencje tematyczne. Reforma wiersza. b) Twórczość Antiocha Kantemira, Wasilija Trediakowskiego, Michaiła Łomonosowa i Aleksandera Sumarokowa. Nikołaj Nowikow i czasopiśmiennictwo satyryczne. Twórczość Denisa Fonwizina. Twórczość Michaiła Chieraskowa, Wasilija Majkowa i Ippolita Bogdanowicza. Poezja Gawriiła Dierżawina.
C. Sentymentalizm. Założenia teoretyczne. Wpływ literatury zachodnioeuropejskiej. Periodyzacja. Preferencje tematyczne. Rozwój gatunków prozatorskich. Rozwój czasopiśmiennictwa. Twórczość Nikołaja Karamzina oraz pisarzy z jego kręgu. Twórczość Aleksandra Radiszczewa. Poezja Iwana Dmitrijewa.
5. Literatura schyłku XVIII i początku XIX wieku – między Oświeceniem a romantyzmem. Problem preromantyzmu. Oddziaływanie literatury zachodnioeuropejskiej. Instytucjonalizowanie się życia literackiego. Dyskusje literackie. Czasopiśmiennictwo. Proza, poezja i dramat początku XIX wieku.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Student:
− charakteryzuje dzieje literatury rosyjskiej X-XVIII wieku (okresy, tendencje, kierunki literackie; poszczególne dzieła literackie, twórczość poszczególnych pisarzy; problemy; gatunki),
− charakteryzuje twórczość ludową,
− zna treść lektur,
− rozpoznaje wybrane cytaty z dzieł literackich X-XVIII wieku,
− wymienia wybranych badaczy literatury staroruskiej oraz literatury XVIII wieku oraz powołuje się na ich prace.
Kryteria oceniania
Kontrola obecności. Końcowe zaliczenie ustne.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
1. Literatura rosyjska, pod red. M. Jakóbca, t. 1, Warszawa 1970 / Literatura rosyjska w zarysie, pod red. Z. Barańskiego i A. Semczuka, Warszawa 1975 (lub inne wydanie).
2. N.K. Gudzij, Istorija drevnej russkoj literatury, Moskva 2002 (lub inne wydanie) / V.V. Kuskov, Istorija drevnerusskoj literatury, Moskva 1998 (lub inne wydanie).
3. Literatura drevnej Rusi. Biobibliografičeskij slovar’, pod red. O.V. Tvorogova, Moskva 1996.
4. G.A. Gukovskij, Russkaja literatura XVIII veka, Moskva 1999 / U. Wójcicka, Literatura rosyjska XVIII wieku z elementami historii i kultury Rosji, Bydgoszcz 2008.
5. Russkie pisateli. XVIII vek. Biobibliografičeskij slovar’, sostav. S.A. Džanumov, Moskva 2002.
6. Chrestomatija po drevnej russkoj literature, sostav. N.K. Gudzij, Moskva 2002 (lub inne wydania) / Literatura staroruska: wiek XI-XVII. Antologia: teksty, oprac. W. Jakubowski i R. Łużny, Warszawa 1975.
7. W. Skrunda, Literatura rosyjska XVIII wieku. Antologia, Warszawa 1986.
8. R. Łużny, Rosyjska literatura ludowa, Warszawa 1977.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: