Critical Discourse Analysis 3201-LST-LSC-CDA
Krytyczna Analiza Dyskursu jest czasami określana jako "społecznie zaangażowana" Analiza Dyskursu. Zakres badań KAD obejmuje aktualne problemy społeczne; przedmiotem zainteresowania są wzajemne relacje między językiem a kontekstem społeczno-kulturowym.
KAD analizuje komunikaty (nie tylko te językowe, ale także multimodalne) jako odzwierciedlenie rzeczywistości społecznej oraz jako narzędzie jej kształtowania. Słowem-kluczem dla KAD jest "władza", zarówno ta jawna, usankcjonowana, np. struktura polityczna, jak i ta ukryta, nie w pełni społecznie uświadamiana, na przykład związana z dyskryminacją czy stygmatyzacją jednostek i grup w dyskursie publicznym. W tym zakresie KAD analizuje w jaki sposób i za pomocą jakich środków relacje władzy i wynikające z nich nierówności społeczne są realizowane, reprodukowane, legitymizowane i kwestionowane w dyskursie.
Kurs podzielony jest na dwie części, w przybliżonym stosunku 35% : 65%. W pierwszej części, mającej formę wykładu z dyskusją, zostaje przedstawiony zarys KAD, jej podstawowa terminologia, wybrane modele (w tym model reprezentacji aktorów społecznych van Leeuwena, podejście dyskursywno-historyczne Reisigla i Wodak) oraz narzędzia (z naciskiem na badania korpusowe i narzędzia multimodalnej analizy dyskursu). W drugiej części, mającej formę warsztatową, uczestnicy przygotowują grupowy projekt badawczy KAD na wybrany temat. Możliwe jest również przygotowanie projektu dla wybranego interesariusza, np. organizacji pozarządowej, z puli tematów zleconych przez różne podmioty, będącej w dyspozycji prowadzącego zajęcia. Tematy projektu mogą obejmować między innymi dyskursywny obraz migrantów i migracji, sposoby mówienia o / przedstawiania przemocy domowej w mediach, dyskurs debat publicznych na temat, na przykład, klimatu, ochrony środowiska, opieki zdrowotnej, praw człowieka itp.
Nakład pracy studenta:
Zajęcia: 30 godzin
Przygotowanie do zajęć: 15 godzin
Przygotowanie projektu: 40 godzin
Razem: 85 godzin
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
zdalnie
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie:
-w stopniu pogłębionym biologiczne, kulturowe i komunikacyjno-społeczne aspekty użycia języka
-w stopniu pogłębionym fundamentalne problemy użycia języka jako zjawiska międzyjęzykowego i międzykulturowego
-w stopniu pogłębionym metody badawcze stosowane w: psycholingwistyce, neurolingwistyce, lingwistyce korpusowej, lingwistyce cyfrowej i lingwistyce tekstu oraz modele statystyczne
-w stopniu pogłębionym rolę języka w komunikacji między ludźmi i kulturami oraz zjawiska językowe w szerszym kontekście poznawczym, komunikacyjnym i społecznym
-w stopniu pogłębionym związki językoznawstwa (teoretycznego, komputacyjnego, kognitywnego, korpusowego) z innymi dziedzinami (neuro)nauki
-środowisko pracy oraz ekonomiczne i prawne uwarunkowania pracy w zawodzie lingwisty, pracownika badawczego, testera oprogramowania, copy editora i copywritera
-zasady tworzenia różnych form przedsiębiorczości i funkcjonowania lingwisty w ramach różnych form przedsiębiorczości (freelance, biura tłumaczy, zespół redakcyjny, grupa badawcza, firma zajmująca się przygotowaniem materiałów edukacyjnych, firma zajmująca się rozwojem technologii językowych itp.) na rynku krajowym i międzynarodowym
Umiejętności: absolwent potrafi:
-w stopniu zaawansowanym wyszukiwać, analizować, oceniać i selekcjonować informacje w języku ojczystym i językach obcych
-posługiwać się językiem obcym w stopniu zaawansowanym (poziom C2) w zakresie specjalistycznej terminologii w zakresie językoznawstwa (teoretycznego, komputacyjnego, kognitywnego, korpusowego, społecznego)
-porozumiewać się w języku rodzimym i obcym w różnych sytuacjach zawodowych ze specjalistami, stosując w tym celu różne kanały oraz techniki i strategie komunikacyjne
-w zrozumiały, także dla niespecjalistów, sposób komunikować się na tematy związane z językoznawstwem (teoretycznym, komputacyjnym, kognitywnym, korpusowym, społecznym) i odpowiednio uzasadnić podjęte decyzje i zastosowane strategie językowe
-wyrażać własne poglądy i opinie w formie ustnej i pisemnej w językach obcych i w języku rodzimym oraz przedstawiać poglądy i argumentacje osób trzecich w językach obcych i w języku rodzimym
-współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej rolę mediatora językowego
-samodzielnie zdobywać wiedzę z zakresu językoznawstwa (teoretycznego, komputacyjnego, kognitywnego, korpusowego, społecznego) oraz oceniać przydatność poznanych metod, praktyk i procedur we własnej działalności zawodowej
