Analiza dyskursu 3201-1ADYN
Analiza Dyskursu zajmuje się zjawiskami i procesami, jakie towarzyszą użyciu języka w różnych sytuacjach i kontekstach. Celem kursu jest przegląd podstawowych pojęć i terminów z tej dziedziny badań nad komunikacją, włączając tu kwestie takie, jak: zdanie, wypowiedzenie, tekst, dyskurs, gatunek mowy; rodzaje znaczenia w dyskursie; procesy przetwarzania informacji w dyskursie; dyskurs jako działanie społeczne; typy tekstów; intertekstualność i gatunkowe zróżnicowanie dyskursów; kulturowe uwarunkowania dyskursów.
Główne tematy:
1. Dyskurs, analiza dyskursu i interdyscyplinarne badania nad dyskursem; dyskurs jako struktura, jako proces i jako działanie społeczne; przegląd badań;
2. Znaczenie językowe; znaczenie w tekście i dyskursie; znaczenie semantyczne a znaczenie pragmatyczne; negocjowanie znaczeń w dyskursie; pakt komunikacyjny;
3. Gramatyka a dyskurs; struktura informacyjna wypowiedzi; linearność w języku i tekście; perspektywa i punkt widzenia; obrazowanie w dyskursie;
4. Tekst i tekstowość; parametry tekstu; spójność semantyczna i kognitywna; koherencja; schematy wiedzy w przetwarzaniu dyskursu;
5. Struktury globalne w dyskursie; typy tekstów; medium w komunikacji;
6. Schematy retoryczne w tekstach; schemat argumentacji; wartościowanie w dyskursie;
7. Intertekstualność i interdyskursywność; re-kontekstualizacja znaczeń i schematów;
8. Dyskurs jako działanie społeczne; pragmatyka dyskursu; akty mowy; teoria współdziałania komunikacyjnego;
9. Kontekst w komunikacji; modele kontekstu; kognitywne modele kontekstu; kontekst sytuacyjny; kontekst kulturowy;
10. Gatunki mowy; style funkcjonalne; rejestry; wspólnotowe podejście do typologizacji dyskursów;
11. Władza i ideologia w dyskursie;
12. Dyskurs a kultura; kulturowe uwarunkowania dyskursu; kontrastywna analiza dyskursu;
13. Dyskursy instytucjonalne;
Podstawą zaliczenia jest obecność na zajęciach, lektura podanych materiałów, oraz pozytywne zaliczenie egzaminu pisemnego.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu kursu studenci powinni
- znać podstawowe pojęcia i terminy z lingwistyki tekstu i analizy dyskursu
- być w stanie określić różne rodzaje znaczeń w dyskursie
- być w stanie zidentyfikować i zinterpretować podstawowe strategie przetwarzania informacji w dyskursie
- być w stanie określić związki między gramatyką a dyskursem (tekstem);
- znać parametry tekstowości i rozpoznawać ich obecność (rolę, funkcjonowanie) w dyskursie
- być w stanie zidentyfikować i opisać różne typy tekstów i gatunków mowy
- być w stanie wykorzystać wiedzę i sprawności zdobyte w czasie kursu do analizy tekstów mówionych i pisanych w językach A, B i C na potrzeby mediacji międzykulturowej (międzyjęzykowej)
Kryteria oceniania
Egzamin pisemny (100%)
Praktyki zawodowe
-
Literatura
van Dijk, Teun, 1997a, “The study of discourse”. In: van Dijk (ed.), Discourse as Structure and Process, (1-34).
van Dijk, Teun, 1997b, “Discourse as interaction in society”. In: van Dik (ed.), Discourse as Social Interaction, (1-37).
Eggins, Suzanne and J.R. Martin, 1997, “Genres and registers of discourse”. In: van Dijk (ed.), Discourse as Structure and Process, (230 – 256).
Georgakopoulou, Alexandra and D. Goutsos, 2004 [1997], Discourse Analysis. An Introduction. (5.5 – 5.6; 6.1 – 6.2)
Grabe, William, Robert Kaplan, 1996. Theory and Practice of Writing. (sec. 3.3. A theory of coherence; 3.4; 67 - 79); (sec. 7.7: pages 186 – 197);
Connor, Ulla, 1996. Contrastive Rhetoric. (Genre: pages 126 – 129)
R de Beaugrande, W. Dressler, Introduction to Text Linguistics, 1981, (esp. 182-189);
Fairclough Norman, 2003. Analyzing Discourse. Routledge.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: