Frazeologia kontrastywna w językoznawstwie kognitywnym 3201-1FRKON
Szczegółowy program zajęć obejmuje część teoretyczną i praktyczną i w ramach tego podziału omówienie następujących zagadnień:
I. Część teoretyczna
1. Problemy terminologii i klasyfikacji
2. Kognitywne aspekty frazeologii
3. Słowotwórstwo a frazeologia
4. Semantyczne i pragmatyczne aspekty frazeologii
5. Frazeologia a semiotyka
6. Związki frazeologiczne w tekstach
7. Przysłowia i szczególne odmiany związków frazeologicznych
8. Frazeografia
9. Związki frazeologiczne w korpusach tekstów
10. Frazeologia kontrastywna i tłumaczenie związków frazeologicznych
II. Część praktyczna
1. Frazeologia w tekstach literackich
2. Zastosowanie sloganów frazeologicznych w reklamie
3. Związki frazeologiczne w tekstach prawniczych
4. Związki frazeologiczne w tekstach ekonomicznych
5. Związki frazeologiczne w tekstach medycznych
Omówieniu powyższych zagadnień towarzyszyć będzie lektura wybranej literatury naukowej i tekstów specjalistycznych oraz ich praktyczna analiza. Porównywane będą również tłumaczenia tekstów specjalistycznych z oryginałem.
Samodzielne przygotowanie do każdego konwersatorium
1 ½ godz. tyg. = 21 godz.
Przygotowanie do zaliczenia=14 godz.
Razem: 35 godz.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student będzie potrafił:
WIEDZA
1. Opisać podstawy klasyfikacji frazeologicznych
2. Przedstawić kognitywne aspekty frazeologii
3. Dysponować wiedzą na temat tłumaczenia związków frazeologicznych
UMIEJĘTNOŚCI
1. Dokonać analizy frazeologicznej tekstów literackich i specjalistycznych
2. Rozpoznać i nazwać różnorodne związki frazeologiczne i ich modyfikacje w tekstach i na plakatach
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Krytyczna postawa wobec nieudanych modyfikacji frazeologicznych
Kryteria oceniania
1. Aktywny udział w zajęciach: przygotowanie zadanych tekstów i ćwiczeń
2. Egzamin ustny na koniec semestru, 15 minut, 2 pytania z wiedzy teoretycznej i praktyczna analiza przykładu.
Literatura
Słowniki:
Czochralski, J./Ludwig Klaus-Dieter (2004): Słownik frazeologiczny niemiecko-polski. Wyd. 2. Warszawa.
DUR = Duden. Redewendungen (2008). Wörterbuch der deutschen Idiomatik. Wyd. 3. Mannheim (= Der Duden in 12 Bänden 11).
Ehegötz, Erika (red.) (1990): Phraseologisches Wörterbuch polnisch-deutsch. Leipzig.
Röhrich Lutz (2004): Lexikon der sprichwörtlichen Redensarten. Wyd. 7. T. 1-3. Freiburg/Basel/Wien.
Literatura naukowa:
Burger, Harald (1976): "die achseln zucken" - Zur sprachlichen Kodierung nichtsprachlicher Kommunikation. [w:] Wirkendes Wort 26, s. 311-334.
Burger, Harald (1998, 2003): Phraseologie: eine Einführung am Beispiel des Deutschen. Berlin. (= Grundlagen der Germanistik 36).
Burger, H./ Dobrovol'skij, D./Kühn, P. (red.) (2007): Phraseologie Phraseology. Ein internationales Handbuch der zeitgenössischen Forschung An International Handbook of Contemporary Research. T. 1-2. Berlin: Walter de Gruyter.
Dietz, Hans-Ulrich (1999): Rhetorik in der Phraseologie. Zur Bedeutung rhetorischer Stilelemente im idiomatischen Wortschatz des Deutschen. Tübingen: Max Niemeyer Verlag. (=Reihe Germanistische Linguistik 205).
Dobrovol'skij, Dmitrij (1995): Kognitive Aspekte der Idiom-Semantik: Studien zum Thesaurus deutscher Idiome. Tübingen: Gunter Narr Verlag. (=Eurogermanistik 8).
Dobrovol'skij, Dmitrij (1997): Idiome im mentalen Lexikon: Ziele und Methoden der kognitivbasierten Phraseologieforschung. Trier. (= Fokus Linguistisch-Philologische Studien18).
Dobrovol'skij, Dmitrij/Piirainen, Elisbeth (1996, 2002): Symbole in Sprache und Kultur: Studien zur Phraseologie aus kultursemiotischer Perspektive. Bochum (= Studien zur Phraseologie und Parömiologie 8).
Guławska-Gawkowska, Małgorzata (2013): Somatische und emotionale Konzepte in der deutschen und polnischen Phraseologie. Frankfurt am Main.
Lakoff, George/Johnson, Mark (2004): Leben in Metaphern. Konstruktion und Gebrauch von Sprachbildern. Tłum. Astrid Hildenbrand. Heidelberg.
Laskowski, Marek (2003): Semantische und pragmatische Aspekte der deutschen und polnischen Phraseologie. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Rüegg, Regula (1991): "Im Abgehen ein Schnippchen schlagend". Zur Funktion von Kinegrammen in Volksstücken des 19. und 20. Jhs. Bern/Berlin/Frankfurt a. M.: Peter Lang. (=Züricher Germanistische Studien 26).
Schemann, Hans (2000): Idiomatik und Antropologie. "Bild" und "Bedeutung" in lingustischer, sprachgenetischer und philosophischer Perspektive. Hildesheim: Georg Olms Verlag. (=Germanistische Lingustik: Monographien 4).
Schemann, Hans (2003): "Kontext" - "Bild" - "idiomatische Synonymie" mit einer Darstellung der Synonymie in der deutschen Idiomatik. Hildesheim: Georg Olms Verlag. (=Germanistische Lingustik: Monographien 14).
Symanzik, Bernhard (2003): Bilder, Metaphern und Metonymien in polnischen Idiomen. Polnische Somatismen mit der Basiskomponente głowa. In: Bernhard Symanzik/Gerhard Birkfellner/Alfred Sproede (red.): Metapher, Bild und Figur. Osteuropäische Sprach- und Symbolwelten. Hamburg. (= Studien zur Slavistik 5).
Tyrpa, Anna (2005): Frazeologia somatyczna. Związki frazeologiczne o znaczeniach motywowanych cechami części ciała w gwarach polskich. Łask: Oficyna Wydawnicza LEKSEM.
Worbs, Erika (1994): Theorie und Praxis der slawisch-deutschen Phraseographie. Mainz: Liber Verlag. (=Mainzer Slavistische Veröffentlichungen 16).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: