Nauki społeczne - Socjologia przekładu 3200-M-NS-SPR
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z aktualną wiedzą na temat społecznych aspektów przekładu i teorii socjologicznych wykorzystywanych do badania przekładu, a także prezentacja metod badań socjologicznych w translatoryce. Przedmiotem szczególnego zainteresowania podczas zajęć będą przyczyny tzw. zwrotu socjologicznego w translatoryce, jego główni przedstawiciele oraz prowadzone przez nich badania. W trakcie zajęć szczegółowo zaprezentowane zostaną również teorie socjologiczne, stosowane do badań nad przekładem. Studenci zapoznają się z kluczowymi pytaniami socjologicznymi i pracami socjologów z tego zakresu: Pierre'a Bourdieu, Niklasa Luhmanna i Bruno Latoura. Ich prace zostaną poddane krytycznej dyskusji na podstawie konkretnych studiów przypadku. Istotna będzie także dyskusja nad metodologią prowadzenia badań z zakresu socjologii przekładu, przy czym głównym przedmiotem zainteresowania w tym aspekcie będą metody badań jakościowych. Informacje w wyżej wskazanych tematach uzupełnią szczegółowe opisy projektów badawczych z zakresu socjologii przekładu oraz praktyczna wiedza dot. społecznych aspektów przekładu pisemnego, ustnego, audiowizualnego i in.
Rodzaj przedmiotu
fakultatywne
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: 1. Student posiada usystematyzowaną wiedzę o specyfice socjologii przekładu i jej stosunku do innych nauk. 2. Student posiada usystematyzowaną wiedzę o terminologii, instytucjach i właściwych metodach badań i możliwościach oraz sposobach ich praktycznego zastosowania.
K_W01, K_W02, K_W03, K_W05, K_W08
Umiejętności: 1. Student umie wykorzystać wiedzę z zakresu socjologii przekładu w analizie konkretnych przekładów, z uwzględnieniem właściwej literatury. 2. Student umie zastosować socjologię przekładu jako paradygmat w badaniach nad przekładem i ocenić jej wkład. 3. Student rozróżnia główne trendy w socjologii przekładu oraz odpowiadające im metodologie, a także potrafi ocenić ich zalety i wady, gdy są stosowane w konkretnych studiach przypadków.
K_U02, K_U03, K_U04
Kompetencje społeczne: 1. Student jest gotów do aktywności w obszarze badań nad socjologią przekładu. 2. Student jest krytycznie świadomym tego, jak funkcjonuje tłumaczenie w społeczeństwie oraz w jaki sposób agenci zaangażowani w proces tłumaczenia współdziałają, aby powstało tłumaczenie
jako jednostka w społeczeństwie. 3. Student jest gotów do analizy mechanizmów rządzących przekładem i jego odbiorem społecznym.
K_K02, K_K04, K_K05
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia zajęć jest przedłożenie tytułu projektu badawczego z zakresu socjologii przekładu oraz uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu ustnego.
Tytuł projektu badawczego musi zostać przedłożony w okresie prowadzenia zajęć dydaktycznych. Nie ma obowiązku realizowania projektu, ale musi on być możliwy do realizacji (np. w ramach późniejszego seminarium magisterskiego). Sam tytuł projektu badawczego nie jest oceniany, ale jego przedłożenie jest warunkiem wstępnym podejścia do egzaminu ustnego.
Egzamin ustny składa się z trzech pytań. Odpowiedź na każde z nich stanowi 1/3 oceny końcowej z przedmiotu. Pierwsze pytanie dotyczy teorii z zakresu socjotranslatoryki, drugie - metodologii prowadzenia tego typu badań. Trzecia część egzaminu to dyskusja wokół zaproponowanego tytułu projektu badawczego.
Skala ocen:
>90% – 5!
85%-90% – 5
80%-84% – 4,5
70%-79% – 4
60%-69% – 3,5
50%-59% - 3
<50% - 2
Podczas egzaminu poprawkowego student odpowiada na dwa pytania: jedno z teorii, a drugie z metodologii. Każde pytanie to połowa oceny z przedmiotu według ww. skali ocen.
Dopuszczalna liczba nieobecności wynosi 2.
Literatura
Baker, M. (Eds.). (2010). Critical Readings in Translation Studies. London and New York: Routledge.
Bassnett, S., & André, L. (1990). Introduction: Proust’s Grandmother and the Thousand and One Nights: The
“Cultural Turn” in Translation Studies. In S. Bassnett & L. André (Eds.), Translation, History and Culture
(pp. 1-13). London and New York: Pinter.
Blommaert, J. (2005). Bourdieu the Ethnographer. The Translator, 11(2), 219-236.
https://doi.org/10.1080/13556509.2005.10799199
Bourdieu, P. (1977). Outline of a Theory of Practice. Cambridge: Cambridge University Press.
https://doi.org/10.1017/CBO9780511812507
Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste (In R. Nice, Trans.). Cambridge,
Mass.: Harvard University Press.
Buzelin, H. (2005). Unexpected Allies. The Translator, 11(2), 193-218.
https://doi.org/10.1080/13556509.2005.10799198
Buzelin, H. (2013). Sociology and Translation Studies. In C. Millán & F. Bartrina (Eds.), The Routledge
Handbook of Translation Studies (pp. 186-200). London and New York: Routledge.
Gutt, E. A. (2000). Issues of Translation Research in the Inferential Paradigm of Communication. In M. Olohan
(Ed.), Intercultural Faultlines: Research Models in Translation Studies I: Textual and Cognitive Aspects
(pp. 161-179). Manchester: St. Jerome.
Gutt, E. A. (2000). Translation and Relevance: Cognition and Context. Manchester: St. Jerome.
Hermans, T. (1999). Translation in Systems: Descriptive and System-Oriented Approaches Explained.
Manchester: St. Jerome.
Holmes, J. S. (2000). The name and nature of translation studies. In L. Venuti (Eds.), The Translation Studies
Reader (pp. 172-185). New York and London: Routledge.
Inghilleri, M. (2003). Habitus, Field and Discourse. Interpreting as a Socially Situated Activity. Target, 15(2),
243-268. https://doi.org/10.1075/target.15.2.03ing
Inghilleri, M. (2005). The Sociology of Bourdieu and the Construction of the “Object” in Translation and
Interpreting Studies. The Translator, 11(2), 25-145. https://doi.org/10.1080/13556509.2005.10799195
Inghilleri, M. (Eds.). (2005). Bourdieu and the Sociology of Translation and Interpreting. The Translator, 11(2).
Latour, B. (1997). On Actor-Network Theory. A Few Clarifications. Retrieved from
http://amsterdam.nettime.org/Lists-Archives/nettime-l-9801/msg00019.html
Latour, B. (2005). Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory. Oxford: Oxford
University Press.
Lizardo, O. (2004). The cognitive origins of Bourdieu’s Habitus. Journal for the Theory of Social Behaviour,
34(4), 375-448. https://doi.org/10.1111/j.1468-5914.2004.00255.x
Luhmann, N. (1982). The World Society as a Social System. International Journal of General Systems, 8(3),
131-138. https://doi.org/10.1080/03081078208547442
Pym, A., Shlesinger, M., & Simeoni, D. (Eds.). (2008). Beyond Descriptive Translation Studies. Investigations
in Homage to Gideon Toury. Amsterdam: John Benjamins. https://doi.org/10.1075/btl.75
Tyulenev, S. (2011). Applying Luhmann to Translation Studies: Translation in Society. New York and London:
Routledge.
Tyulenev, S. (2012). Systemics and Lifeworld of Translation. In L. Foran (Eds.), Translation and Philosophy
(139-155). Frankfurt am Main: Peter Lang.
Tyulenev, S. (2012). Translation and the Westernization of Eighteenth-Century Russia: A Social-Systemic
Perspective. Berlin: Frank & Timme.
Tyulenev, S. (2013). Translating in the Public Sphere: Birth Pangs of a Developing Democracy in Today’s
Russia. SALALS. Special Issue: Translation in Developmental Contexts, 31(4), 469-479.
https://doi.org/10.2989/16073614.2013.864443
Wolf, M. (2012). The Sociology of Translation and Its “Activist Turn”. Translation and Interpreting Studies, 7(2),
129-143.
Wolf, M., & Alexandra, F. (Eds.). (2007). Constructing a Sociology of Translation. Amsterdam: John Benjamins.
https://doi.org/10.1075/btl.74
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: