Lingwistyka antropologiczna 3201-1LA-OG

Kurs daje przegląd wybranych zagadnień z dziedziny lingwistyki antropologicznej i obszarów pokrewnych, w tym lingwistyki kontrastywnej i teorii komunikacji międzykulturowej. W centrum zainteresowania znajdują się następujące zagadnienia: język, umysł, kultura; język a rzeczywistość; uniwersalizm a relatywizm w lingwistyce i naukach kognitywnych; relatywizm strukturalny a relatywizm funkcjonalny (dyskursywny). Podkreślając antropocentryczny charakter lingwistyki antropologicznej, kurs sięga także do etologicznych rozważań na temat związków pomiędzy światem ludzi i światem zwierząt.

Główne tematy: kognitywne, semiotyczne i społeczne aspekty języka; system a użycie; kontekst, kultura; język a komunikacja niewerbalna; uniwersalizm i relatywizm w językoznawstwie i teorii komunikacji; rodzaje relatywizmu w badaniach lingwistycznych; językowy obraz świata; elementy etno-semantyki i etno-gramatyki; elementy pragmatyki międzykulturowej; kulturowe style komunikacyjne; lingwistyka antropologiczna, etologia i lingwistyka aksjologiczna w badaniu zachowań ludzi i zwierząt.

Kurs ma formę wykładu interakcyjnego. Podstawę zaliczenia stanowi obecność na zajęciach i czynny udział, oraz przygotowanie portfolio dla wybranego tematu badawczego (wybór tekstów i ich omówienie).

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne
ogólnouniwersyteckie

Efekty kształcenia

Kurs ma wyposażyć w podstawy wiedzy z zakresu lingwistyki antropologicznej: kategorie pojęciowe, terminologię, podstawy metodologii, znajomość głównych kierunków w ewolucji badań i ich efektów, szczególnie w zakresie etno-semantyki, etno-gramatyki, etno-pragmatyki, pragmatyki i retoryki międzykulturowej oraz porównawczej analizy dyskursu. Celem kursu jest pokazanie miejsca i funkcji lingwistyki antropologicznej względem badań prowadzonych w naukach pokrewnych: filozofii, etologii, teorii komunikacji międzykulturowej, naukach kognitywnych i społecznych. Na poziomie sprawności kurs rozwija umiejętność analizy zjawisk językowych, dyskursywnych i społecznych z punktu widzenia tego, na ile odzwierciedlają one zjawiska bądź tendencje powszechne („uniwersalne”) oraz na ile wykazują specyfikę jakiegoś językowego „obrazu świata”; na czym polega specyfika takich zjawisk (bądź tendencji) w systemach semiotycznych w różnych środowiskach, społecznościach, kulturach czy kontekstach użycia; jak pokonywać trudności przy „przekraczaniu” takich różnych „światów” w celu umożliwienia lub usprawnienia ich dialogu; kurs ma także pobudzać do refleksji natury humanistycznej i budować postawy tolerancji wobec „inności”.

Kryteria oceniania

Podstawę zaliczenia stanowi obecność na zajęciach i czynny udział, oraz przygotowanie portfolio dla wybranego tematu badawczego (wybór tekstów i ich omówienie).

Literatura

LITERATURA podstawowa
Duranti Allesandro, 1997. Linguistic Anthropology, CUP (1-13).
Foley, William A., 1997. Anthropological Linguistics. Blackwell. (Chapter 13: Speaking as a culturally constructed act [249 – 259]; Chapter 14. Politeness, face, and the linguistic construction of personhood [261- 285]);
Lucy, John, 1996. The scope of linguistic relativity: an analysis and review of empirical research. In: J. Gumperz and S. Levinson (eds.), Rethinking Linguistic Relativity. CUP (37 – 69).
Żywiczyński Przemysław. 2010. The Axiology of Spoken Interaction. Toruń. Chapter Three (sections 3.2.2 and 3.3).
Wierzbicka Anna, 2004. Conceptual primes in human languages and their analogues in animal communication and cognition. Language Sciences 24, 413-441.

Literatura uzupełniająca
Connor, Ulla, 1996. Contrastive Rhetoric. Cambridge (chapter 3);
Jandt, Fred, 1988. Intercultural Communication. An Introduction. London: Sage Especially:
Chapter 5 (97-113); Chapter 6 (129-133); Chapter 10 (213-233);
Katan, David, 1999. Translating Cultures. Manchester: St.Jerome. Especially Chapter 2 (16-
33); Chapter 5 (72-86); Chapter 10 (177 – 180; 205 – 209); Chapter 11 (210-233);
Odlin, Terence, 1989. Language Transfer. (chapter 4)
Wierzbicka, Anna, 1991. Cross-cultural Pragmatics. Mouton de Gruyter (excerpts).
Hinde Robert (ed.), 1972. Non-verbal Communication (chapter 2, W.H. Thorpe, The Comparison of Vocal communication in Animals and Man)

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3201-1LA-OG w USOSweb