-samodzielnie planować i realizować własne kształcenie i uczenie się przez całe życie dzięki znajomości różnych ośrodków związanych z językoznawstwem (teoretycznym, komputacyjnym, kognitywnym, korpusowym, społecznym) oraz dzięki wiedzy na temat źródeł, z jakich można korzystać, by podnieść swoje kompetencje w zakresie językoznawstwa
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:
-uznawania znaczenia najnowszej wiedzy językoznawczej i krytycznej oceny badań z dziedziny językoznawstwa (teoretycznego, komputacyjnego, kognitywnego, korpusowego, społecznego), w szczególności opublikowanych w czasopismach i monografiach naukowych oraz źródłach popularnonaukowych
-uznawania znaczenia wiedzy językoznawczej w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów
-adekwatnego identyfikowania i rozstrzygania problemów komunikacji międzyjęzykowej, międzykulturowej oraz społecznej
-inicjowania i przeprowadzania badań językoznawczych, w szczególności na rzecz poprawy dostępności w wymiarze języka, informacji i komunikacji
-myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy w ramach prowadzonych projektów językoznawczych, a także działalności indywidualnej na rynku krajowym i międzynarodowym
-pełnienia zawodu mediatora językowego, kulturowego, edukacyjnego/oświatowego zgodnie z zasadami etyki zawodowej
-podtrzymywania etosu zawodu lingwisty oraz przestrzegania i rozwijania zasad etyki zawodowej
-odpowiedzialnego i przedsiębiorczego pełnienia roli zawodowej lingwisty, z uwzględnieniem zmieniających się potrzeb społecznych i rynkowych
Kryteria oceniania
Kryteria oceny:
1. obecność na zajęciach i aktywny udział w dyskusjach
2. wykonywanie zadań związanych z projektem badawczymi przydzielonymi w zespole badawczym
3. raport końcowy z projektu
Warunki zaliczenia przedmiotu w I i II terminie są jednakowe, z zastrzeżeniem warunków zaliczenia przy większej niż dopuszczalna liczbie nieobecności (poniżej).
Nieobecności
Dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności. Jeśli student(ka) ma więcej niż dwie nieobecności nieusprawiedliwione, musi ustalić z prowadzącym zajęcia wyznaczenie formy zaliczenia materiału z zajęć, na których był(a) nieobecny/nieobecna, i zaliczyć ten materiał przed zakończeniem semestru. Liczba nieobecności przekraczająca 50% zajęć uniemożliwia uzyskanie zakładanych efektów uczenia się i stanowi podstawę do niezaliczenia przedmiotu.
Narzędzia generatywnej AI:
Obowiązują ogólne zasady określone w uchwale nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia.
Szczegółowe zasady korzystania z narzędzi generatywnej AI określi prowadzący w materiałach kursowych na platformie Kampus udostępnionych przed pierwszymi zajęciami.
Ocena końcowa jest sumą następujących elementów:
aktywny udział w zajęciach: 0-20%
etapy pracy nad projektem: 0-30%
raport końcowy z projektu: 0-50%
Ocena końcowa:
99%-100 - 5!
98% - 93% - 5
92% - 85% - 4,5
84% - 77% - 4
76% - 69% - 3,5
68% - 61% - 3
0-60% - 2
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Przykładowe publikacje dotyczące Krytycznej Analizy Dyskursu (wybrane fragmenty będą udostępniane przez prowadzącego na platformie Kampus kursu):
Baker, Paul, Ellece, Sibonile (2011) Key terms in Discourse Analysis, London: Continuum.
Chilton, Paul (2004) Analysing Political Discourse: Theory and Practice, London: Routledge.
Chouliaraki, Lilie, Norman Fairclough (2022) Discourse in Late Modernity: Rethinking Critical Discourse Analysis, Edinburgh: Edinburgh University Press.
Fairclough, Norman (1989; 2001 wyd. 2; 2014 wyd. 3) Language and Power, London: Longman.
Flowerdew, John, Richardson, John (red.) (2018) The Routledge Handbook of Critical Discourse Studies, London: Routledge.
Hart, Christopher, Cap, Piotr (red.) (2014) Contemporary critical discourse studies, London: Bloomsbury.
Machin, David, Mayr, Andrea (2012) How to Do Critical Discourse Analysis, London: Sage.
Reisigl, Martin, Wodak, Ruth (2001) Discourse and Discrimination. Rhetorics of Racism and Antisemitism, London: Routledge.
Thurlow, Crispin, Mroczek, Kristine (2011) Digital Discourse: Language in the New Media, Oxford: Oxford University Press.
van Leeuwen, Theo (2008) Discourse and practice: New tools for critical discourse analysis, New York: Oxford University Press.
Wodak, Ruth, Meyer, Michael (red.) (2001) Methods of Critical Discourse Analysis. London: Sage.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: