Przegląd teorii uprzejmości językowej 3201-3PTUJ
Kurs rozpocznie się od omówienia teorii Robyn Lakoff - modelu o znaczeniu historycznym - pierwszej teorii uprzejmościowej we współczesnej literaturze dotyczącej uprzejmości językowej. Następnie analizie poddany zostanie model uprzejmości Geoffrey'a Leech'a, wg którego uprzejmość sprowadza się do przestrzegania zasady uprzejmości i towarzyszących jej maksym (maksymy taktu, skromności, itd.). Kolejnym omawianym modelem będzie model uprzejmości stworzony przez Penelope Brown i Stevena Levinsona. Model ten opiera się na pojęciu twarzy (jako publicznego obrazu siebie), zaś uprzejmość definiowana jest jako działania mające na celu ochronę twarzy.
Druga część kursu poświęcona jest "socjologicznym" modelom uprzejmości językowej. W modelu Bruce'a Frasera i Williama Nolena uprzejmość polega na przestrzeganiu norm kontraktu konwersacyjnego. Najnowszy całościowy model uprzejmości językowej to model Richarda Wattsa, który definiuje uprzejmość w kontekście pojęcia habitusu, pochodzącego z teorii praktyki społecznej Bourdieu.
Rodzaj przedmiotu
fakultatywne
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zaliczeniu przedmiotu student:
Wiedza:
- posiada wiedzę teoretyczną dotyczącą podstawowych teorii uprzejmościowych
Umiejętności:
- stosuje poznane pojęcia teoretyczne i modele uprzejmości w analizie danych językowych
Postawy
- wykazuje większą wrażliwość i świadomość językową dotyczącą zjawisk (nie)uprzejmościowych
Kryteria oceniania
Podstawą zaliczenia będzie praca semestralna, polegająca na porównaniu tekstu oryginału i przekładu lub na analizie zebranych danych językowych pod kątem elementów uprzejmościowych w ramach jednej z omawianych na zajęciach teorii uprzejmościowych.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Brown, Penelope, and Stephen Levinson, 1987, Politeness: Some Universals in Language Usage, Cambridge, Cambridge University Press.
Fraser, Bruce, 1990, “Perspectives on Politeness”, Journal of Pragmatics 14(2): 219-236.
Fraser, Bruce, and William Nollen, 1981, “The association of deference with linguistic form”, International Journal of the Sociology of Language 27: 93-109.
Lakoff, Robin, 1973, “The logic of politeness or minding your P’s and Q’s”, Papers from the Ninth Regional Meeting of the Chicago Linguistic Society: 292-305, Chicago: Chicago Linguistic Society.
Leech, Geoffrey, 1983, Principles of Pragmatics, Harmondsworth, Penguin.
Watts, Richard J., 2003, Politeness, Cambridge: Cambridge University Press.
Watts, Richard J., Sachiko Ide, and Konrad Ehlich, (eds), 1992, Politeness in Language: Studies in its History, Theory and Practice, Berlin: Mouton de Gruyter.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: